Faiz bir hastalıktır

Eğer takip ediyorsanız, 9 gündür sayfamızda faizin, fert, toplum ve devlet üzerindeki tahribatlarını, Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'nde yaptığı tespitlerle aktarmaya çalışıyoruz. Belki bugüne kadar faiz hakkında birçok yazılar yazıldı, sözler söylendi ama hiçbirisi Prof. Dr. Baş'ın Modeli'nde ortaya koyduğu gibi değildi. Sayın Baş eserinde sadece faizin yaptığı tahribatları en ince ayrıntısına varıncaya kadar bahsetmekle kalmıyor, ayrıca çözümü de açık ve net bir şekilde ifade ediyor, hatta formülize ediyor.Faiz konusunun daha başında, faizin bir hastalık olduğunu ifade eden Baş, "Faiz, ekonomilerin dengesini bozan ve sermayenin belli ellerde tekelleşmesine yol açmak sureti ile sosyal adaletin gerçekleşmesine mani olan iktisadi bir yaradır. Ayrıca, günümüzde ortaya çıkan resesyon, stagflasyon, deflasyon, enflasyon, işsizlik gibi bir çok hastalığın ana kaynağı yine faizdir" diyerek meseleyi mihenk noktasından yakalıyor. Bu temel tespitle Sayın Baş, başta ABD, AB olmak üzere bütün dünyada yaşanan ekonomik tıkanıkların ve bunların yol açtığı sosyal ve siyasi küresel kaosun sebebini de ortaya koyuyor.Dilerseniz faizin yol açtığı tahribatları Prof. Baş'ın Modeli'nde altını çizdiği şekliyle özetle aktaralım.* Faiz oranları (maliyetli para) üretim maliyetlerini yani enflasyonu yukarıya çekmektedir. Üretici ya da ticaret erbabı yapacağı yatırımı faizli kredi ile yapıyorsa bu faiz maliyetini mutlaka ürünlerine yansıtmak zorundadır.* Faiz, paranın stok edilip belli ellerde toplanmasına sebep olmaktadır. Bunun sonucu olarak piyasada herkesin ulaşabileceği bir şekilde bulunduğunda ekonomilerin ihtiyaç duyduğu tüketimi ve üretimi sağlayacak olan para, piyasadan çekilip stoklanmaya başladıkça bu vazifesini ifa edememektedir. Sonuç olarak talep daralması olarak baş gösteren kriz resesyon ve nihayet deflasyon olarak devam etmektedir.* Faiz, gelir dağılımındaki dengeyi bozmaktadır. Faiz sebebiyle para ile para kazanılırken piyasada toplam üretim artmamakta ama parayı elinde tutanların sahip olduğu miktar artmaktadır. Bu durum, toplumun diğer kesiminin var olan üretimden elde edeceği faydayı azaltacaktır. Eğer bu parayı satan kişi bunu devlete satmışsa devlet bunu ödemek için toplumun diğer kesiminden topladığı vergileri faize aktararak hem gelir transferine sebep olacak, hem de topluma sunması gerektiği hizmeti sunamayacaktır. Eğer parayı satan kişi bunu ikinci bir şahsa satmışsa bu şahsın gelirini faiz oranı kadar kendisine transfer edecektir.* Faiz, talep daralmasına sebep olmaktadır. Bunun sonucu ortaya çıkan hastalık deflasyondur. Faiz, gelir dağılımında bozukluk meydana getirdiği için zaman içerisinde toplumun ciddi bir kısmının tüketme kabiliyeti kaybolur. Faiz ödemeleri için vergileri arttırmak zorunda kalan hükümet vatandaşın cebinde bulunan parayı piyasadan çekerek hane halklarının tüketim harcamalarını kısar. Öte yandan faiz ödemelerinden dolayı kamu harcamaları da kısıldığından piyasada ciddi bir talep eksikliği yaşanır. Ayrıca faiz ile birlikte cebinde parası olan da parasını bankaya yatırdığı için piyasada dolaşan para miktarı iyice azalır. Sonuç deflasyondur. Bir taraftan maliyet enflasyonu diğer taraftan deflasyon aynı anda olduğunda stagflasyon ortaya çıkacaktır.* Faiz, işçi ücretlerinin düşük olmasına sebep olur. Faizle para alan üretici bunu mamule yansıtmak zorundadır. Ancak diğer taraftan faizle piyasadan çekilen para gelir dağılımını bozduğu ve piyasada olmayan para tüketimi kıstığı için ortaya çıkan talep daralmasından dolayı üretici fiyatları rahatlıkla arttıramayacaktır ve batmamak için üretim maliyetlerinden en kolay aşağıya düşürülecek olan işçi ücretlerini aşağıya çekecektir.* Faiz, verimliliği ortadan kaldırmaktadır. Paranın bloke edilmesi sadece paranın belli ellerde bulunmasına sebep olduğu için isteyen herkes kendi kabiliyetini ortaya koyacak sermayeye sahip olamamaktadır. Bu durumda fertler, belki çok çalışkan ve çok başarılı sanayici ve tüccar olabileceklerken günümüz şartlarında iş bulmakta bile zorlanmaktadır. Dolayısı ile faiz ile bloke edilen sadece piyasada dolaşan para değil aynı zamanda milletin kabiliyetidir.Faizin bu ve benzeri birçok tahribatları söz konusudur ve görüldüğü gibi, en temel ekonomik hastalıkların da ana sebebidir. Özetle aktarmaya çalıştığımız bu konuyu Prof. Dr. Baş'ın eserinden tekrar okumanızı tavsiye ederim.Sayın Baş çözümü detaylı olarak kitabında ortaya koyuyor, ama özetle ifade etmek gerekirse, Milli Ekonomi Modeli'nde ekonomik bir hastalık olan faiz, sistemin dışında tutulacaktır. Böylelikle para özgürlüğüne kavuşturulacak, hem gelir dağılımında denge sağlanacak, hem de üretimin önündeki engeller kaldırılacaktır. Para piyasaya, Merkez Bankası devreye sokularak sıfır faizle sürüleceği için, ne enflasyona zemin hazırlayacak, ne de talep daralmasına sebep olacak. Enflasyon, deflasyon, resesyon, stagflasyon gibi hastalıklar kendiliğinden ortadan kalkacak. Üretim-tüketim dengesi dikkate alınarak piyasaya sürülecek olan maliyetsiz para, ülkemizi hak ettiği noktaya getirecektir.