Eleştiri ve denetimden kaçmak

İktidarları yozlaştıran, zulüm ve baskıya sevk eden en büyük yanlışlık, eleştiri ve denetimden kaçmalarıdır. Eleştiri ve denetimi kısıtlayan iktidarların zulme kaymaları kaçınılmazdır. Özellikle demokratik yönetimlerde eleştiri ve denetim olmazsa olmazdır. Bu sebepten derler ki: “Demokrasi için eleştiri, eleştiri için de basın özgürlüğü şarttır”. Bunların yeterince olmadığı ülkelerde demokrasi iddiası lâftan ibaret kalır. Bir başka deyişle demokratik sistem şekil değiştirir, diktatörlüğe döner.Eleştirilerde aranan tek şey, eleştirilerin samimi ve iyi niyetle yapılmasıdır. Milletimizin kültür ve medeniyetinde eleştiriler, bir ölçü dâhilinde, hakarete varmadan uyarıcı tarzda yapılır. Batı dünyasında ise eleştiriler acımasızdır. Öyle ki, Batılıların bazı eleştirileri tarihe geçmiş durumdadır. Bu tür eleştirilere örnek olarak yazar Mort Sahl’in, Nixon ile Reagan’ı eleştirisi gösterilmektedir. Sahl, eleştirisinde şöyle der: “Amerika’nın kurucusu George Washington yalan söylemezdi. Başkan Nixon da doğru söylemezdi. Başkan Reagan ise, bu ikisi arasındaki farkı bilmezdi”. Bir başka örnek de İrlandalı bir yazar ve şairin demokrasiyi alaylı eleştirmesidir. O da şöyle der: “Herkes fikrini söyler, ama kararı ben veririm. Çünkü burada demokrasi var”.Yöneticileri eleştirmek ve denetlemek, yanlış yaptıklarında uyarmak, yönetilenlere düşen bir görevdir. Tabii olarak bu görevi ilk önce yöneticilere en yakın olanların yapması gerekir. Eğer onlar bunu yapmıyorlarsa, o zaman yönetilenlerin içerisinden birileri mutlaka bu görevi yerine getirmelidir. Aksi halde herkes sorumlu olur ve yöneticiler farkına varmadan da haksızlık yapabilir. İktidar ve güç sahipleri için böyle bir tehlike daima mevcuttur. Machivelli’in dediği gibi, “güç isteği sürekli tatminsizlik doğurur. Güç elde ettikçe daha fazla güç elde etme isteği kamçılanır”. Bu da, yöneticilerin zulme ve baskıya başvurmasına yol açar. Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi, Orhan Gazi’ye vasiyetinde söz konusu tehlikeye parmak basar ve şöyle der: “Zulümden ve baskıdan çekin, seni zulme ve baskıya teşvik edenleri yanından uzaklaştır. Çünkü bunlar devletin çökmesini isteyenlerdir”.Eleştiri ve denetimden kaçanlar, yalan söyleyen ve yanlış yapan iktidarlardır. Hitler’in Propaganda Bakanı Dr. Joseph Goebbels der ki: “Devlet yalana başvurabilir. Bunu sağlayabilmek için devletin muhalefeti baskı altında tutması hayati bir değer taşır”. Maalesef, “ileri demokrasi” diyerek yola çıkan AKP iktidarı, bu yolu izlemektedir. Medyayı, dolayısıyla muhalefeti, çeşitli yöntemlerle baskı altına alma yönünde adımlar atmaktadır. Bu yol, çok yanlış ve tehlikeli bir yoldur. Eleştirilere imkân vermeyen liderler, aklından şüphe edilen liderler olarak tarihte yer almışlardır. Bu tip liderlerin en ünlüleri, Hitler ve Stalin’dir.Kaldı ki, eleştirilerin serbestçe yapıldığı ülkelerde bile, bazı liderler saçma sapan işler yapmaktadır. Bu saçmalıklardan etkilenenler, çok kere şöyle sormak zorunda kalmışlar: “Dünyayı deliler mi yönetir, yoksa iktidara gelenler mi delirir?” Açıkçası, birçok liderin akıl sağlığı tartışılmıştır. Bunlardan biri de ABD eski Başkanı oğul Bush’tur. Bush döneminde Beyaz Saray’da görevli sağlık danışmanı Albay Ricrd J. Tubb, Bush için “paranoyak ve sadist” demiştir. Washington Üniversitesi’nde görevli Psikiyatris Dr. Justin Frak da Bush için şunları söylemiştir: “Bush, megalomanyak, paranoyak, sadist ve tedavi edilmemiş bir alkoliktir”. Bush’un, seçim gezisine çıktığı Lowa eyaletinde çiğ mısır yemesi ve halkın huzurunda “oh harika, pişirmeye gerek bile yok. Tadı muhteşem” demesi, çok tartışılmış ve alaya alınmıştır. Lowa State Üniversitesi profesörlerinden Irvin Anderson’a, “bu olayı nasıl değerlendiriyorsunuz” diye sorulmuş, o da şu cevabı vermiştir: “Çiğ mısırı büyükbaş hayvanlar yer. Bu soruyu zoologlara sorun”. Ne yazık ki, kendi ülkesinde böyle tartışılan ve eleştirilen bir lidere destek verip, Irak’ı kan gölüne çeviren politikacılar, ülkemizde övülmüş ve baş tacı edilmiştir. Şimdi, aynı politikacılar, aynı suçu Suriye’de işliyorlar. Haliyle suç ortakları da onları eleştirmeyen ve denetlemeyen, tam aksine destekleyenler oluyor.