Dört kanun

Her insan için dört kavram ve kanun vardır. Bunlar, veraset, (kalıtım) eğitim, beslenme ve çevre kanunlarıdır. Bu dört kanun kendi içerisinde menfi ve müspet olarak ikiye ayrılır.
Kalıtım kanunu, anne ve babada bulunan genler vasıtası ile çocuğa geçen vasıflara denir. Kıskanç bir anne ve babanın çocukları da büyük bir olasılıkla kıskanç olurlar. Zira genler vasıtası ile anne ve babada bulunan sıfatlar çocuğa sirayet eder. Bunun terside böyledir. Şöyle ki, insaflı ve merhametli bir anne ve babanın çocukları da büyük bir olasılıkla şefkatli ve merhametli olur.
Eğitim kanunu da insan için çok önemlidir. Eğitim kanunu açısından yanlış ve kötü bir eğitim içerisinde olan insan kendisine ve topluma zararlı olur. Bu kişi eğer Müslüman ise din içinde dinsizlik eder, dine bidatler ve hurafeler sokar.
Beslenme kanunu da insan için çok önemli ve etkilidir. İslam dini beslenme kanunu hakkında özellikle anneye birçok emirler vermiştir. Örneğin, hamile kadınlara ayva, elma, armut yemeleri ve kokulu olan yiyeceklerden kaçınmaları tavsiye edilmiştir. Bunları tıp ilmide tavsiye etmiştir. İslam’a göre helal ve haram yiyeceklerde çocuğun ruhunda eserler bırakır. Bir çocuğun nutfesi haramdan teşkil olursa bu çocuk fasık olabilir.  
Çevre kanununa gelince, insanın bulunduğu çevre salim, güzel ve sağlıklı bir çevre ise veya kötü, bozuk ve ahlaki değerlerden yoksun bir çevre ise, insan büyük bir olasılıkla o sele kapılacaktır. Çünkü akarsuyun aksine doğru yüzmek çok zordur. Çevre kanunu da insan hayatında bu denli önemlidir. Bir insanın bu dört kanunun bir tanesinde bile olumsuz alanda bulunması, insanın fitneci ve fesatçı olmasına sebep olabilir.
Ama bazı insanlar her dört kanunda da olumsuz bir ortamda olmasına rağmen ilim vesilesi ile kendilerini kurtarmışlar ve hidayeti bulmuşlardır. İnsanlık ve İslam tarihinde bunun birçok örnekleri vardır.
Ömer b. Abdul Aziz Emevi halifelerindendi. Halifeliğinin o kısa müddetinde Şia’ya birçok hizmetleri olmuş ve toplumsal adaleti sağlayabilmiştir. Onun hilafeti zamanında İslam memleketlerinde pek fakir bulunmazdı. Hilafeti gasp etmesinin dışında tarihi açıdan iyi bir şahsiyetti. Ama imamet inancına göre bize göre kabul gören birisi değildir. Muaviye ve sonrasında olduğu gibi Ömer b. Abdul Aziz döneminde de Hz. Ali’ye (a.s) her namazdan sonra lanet etmek yaygındı. Ömer b. Abdul Aziz bu lanetlemeden fazlasıyla rahatsızlık duyuyordu. Bu sebepten dolayı uzun yıllar yapılan bu Emevi çirkefine bir son vermiş ve İmam Ali’ye (a.s) lanet edilmesini yasaklamıştır. Ömer b. Abdul Aziz’ in kendisi şöyle diyor; “Ben eğer iyi bir insan olduysam, iyi bir insan olmama bir muallim vesile oldu.” Görüldüğü gibi bir muallimin vermiş olduğu ilim, Ömer b. Abdul Aziz’in toplumsal adaleti sağlamasına ve İmam Ali’ye (a.s) yapılan laneti kaldırmasına sebep olmuştur. Bunları yapan kişinin babası Abdul Aziz Emevi halifelerinin hatibiydi. O dönemde halifelerin hatibi minbere çıktığında İmam Ali’ye (a.s) lanet okumak zorundaydı. Aksi takdirde hatip olamazdı. Ömer b. Abdul Aziz babası hakkında şöyle diyor; babam çok usta bir hatip olmasına rağmen Hz. Ali’nin (a.s) adına geldiğinde dili kekelerdi. Bir gün babama sordum; “Sen çok usta bir hatip olmana rağmen neden Hz. Ali’nin (a.s) adını diline getirdiğinde dilin kekeliyor?” Bana şöyle cevap verdi; “Eğer halk Ali’in faziletlerini bilseydi bizim etrafımıza toplanmazlardı. Ali faziletlerin kaynağıdır.”    
Abdul Aziz’in bu hali oğlu Ömer’in veraset kanunu açısından çok kötü bir durumda olduğunu gösterir. Beslenme kanunu açısından da kötü bir konumdaydı. Zira o öyle bir babanın ekmeğini yiyordu ki, o babanın kazancı Hz. İmam Ali’ye (a.s) yapılan lanet ile ele geliyordu. Eğitim ve çevre kanunu açısından da iyi bir konumda değildi. Bunlara rağmen, bir muallimin Ömer b. Abdul Aziz’in kalbine attığı bir kıvılcım zamanla alevlendi ve Ömer b. Abdul Aziz açısından olumsuz olan dört kanunu da etkisiz hale getirdi.
Bu tarihi vakıada da görüldüğü gibi, ilim menfi tarafta olan dört kanunun müspet olmasına sebep olmuştur. Bunun için muallimlerin işi Allah katında çok önemli ve değerli bir şeydir.