Altılı Masa, yüzde 63 oy alabilir mi?

Altılı Masa'yı oluşturan 6 muhalefet partisi iktidara gelmeleri ve güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçildiğinde uygulamaya koyacakları ortak anayasa çalışmasını dün kamuoyuna açıkladı.

'Şimdi demokrasi zamanı' sloganıyla açıklanan anayasa değişikliği çalışması toplam 84 maddeden oluşuyor.

Altılı Masa'nın dün açıkladığı anayasa tasarısında öngörülen bazı değişiklikler şöyle:

"Partili cumhurbaşkanlığı dönemi kapanacak. 

Meclis güçlü, yargı bağımsız, yürütme istikrarlı olacak.

Parti kapatma zorlaştırılırken hayvan hakları anayasaya girecek.

Kadına şiddetten suçlu bulunanlar ise milletvekili olamayacak.

Bütçe yetkisi Meclis'e iade edilecek.

Cumhurbaşkanı 7 yıllığına bir kereliğine halk tarafından seçilecek ve seçimle beraber partisiyle ilişkisi sona erecek. 

Cumhurbaşkanın kanunları veto etme yetkisine son verilecek.

Düşünce, kanaat ve ifade hürriyeti tek bir maddede düzenleniyor. Anayasanın 25. maddesinde yapılacak değişiklikle eleştiri hürriyeti güvence altına alınıyor. Keyfi sınırlamaların önüne geçiliyor.

Meclis'in denetim yetkisi güçlendirilecek.

Yargıda vesayet kaldırılacak.

Yüksek Seçim Kurulu AYM tarafından denetlenebilecek. 

Hâkimler ve Savcılar Kurulu kapatılarak Hâkimler Kurulu ve Savcılar Kurulu kurulacak. Yargı bağımsızlığının sağlanması için Adalet Bakanı ve yardımcısının Hâkimler Kurulu üyesi olmasına son verilecek.

Her ilde bir baro olacağı açıkça Anayasada düzenlenecek.

OHAL dönemi KHK'ları kaldırılacak. 

Yeni anayasanın 13. maddesine "Hürriyet esas sınırlama istisnadır. Tereddüt halinde yorum hürriyet lehine yapılır" hükmü eklenecek. 

Hayvan hakları anayasal güvenceye kavuşturulacak.

Parti kapatma zorlaştırılacak.

YÖK kalkacak yerine Yükseköğretim Üst Kurulu kurulacak.

RTÜK üyeleri gazetecilerden oluşacak."

Dikkat ettiyseniz, hemen hemen bütün cümlelerin sonu 'cek, cak' ile bitiyor.

Yani Altılı Masa'nın anayasa tasarısı temenni seviyesinde.

Daha iktidar olmayan bir muhalefet cephesinin söyleminin böyle olması doğal.

Ama burada önemli olan iktidar olunduğunda, bu temennilerin ne kadar gerçeğe dönüşeceği konusudur.

Anayasa değiştirecek çoğunluk nasıl sağlanacak?

Altılı Masa'nın açıkladığı anayasa taslağında ifade edilen düzenlemelerin tamamına yakını Meclis'te çoğunluğun 'evet' demesini gerektiren şeyler.

Hal böyle olunca her zaman ifade ettiğimiz şu gerçek yine karşımıza çıkıyor; cumhurbaşkanlığını kazanmak için 50+1 oy almanız yeterli oluyor, ancak parlamenter sisteme geri dönüş için ve Altılı Masa'nın dün açıkladığı anayasa değişikliklerini yapabilmek için 50+1 asla yeterli olmuyor.

Zira Anayasa değişikliği, Meclis'in üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun 'evet' oyuyla mümkün.

Yani 600 milletvekilinin yer aldığı Meclis'te değişiklik teklifinin kabulü için 360 vekilin onay vermesi gerekir.

Bu da 2023 seçimlerinde muhalefet partilerinin anayasayı değiştirebilmesi gerekli olan 360 milletvekilini çıkarması için muhalefetin en az yüzde 63 oranında oy alması gerekiyor. 

Ancak gelin görün ki, Altılı Masa'daki partilerin oy oranı güncel anketlere göre yüzde 63'ün çok çok gerisinde kalıyor.

Mesela ORC Araştırma'nın 45 ilde yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre Altılı Masa'nın toplam oy oranı yüzde 47 seviyesinde. 

MAK Danışmanlık Başkanı Mehmet Ali Kulat ise Altılı Masa'nın oyları toplamının yüzde 45 bandında olduğunu açıklamıştı.

Bu araştırmalar, Altılı Masa'nın anayasa taslağında verdiği sözleri tutmakta muktedir olabilmesi için gerekli olan yüzde 63 oy toplamından en az 16 puan geride olduğunu ortaya koyuyor. 

Bu durum, böyle devam ettiği sürece Altılı Masa'nın anayasa tasarısındaki vaatlerin temenniden öteye geçemeyeceğini gösteriyor. 

Parlamenter sistemi isteyen BTP gibi partilere dahi kapılarını kapatan Altılı Masa, 50+1'i belki alabilir, ancak görünen o ki yüzde 63'ü geçmek gibi bir niyet Altılı Masa'dakilerin çoğunda yok…