Osmanlı mezarları talan ediliyor
03.01.2003 00:00:00
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Çelik Gülersoy, Osmanlı mezarları ile mezar taşlarının sahipsiz olduğunu kaydederek, İstanbul'un tarihi dokusunun en önemli göstergelerinden biri olan Osmanlı dönemine ait mezarlar ve taşlarıyla dolu mezarlıkların harabeye döndüğünü bildirdi.
Büyük bir milli kayıp,
büyük bir talan var
Gülersoy, yeni mezar yerleri açılmadıkça, atalarımıza ecdata ait eski mezarların ve taşlarının yağmalanmaya devam edileceğini ifade etti. 1975'te, başta Kadıköy'deki Ayrılık Çeşmesi Mevkii'ndeki mezarlık olmak üzere Kandilli Mezarlığı'nı da onardıklarını dile getiren Gülersoy, o dönemde devrilen taşları yerine koyduklarını ve etrafını parmaklıklarla çevirdiklerini anımsatarak, şöyle devam etti:
"Sorun şu: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, artan nüfusa rağmen yeterli mezarlık yapamıyor ve eski mezarlıkları kullanıyor. Karacaahmet, Ayrılık Çeşmesi ve Boğaz'daki mezarlıkların hepsi yeni taşlarla doldu. Yeni mezar yerleri açılmadıkça, eski mezarlar ve taşları yağmalanmaya devam edilecek. Yatırım yapılmadıkça bu yağma durdurulamaz. Büyük bir milli kayıp, büyük bir talan var."
Mezartaşı demek,
arşiv belgesi demektir
Tarihi değere sahip eski taşların da korunması gerektiğini anlatan Gülersoy, sözlerini şöyle sürdürdü: "Taşlar, üzerinde kime ait olduğu; nerede, ne zaman öldüğüne ilişkin bilgiler bulunduğu için birer biyografi belgesi. Bundan dolayı da çoğu, tarihimiz için birer arşiv belgesi ve ansiklopedi sayfası kadar değerli. Taşlarda, sivil ve askeri kişilerin başlık ve rütbe işaretlerinin nasıl olduğu; belli sınıf ve derecelerin sarık, fes ve serpuşlarının biçimi, bunlarda ne gibi değişiklikler olduğu görülebiliyor. Osmanlı mezar taşları, günümüzde bir daha yapılamayacak taş işçiliği ile süsleme mükemmelliğine de sahip. Taşın yerinde durması çok önemli. Ancak mecbur kalınca, bir yerin etrafı parmaklıkla çevrilip taşlar oraya toplanabilir."
Ecdat kabirlerinin envanteri yok!
Tarihi mezarların bulunduğu yerlerin hepsinin SİT alanı olduğunu anımsatan Çelik Gülersoy, ancak envanterinin bulunmamasına dikkati çekti.
"Osmanlı mezarları ve taşları sahipsiz" diyen Gülersoy, envanteri olmadığından, sahipsiz tarihi mezarların yerlerine yeni gömü yapılabildiğini bildirdi. İstanbul'da, Kadıköy'de bulunan Ayrılık Çeşmesi Mevkii'ndeki mezarlık, Eyüp Mezarlığı'nın Piyer Loti'nin aşağısında kalan bölümü, Kandilli ve Karacaahmet olmak üzere çok sayıda tarihi mezarlık bulunuyor. Bu tarihi mezarlıkların bir bölümü İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bir bölümü Vakıflar Bölge Müdürlüğü, bir bölümü de Kültür Bakanlığı İstanbul Türbeler Müzesi'ne bağlı.
Büyük bir milli kayıp,
büyük bir talan var
Gülersoy, yeni mezar yerleri açılmadıkça, atalarımıza ecdata ait eski mezarların ve taşlarının yağmalanmaya devam edileceğini ifade etti. 1975'te, başta Kadıköy'deki Ayrılık Çeşmesi Mevkii'ndeki mezarlık olmak üzere Kandilli Mezarlığı'nı da onardıklarını dile getiren Gülersoy, o dönemde devrilen taşları yerine koyduklarını ve etrafını parmaklıklarla çevirdiklerini anımsatarak, şöyle devam etti:
"Sorun şu: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, artan nüfusa rağmen yeterli mezarlık yapamıyor ve eski mezarlıkları kullanıyor. Karacaahmet, Ayrılık Çeşmesi ve Boğaz'daki mezarlıkların hepsi yeni taşlarla doldu. Yeni mezar yerleri açılmadıkça, eski mezarlar ve taşları yağmalanmaya devam edilecek. Yatırım yapılmadıkça bu yağma durdurulamaz. Büyük bir milli kayıp, büyük bir talan var."
Mezartaşı demek,
arşiv belgesi demektir
Tarihi değere sahip eski taşların da korunması gerektiğini anlatan Gülersoy, sözlerini şöyle sürdürdü: "Taşlar, üzerinde kime ait olduğu; nerede, ne zaman öldüğüne ilişkin bilgiler bulunduğu için birer biyografi belgesi. Bundan dolayı da çoğu, tarihimiz için birer arşiv belgesi ve ansiklopedi sayfası kadar değerli. Taşlarda, sivil ve askeri kişilerin başlık ve rütbe işaretlerinin nasıl olduğu; belli sınıf ve derecelerin sarık, fes ve serpuşlarının biçimi, bunlarda ne gibi değişiklikler olduğu görülebiliyor. Osmanlı mezar taşları, günümüzde bir daha yapılamayacak taş işçiliği ile süsleme mükemmelliğine de sahip. Taşın yerinde durması çok önemli. Ancak mecbur kalınca, bir yerin etrafı parmaklıkla çevrilip taşlar oraya toplanabilir."
Ecdat kabirlerinin envanteri yok!
Tarihi mezarların bulunduğu yerlerin hepsinin SİT alanı olduğunu anımsatan Çelik Gülersoy, ancak envanterinin bulunmamasına dikkati çekti.
"Osmanlı mezarları ve taşları sahipsiz" diyen Gülersoy, envanteri olmadığından, sahipsiz tarihi mezarların yerlerine yeni gömü yapılabildiğini bildirdi. İstanbul'da, Kadıköy'de bulunan Ayrılık Çeşmesi Mevkii'ndeki mezarlık, Eyüp Mezarlığı'nın Piyer Loti'nin aşağısında kalan bölümü, Kandilli ve Karacaahmet olmak üzere çok sayıda tarihi mezarlık bulunuyor. Bu tarihi mezarlıkların bir bölümü İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bir bölümü Vakıflar Bölge Müdürlüğü, bir bölümü de Kültür Bakanlığı İstanbul Türbeler Müzesi'ne bağlı.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
