Avrupa'da enerji krizi önlemleri sürüyor

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle uygulanan ekonomik yaptırımların ardından Rusya'nın Avrupa'ya doğal gaz tedarikini kesmesi kıta genelinde eşi benzeri görülmemiş ölçekte bir enerji krizi ortaya çıkardı. Avrupa doğal gaz piyasalarında fiyatlar 1 yıl öncesine kıyasla 10 kattan fazla artarak tarihi zirve yaptı. Gaz fiyatlarındaki artış elektrik fiyatlarını da hızla yukarı tırmandırdı. Avrupa ülkelerinde toptan elektrik piyasalarında da fiyatlar 1 yıl öncesine kıyasla zaman zaman 8 kat artış gösterdi. Hem Avrupa Birliği (AB) hem de üye ülkeler söz konusu enerji ürünlerindeki hızlı fiyat artışını aynı ölçüde tüketicilere yansıtmamak ve enerji arz güvenliğini sağlamak için çeşitli tedbirler hayata geçirmeye çabalıyor. AB, Rusya'dan doğal gaz akışının kesintiye uğraması ihtimaline karşı bir acil durum planı hazırladı. Plan kapsamında bütün üye ülkelerin gaz tüketimlerini yüzde 15 azaltmalarına karar verildi. Böylece, yılda yaklaşık 400 milyar metreküp gaz tüketen AB ülkelerinin yıllık 45 milyar metreküp civarında daha az gaz kullanması hedeflendi. AB, üye ülkelerdeki yer altı doğal gaz depolarının kış aylarına kadar doldurulmasını zorunlu kılacak yasal düzenlemeler de hazırladı. Bu çerçevede, doğal gaz depolarının 1 Kasım'a kadar yüzde 80 doldurulması hedefi belirlendi. Rusya'nın Avrupa'ya Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatını süresiz kesmesinin ardından AB üyesi ülkelerin enerji bakanları, hızla artan elektrik ve doğal gaz fiyatlarına karşı alınacak yeni tedbirleri belirlemek üzere bir araya geldi. AB ülkeleri, AB Komisyonu'na derhal düşük maliyetli elektrik üreticilerinin gelirlerinin sınırlandırılmasını, fosil yakıt firmalarından katkı alınmasını, doğal gaza tavan fiyat uygulanmasını, elektrik talebinin düşürülmesini ve enerji şirketlerine likidite sağlanmasını içeren yasal düzenleme hazırlama görevi verdi. Bu düzenleme tekliflerinin detaylarının bu hafta resmen açıklanması bekleniyor.

AB ülkeleri tedbir alıyor

Enerji krizine karşı tedbirler kapsamında Almanya'da hükümet, artan enerji fiyatlarının vatandaşlara yansımasını azaltmak için toplamda 125 milyar avroluk 3 farklı yardım paketi hazırladı. Önlemler kapsamında vatandaşların korunması için akaryakıt vergileri düşürüldü. Toplu taşımanın teşvik edilmesi için haziran-eylül döneminde aylık 9 avroya tren, otobüs ve metroda geçerli sınırsız toplu taşıma bileti sunuldu. Fransa'da ise doğal gaz fiyatlarının Ekim 2021 seviyesinde kalacak biçimde dondurulmasına karar verildi. Elektrik fiyat artışı yıl sonuna kadar yüzde 4'le sınırlandırıldı. Yoksul hanelere 100 avro enerji ödemesi sağlandı. İngiltere'de ise düşük gelirli haneler için otomatik ödemeli 400 sterlinlik enerji indirimi uygulandı. Kamu yardımı alan yoksullara 650 sterlinlik ödeme yapıldı. Emeklilere 300 avro ek katkı sağlandı. İtalya'fa hızla artan maliyetlerle mücadele için akaryakıt vergileri düşürüldü. Düşük gelirlilerin enerji faturalarına destek verildi ve yoksullara 200 avro ödeme yapıldı. İspanya, Yunanistan, Macaristan, Polonya, Belçika ve Bulgaristan'da da krize karşı bir dizi önlem kararı yürürlüğe girdi.