Cumhurbaşkanı Erdoğan aday olabilir mi?

Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanı adaylığını açıkladı. Açıklamasına açıkladı da bu hukuken mümkün mü?

Erdoğan'ın üçüncü kez cumhurbaşkanı adayı olması mümkün değil. Anayasanın 101.maddesine göre, "Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu göreve ilk kez 10 Ağustos 2014 günü doğrudan halk tarafından seçilmiş ve 28 Ağustos 2014 tarihinde Anayasanın 103.maddesi gereğince Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önünde yemin ederek görevine başlamıştır.

24 Haziran 2018 günü milletvekili genel seçimiyle birlikte yapılan cumhurbaşkanı seçiminde ikinci kez seçilen Erdoğan, 9 Temmuz 2018 günü TBMM önünde ant içerek görevine başlamıştır.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, halen ikinci döneminde görev yapmaktadır. Anayasanın 101.maddesinin ikinci fıkrasındaki "en fazla iki defa Cumhurbaşkanı" seçilebilme hükmü gereğince, zamanında yapılacak cumhurbaşkanı seçiminde üçüncü kez aday olması imkânı yoktur.

Ancak, "Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesi" kenar başlıklı 116.maddesinin bir ve üçüncü fıkraları hükmüne göre:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.

Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir."

Bu hükümle TBMM'nin erken seçim kararı nedeniyle ikinci beş yıllık dönemini tamamlayamamış bulunan cumhurbaşkanına üçüncü kez aday olma olanağı tanınmıştır.

Erdoğan'ın üçüncü kez aday olabilmesi, ancak Meclis'in üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla, yani 360 oyla seçimlerin yenilenmesine karar vermesi durumunda söz konusu olacaktır.

Meclis aritmetiğine baktığımızda ne Cumhur İttifakı'nın oyları (AKP 285+MHP 48=333) ne Millet İttifakı'nın oyları (CHP 135+İYİP 36+SP 1+DP 2=274) erken seçim için yeterlidir. HDP'nin Millet İttifakını desteklemesi durumunda da (274+56=330) 360 oya ulaşılamadığı için erken seçim kararı alınamayacaktır. Ancak ve ancak Mecliste geniş bir uzlaşı sağlanabilir, iktidarı muhalefeti birleşip beşte üç çoğunluğu oluşturursa erken seçim kararı alınabilir.

Siyasal iktidar ve küçük ortağı seçimlerin zamanında yapılacağını kırık plak gibi tekrar ede dursun… Tecrübeyle sabittir ki, bu arkadaşlar ne söyledilerse tam aksini yapmışlardır hep.

Diyelim ki seçimler zamanında yapılacak… O zaman Erdoğan'ın adaylığını nereye sığdıracaklar? İddia şu ki; 

Sistem değiştiği için Erdoğan, halen Cumhurbaşkanlığı Hükûmet sistemi döneminin ilk 5 yıllık görev süreci içindedir. Bu nedenle zamanında yapılacak seçimlerde ikinci kez aday olabilir. Peki, ilk 5 yıllık dönemi yok mu sayacağız? O dönemdeki Cumhurbaşkanının imzalarını dolayısıyla işlemlerini de yok saymamız gerekmez mi? Ayıkla pirincin taşını…

Zamanında yapılacak seçimlerde Erdoğan'ın 3.kez adaylığının ne akla ne hukuka sığar bir yanı vardır.