Maaş artışları gıdadaki zamlara yetmiyor
Tüketici Hakları Derneği'nin yaptığı çalışmaya göre 51 gıda maddesinde yıllık ortalama fiyat artış oranının yüzde 23.43 olduğuna işaret edildi. Araştırmada , "Maaş artışları gıdadaki fiyat artışlarını bile karşılamıyor" denildi.
12.06.2017 00:00:00
RECEP BAHAR/İSTANBUL
Tüketici Hakları Derneği'nin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerini baz alarak yaptığı çalışmaya göre, 2016 yılı Mayıs ayı ile 2017 yılı Mayıs ayı arasındaki son bir yılda gıda maddeleri, enerji mal ve hizmetleri, su, ulaşım hizmetleri ve temizlik ürünlerinin fiyat artışları çalışan ve emekli işçi ve memurların maaş artışlarını geçti. Çalışmada yer alan ana başlıklar şöyle...
Gıdadaki son bir yıllık fiyat artışları: 51 temel gıda maddesinin ortalama yıllık fiyat artışı yüzde 23.43 oldu. Örneğin kuru fasulyenin fiyatı yüzde 32, nohudun fiyatı yüzde 60.4, koyun etinin fiyatı yüzde 24, yumurtanın fiyatı yüzde 25.33, tereyağının fiyatı yüzde 14.34, dolmalık biberin fiyatı yüzde 49.8, domatesin fiyatı yüzde 110, patatesin fiyatı yüzde 61.4, portakalın fiyatı yüzde 47, elmanın fiyatı yüzde 35.34, leblebinin fiyatı yüzde 53.22, ambalajlı suyun litre fiyatı yüzde 15.3, şebeke suyunun 1 metreküp fiyatı ise yüzde 11.45 arttı.
Enerji mallarındaki son bir yıllık fiyat artışı: Bir adet tüp gazın fiyatı yüzde 14.5, bir litre benzinin fiyatı yüzde 14.7, LPG dolum ücreti yüzde 16.7, 1 litre mazotun fiyatı ise yüzde 19.2 artış gösterdi.
Ulaşım hizmetindeki son bir yıllık ücret artışı: Şehirlerarası tren ücreti yüzde 18.8, şehirlerarası otobüs ücreti yüzde 12.3, şehir hatları vapur ücreti yüzde 19, tramvay ücreti yüzde 9.2 yükseldi.
Temizlik ürünlerindeki son bir yıllık fiyat artışı: Sabunun fiyatı yüzde 77.2, tuvalet kağıdının fiyatı ise yüzde 19.2 arttı.
Çalışanların ücretlerinde hafif artış!
Buna karşılık Mayıs 2016-Mayıs 2017 yılları arasında asgari ücretlinin yıllık maaşı yüzde 7.92, emekli işçinin maaşı yüzde 8.53, çalışan memurun maaşı yüzde 8.14, emekli memurun maaşı yüzde 8.15 zamlandı.
Verileri değerlendiren Tüketici Derneği Başkanı Turhan Çakar, "Görülüyor ki, çalışan ve emekli olan işçi ve memurların satın alma güçlerinin 51 gıda maddesi, enerji, su, ulaşım hizmetleri, temizlik ürünleri ve diğer birçok mal ve hizmette çok yüksek oranda düştüğü apaçık ortadadır.
Tüm giderler içerisinde bu açıklamada değinmediğimiz diğer konut giderleri (kira, aydınlatma, ısınma, diğer) ile eğitim, sağlık, iletişim (telefon), giysi ve diğer ulaşım giderleri de yer almaktadır. Bu durum dikkate alındığında, çalışan ve emekliler, en temel ve zorunlu giderleri olan gıda harcamalarından keserek diğer giderlerini karşılamaya çalışmaktadırlar."
Halkın yüzde 80'den fazlası yoksul
Türk-İş'in 2016 yılına ilişkin yıllık açlık ve yoksulluk ortalaması ile TÜİK'in hane halkı kullanılabilir gelir rakamlarını karşılaştırıldığında Türkiye nüfusunun yüzde 20'den fazlası (16 milyondan fazla kişi) açlık sınırının altında, yüzde 60'dan fazlasının ise (48 milyondan fazla) yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Türk-İş'in Mayıs ayı çalışmasına göre açlık sınırı 1529 TL, yoksulluk sınırı ise 4 bin 979 TL idi.
Tüketici Hakları Derneği'nin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerini baz alarak yaptığı çalışmaya göre, 2016 yılı Mayıs ayı ile 2017 yılı Mayıs ayı arasındaki son bir yılda gıda maddeleri, enerji mal ve hizmetleri, su, ulaşım hizmetleri ve temizlik ürünlerinin fiyat artışları çalışan ve emekli işçi ve memurların maaş artışlarını geçti. Çalışmada yer alan ana başlıklar şöyle...
Gıdadaki son bir yıllık fiyat artışları: 51 temel gıda maddesinin ortalama yıllık fiyat artışı yüzde 23.43 oldu. Örneğin kuru fasulyenin fiyatı yüzde 32, nohudun fiyatı yüzde 60.4, koyun etinin fiyatı yüzde 24, yumurtanın fiyatı yüzde 25.33, tereyağının fiyatı yüzde 14.34, dolmalık biberin fiyatı yüzde 49.8, domatesin fiyatı yüzde 110, patatesin fiyatı yüzde 61.4, portakalın fiyatı yüzde 47, elmanın fiyatı yüzde 35.34, leblebinin fiyatı yüzde 53.22, ambalajlı suyun litre fiyatı yüzde 15.3, şebeke suyunun 1 metreküp fiyatı ise yüzde 11.45 arttı.
Enerji mallarındaki son bir yıllık fiyat artışı: Bir adet tüp gazın fiyatı yüzde 14.5, bir litre benzinin fiyatı yüzde 14.7, LPG dolum ücreti yüzde 16.7, 1 litre mazotun fiyatı ise yüzde 19.2 artış gösterdi.
Ulaşım hizmetindeki son bir yıllık ücret artışı: Şehirlerarası tren ücreti yüzde 18.8, şehirlerarası otobüs ücreti yüzde 12.3, şehir hatları vapur ücreti yüzde 19, tramvay ücreti yüzde 9.2 yükseldi.
Temizlik ürünlerindeki son bir yıllık fiyat artışı: Sabunun fiyatı yüzde 77.2, tuvalet kağıdının fiyatı ise yüzde 19.2 arttı.
Çalışanların ücretlerinde hafif artış!
Buna karşılık Mayıs 2016-Mayıs 2017 yılları arasında asgari ücretlinin yıllık maaşı yüzde 7.92, emekli işçinin maaşı yüzde 8.53, çalışan memurun maaşı yüzde 8.14, emekli memurun maaşı yüzde 8.15 zamlandı.
Verileri değerlendiren Tüketici Derneği Başkanı Turhan Çakar, "Görülüyor ki, çalışan ve emekli olan işçi ve memurların satın alma güçlerinin 51 gıda maddesi, enerji, su, ulaşım hizmetleri, temizlik ürünleri ve diğer birçok mal ve hizmette çok yüksek oranda düştüğü apaçık ortadadır.
Tüm giderler içerisinde bu açıklamada değinmediğimiz diğer konut giderleri (kira, aydınlatma, ısınma, diğer) ile eğitim, sağlık, iletişim (telefon), giysi ve diğer ulaşım giderleri de yer almaktadır. Bu durum dikkate alındığında, çalışan ve emekliler, en temel ve zorunlu giderleri olan gıda harcamalarından keserek diğer giderlerini karşılamaya çalışmaktadırlar."
Halkın yüzde 80'den fazlası yoksul
Türk-İş'in 2016 yılına ilişkin yıllık açlık ve yoksulluk ortalaması ile TÜİK'in hane halkı kullanılabilir gelir rakamlarını karşılaştırıldığında Türkiye nüfusunun yüzde 20'den fazlası (16 milyondan fazla kişi) açlık sınırının altında, yüzde 60'dan fazlasının ise (48 milyondan fazla) yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Türk-İş'in Mayıs ayı çalışmasına göre açlık sınırı 1529 TL, yoksulluk sınırı ise 4 bin 979 TL idi.
