Eğitim yap-boz, maliyet devasa

2023-2024 eğitim öğretim yılı dün başladı. Sabah saatlerinde 20 milyon 481 bin öğrenci ve 1 milyon 178 bin öğretmen, 74 bin okulun yolunu tuttu. Yeni eğitim öğretim yılı tüm öğrencilerimize, öğretmenlerimize ve de velilerimize hayırlı olsun.

Okullar açıldı açılmasına ama oldukça sık sık gündeme gelen sistemdeki değişikler, masraflardaki fahiş artışlar ve yüksek enflasyon karşısında alım gücünün sürekli erimesi herkesi kara kara düşündürüyor.

Malum, hükümet, bu yıl eğitim-öğretim ile ilgili yine bazı değişikliklere gitti. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeye göre; 

Geçtiğimiz dönemlerde kaldırılan 'sınıfta kalma' uygulaması geri geldi. Lise öğrencileri artık 6 veya daha fazla dersten başarısız olması halinde sınıf tekrarı yapmak zorunda kalacak.

Açık öğretime geçişler zorlaştırıldı. Açık liseye yönetmelik kapsamında özel durumlar dışında geçiş izni verilmeyecek.

Liselerde artık test usulü sınavlar yerine, öğrencinin kendi cevabını oluşturduğu yazılı yoklama şeklinde sınavlar yapılacak.

2002 yılında iktidar koltuğuna oturan AKP hükümeti döneminde, onlarca kez eğitim sistemi değiştirildi, eğitim tam bir yap-boza döndürüldü. Hatta denilebilir ki, bu dönemde hiçbir öğrenci başladığı sistemle okulunu bitiremedi.

Eğitim sisteminin bu şekilde durmadan değiştirilmesi, hem öğrencileri, hem öğretmenleri hem de velileri zorluyor. Eğitende de, eğitilende de kafa karışıklığına neden olan bu değişiklikler, ülkemizdeki eğitimin seviyesini ciddi manada düşürüyor.

Eğitimde istikrar son derece önemlidir. Çünkü geleceğimizi emanet edeceğimiz gençlerimizin yetişmesi buna bağlıdır. Bu sebeple olması gereken, bu konuda uzman olan akademisyenlerle bir araya gelerek milli ve çağın gerekliliklerine uygun kalıcı bir eğitim sisteminin belirlenmesidir.

Eğitimdeki maliyet sorunu ise her geçen gün artmakta, içinden çıkılmaz bir hal almaktadır. Maliyet enflasyonu sebebiyle hızla artan masraflara, vatandaşların gelirleri yetişememektedir. Bazı örneklerle durumu detaylandıralım.

Eğitim Sen Antalya Şubesi'nin yaptığı araştırmaya göre;

İlkokul 1. sınıfa başlayan bir öğrenci defter, okul çantası, kalem, kalem kutusu, kalemtıraş, silgi, boya, beslenme çantası, su kabı, çeşitli kırtasiye araç gereçleri, eşofman takımı, ayakkabı, spor ayakkabı ve okul kıyafetlerinden oluşan zorunlu ihtiyaçlara geçtiğimiz yıl 2 bin 840 TL öderken bu yıl 7 bin 310 TL ödemektedir.

Ortaokula başlayacak bir öğrencinin kullanacağı malzemelere göre okula başlarken zorunlu gideri 8 bin 125 TL'dir. Aynı malzemelerle geçtiğimiz eğitim öğretim yılı başında bu rakam 3 bin 180 TL idi. 

Liseye başlayacak bir öğrencinin zorunlu ihtiyaçları ise geçtiğimiz yıl 3 bin 270 TL iken bu yıl 7 bin 875 TL tutmaktadır.

Okul giderleri yüzde 100'den fazla artarken, vatandaşların geliri TÜİK'in resmi enflasyonu ya da ona yakın bir oranda artıyor.

Yüksek enflasyon, öğrencilerin beslenme çantasını da vuruyor. Beslenme uzmanlarının tavsiyelerine göre hazırlanan, içinde bir adet meyve, basit bir sandviç ve sütün yer aldığı bir beslenme çantasının haftalık maliyeti 192,42 TL'ye aylık maliyeti de 770 TL'ye ulaşıyor. Bu da minimum olanı…

Eğitiminin en önemli maliyetlerinden birisi de ulaşım. Okul servislerinin fiyatları, akaryakıt fiyatlarındaki fahiş artışla paralel olarak aldı başını gitti. Geçen yıla göre yaklaşık yüzde 300'lük bir artış var. Yapılan araştırmaya göre, İstanbul'da geçen yıl en yakın mesafe ücreti yıllık 3 bin 366 TL iken, bu yıl 11 bin 310 TL'ye, en uzak mesafe ise 8 bin 75 TL'den 26 bin 465 TL'ye çıktı.

Yabancılar, TL'nin değer kaybı sebebiyle okul alışverişlerini de Türkiye'den yapıyorlar ve fiyatlar bizim vatandaşlarımıza göre oldukça pahalıyken, onlara çok ucuz geliyor. Örneğin Gürcüler, okul alışverişi yapmak için Sarp Sınır Kapısı'ndan akın akın Artvin'in Kemalpaşa ilçesine geliyorlar.

Kemalpaşa'da bir esnafın şu sözleri durumu özetliyor: "Biz kendi halkımıza satamıyoruz bizlere pahalı geliyor çünkü. Gürcülerin parası TL'den değerli. 100 lira 10 lari yapıyor. 100 lari bozdurduklarında bir çocuğun okul için tüm ihtiyaçlarını alabiliyorlar. Ama yerli halkımıza sorsak alamaz yani bakın bir spor ayakkabısı çocuk için 350-400 lira ve Gürcüler için 30 lari. Gürcülerin Gürcistan'daki bir çorba parasına burada gelip bir ayakkabı alabiliyorlar."

Aynen Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş'ın ifade ettiği gibi, "Bu ülke Bulgar'a ucuz, Gürcü'ye ucuz, bu ülke Suriye'den gelen mülteciye ucuz, bu ülke turiste ucuz, bu ülke gurbetçiye ucuz. Bu ülke, sadece bu ülkede yaşayan insanlara pahalı. Çünkü bizim paramız yok. Bu ülke, bu ülkenin içindeki belli imtiyazlı sınıfa da ucuz."

Eğitimde yapısal ve kalıcı için Prof. Dr. Haydar Baş'ın Sosyal Devlet Milli Devlet tezi, ekonomik sorunların çözümü içinse Milli Ekonomi Modeli mutlaka uygulanmalıdır.