Tövbe konusu çok önemli bir konudur ve Allah'la kul arasındaki münasebetin en zirve halidir. Burada Allah'tan başka hüküm sahibi yoktur. Bütün güç, kudret ve yetki sadece O'nun elindedir.
Bu kadar önemli bir konunun elbette yolu yordamı da kuralı da olacaktır. Çünkü Allah'ın hesapsız ve kuralsız bir iş yapmayacağı sünnetullah ifadesiyle izah edilmeye çalışılmıştır.
Nisa Suresi 17. ayette kimlerin tövbesinin kabul edileceği haber verilmiş hemen arkasından gelen ayette de kimlerin tövbesinin kabul edilmeyeceği haber verilmiştir.
Önce affedilecekleri bildiren Nisa Suresi 17. ayeti paylaşalım:
"Allah'ın kabul edeceği tevbe, ancak bilmeden kötülük edip de sonra tez elden tevbe edenlerin tevbesidir; işte Allah bunların tevbesini kabul eder, Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir."
Samimi tövbe edenlerin tövbelerinin mutlaka kabul olunacağı hakkında çok sayıda ayet ve hadis olmasına rağmen Kur'an'da öyle bir ayet de var ki bir kısım kulların tövbesinin kabul edilmeyeceği haber verilmiştir.
Bu ayet Nisa Suresi 18. ayettir:
"Günah işleyip de kendisine ölüm gelince: "İşte ben şimdi tevbe ettim" diyen kimselerin tevbesi kabul edilmez. Kâfir olarak ölenlerin de tevbeleri kabul edilmez. İşte bunlara ahirette can yakıcı bir azap hazırlamışızdır."
Bu ayetin anlamını işin erbabından öğrenelim. Evliyaların Sultanı Abdulkadir Geylani Hazretleri Tefsirinde bu ayet hakkında şöyle buyuruyor:
"Kötülükleri yapıp yapıp, işte şimdi tövbe ettim diyenin tövbesi yoktur. Yani ömürleri boyunca kötülükler yapanların ve tövbe etmeyi tehir edenlerin, mecbur kalınca yaptıkları tövbe tövbe değildir.
Hatta, üzerlerinde ölümün izlerini gördükleri veya ölüm sekeratına (ölüme yakın son an) yaklaştıkları zaman, ben şu anda tövbe ettim, demeleri ve yalvarmaları fayda vermez. Allah'ın bu tövbevi kabul etmemesindeki sır, Allahu âlem, pişmanlığın ve Allah'a yönelişin insanın günah işlemeye meyli ve gücü olduğu bir zamanda, bilerek ve isteyerek yapılmış olması gerekir ki tövbe Allah katında muteber ve makbul olsun.
Tövbe etmeye ve Allah'a sığınmaya mecbur olunan zamanda yapılan tövbe tövbe değildir, çünkü bu durumdaki insanın yaptıkları ibadet veya itaat veya Allah'a yaklaşma olarak nitelenemez. Kâfir iken ölenlerin de tövbesi yoktur. Ölüm yaklaşınca tövbe edenler ile, kafir olarak ölenlerin arasında bir fark yoktur. İşte onlar için biz acıklı bir azap hazırladık. (Nisa / 18)
Tövbeyi tehir ederek kusurlu davrananlar için, öteki hayatlarında çok feci bir azap hazırladık. Onlar, her şeyin sahibi ve her şeyi yapmaya kadir ve muktedir olan Allah'ın huzurunda, doğruluk ve dürüstlük kürsüsü üzerinde çeşit çeşit nimetlere kavuşmuş tövbekarların mükafatlarını görünce çok acı çekeceklerdir. Ey Allah'ım, lütfun ve çok kereminle bizi de tövbekarlardan eyle. Çünkü sen tövbeleri kabul eden ve bağışlayansın." (Abdulkadir Geylani / Geylani Tefsiri / 1. Cilt / Sayfa 408).
Bu kadar önemli bir konunun elbette yolu yordamı da kuralı da olacaktır. Çünkü Allah'ın hesapsız ve kuralsız bir iş yapmayacağı sünnetullah ifadesiyle izah edilmeye çalışılmıştır.
Nisa Suresi 17. ayette kimlerin tövbesinin kabul edileceği haber verilmiş hemen arkasından gelen ayette de kimlerin tövbesinin kabul edilmeyeceği haber verilmiştir.
Önce affedilecekleri bildiren Nisa Suresi 17. ayeti paylaşalım:
"Allah'ın kabul edeceği tevbe, ancak bilmeden kötülük edip de sonra tez elden tevbe edenlerin tevbesidir; işte Allah bunların tevbesini kabul eder, Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir."
Samimi tövbe edenlerin tövbelerinin mutlaka kabul olunacağı hakkında çok sayıda ayet ve hadis olmasına rağmen Kur'an'da öyle bir ayet de var ki bir kısım kulların tövbesinin kabul edilmeyeceği haber verilmiştir.
Bu ayet Nisa Suresi 18. ayettir:
"Günah işleyip de kendisine ölüm gelince: "İşte ben şimdi tevbe ettim" diyen kimselerin tevbesi kabul edilmez. Kâfir olarak ölenlerin de tevbeleri kabul edilmez. İşte bunlara ahirette can yakıcı bir azap hazırlamışızdır."
Bu ayetin anlamını işin erbabından öğrenelim. Evliyaların Sultanı Abdulkadir Geylani Hazretleri Tefsirinde bu ayet hakkında şöyle buyuruyor:
"Kötülükleri yapıp yapıp, işte şimdi tövbe ettim diyenin tövbesi yoktur. Yani ömürleri boyunca kötülükler yapanların ve tövbe etmeyi tehir edenlerin, mecbur kalınca yaptıkları tövbe tövbe değildir.
Hatta, üzerlerinde ölümün izlerini gördükleri veya ölüm sekeratına (ölüme yakın son an) yaklaştıkları zaman, ben şu anda tövbe ettim, demeleri ve yalvarmaları fayda vermez. Allah'ın bu tövbevi kabul etmemesindeki sır, Allahu âlem, pişmanlığın ve Allah'a yönelişin insanın günah işlemeye meyli ve gücü olduğu bir zamanda, bilerek ve isteyerek yapılmış olması gerekir ki tövbe Allah katında muteber ve makbul olsun.
Tövbe etmeye ve Allah'a sığınmaya mecbur olunan zamanda yapılan tövbe tövbe değildir, çünkü bu durumdaki insanın yaptıkları ibadet veya itaat veya Allah'a yaklaşma olarak nitelenemez. Kâfir iken ölenlerin de tövbesi yoktur. Ölüm yaklaşınca tövbe edenler ile, kafir olarak ölenlerin arasında bir fark yoktur. İşte onlar için biz acıklı bir azap hazırladık. (Nisa / 18)
Tövbeyi tehir ederek kusurlu davrananlar için, öteki hayatlarında çok feci bir azap hazırladık. Onlar, her şeyin sahibi ve her şeyi yapmaya kadir ve muktedir olan Allah'ın huzurunda, doğruluk ve dürüstlük kürsüsü üzerinde çeşit çeşit nimetlere kavuşmuş tövbekarların mükafatlarını görünce çok acı çekeceklerdir. Ey Allah'ım, lütfun ve çok kereminle bizi de tövbekarlardan eyle. Çünkü sen tövbeleri kabul eden ve bağışlayansın." (Abdulkadir Geylani / Geylani Tefsiri / 1. Cilt / Sayfa 408).
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Uğur Kepekçi / diğer yazıları
- Tövbe eden günah işlememiş gibidir / 18.03.2025
- Tövbesi kabul olunmayacak kimlerdir? / 17.03.2025
- Tövbe-i Nasuh nedir? / 16.03.2025
- Tövbe antibiyotik hükmündedir / 15.03.2025
- Allah’a şükretmek nimeti arttırır / 14.03.2025
- Ölümü hatırlamak insanı ölçülü hayata teşvik eder / 13.03.2025
- Her düşünce tefekkür değildir / 12.03.2025
- Rahmet, mağfiret, cehennemden kurtuluş günleri / 11.03.2025
- Orucun sırrına ermek ister misiniz? / 10.03.2025
- Teravih namazının hükmü ve mahiyeti hakkında / 08.03.2025
- Tövbesi kabul olunmayacak kimlerdir? / 17.03.2025
- Tövbe-i Nasuh nedir? / 16.03.2025
- Tövbe antibiyotik hükmündedir / 15.03.2025
- Allah’a şükretmek nimeti arttırır / 14.03.2025
- Ölümü hatırlamak insanı ölçülü hayata teşvik eder / 13.03.2025
- Her düşünce tefekkür değildir / 12.03.2025
- Rahmet, mağfiret, cehennemden kurtuluş günleri / 11.03.2025
- Orucun sırrına ermek ister misiniz? / 10.03.2025
- Teravih namazının hükmü ve mahiyeti hakkında / 08.03.2025