Dalga, bankaları eritti

Mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar Türk bankacılık sisteminin öz kaynaklarında da azalmaya yol açtı.

Hisseleri İMKB'de işlem gören ve bankacılık sektörü içerisindeki payı yüzde 62'yi bulan 12 bankanın öz kaynaklarında dalgalanma döneminde yüzde 9 oranında bir azalma yaşandı.Türkiye Bankalar Birliği, İMKB'de İşlem Gören Mevduat Bankaları, Haziran 2006 raporunu açıkladı.İMKB'de 12 mevduat bankasının hisse senetleri işlem görüyor. Bu bankalar 3 bin 841 şube ve 83 bin 10 personelle sektördeki şubelerin yüzde 59'una sahip bulunuyor ve personelin yüzde 60'ını istihdam ediyor. Söz konusu 12 banka, sektörün toplam aktiflerinin yüzde 62'sini, toplam kredilerin ise yüzde 70'ini kontrol ediyor.Dalgalanmanın etkisiRaporda mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmaların bankaları nasıl etkilediği de değerlendirildi.Söz konusu bankaların toplam aktiflerinin, dalgalanmanın yaşandığı yılın ikinci çeyreğinde yüzde 11 oranında artarak 285.7 milyar YTL'ye yükseldiği belirlendi. Toplam kredilerdeki güçlü artış devam ederken, duran aktifler ve diğer aktifler azaldı. Likit aktiflerdeki artış, bankalararası para piyasasından alacaklar kalemindeki daralmaya bağlı olarak sınırlı kaldı. Menkul değerler cüzdanı, vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerdeki yüzde 42 artışa bağlı olarak artmaya devam etti.İMKB'deki mevduat bankalarının öz kaynakları yılın ikinci çeyreğinde yüzde 9 oranında azalarak, 28.8 milyar YTL'ye geriledi. Özkaynaklardaki gerilemenin, büyük ölçüde faiz oranlarındaki artışa bağlı olarak menkul değerler değer artış fonundaki azalmadan kaynaklandığı bildirildi.Dalgalanma döneminde likidite tercihinin güçlenmesi sonucu mevduattan repoya kayma görüldü ve yurtdışı bankalardan kaynak kullanımı artmaya devam etti.TBB'nin belirlemelerine göre YTL'nin değer kaybı ve portföy tercihlerindeki değişimin sonucu olarak bilanço içinde yabancı para varlıkların oranı arttı.Bu dönemde yabancı para varlıkların toplam aktifler içerisindeki payı yüzde 37'den yüzde 41'e; yabancı para pasiflerin toplam pasifler içindeki payı da yüzde 41'den yüzde 45'e yükseldi.İlk altı ayİMKB'de işlem gören mevduat bankalarının haziran sonu itibariyle son bir yıllık dönemde toplam aktifleri yüzde 37 artarak 286 milyar YTL'ye yükseldi. Söz konusu bankaların likit aktifleri yüzde 30, menkul değerler cüzdanı yüzde 26, kredileri yüzde 65 oranında artı. Kredilerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 41'den yüzde 49'a çıktı. Takipteki krediler ise yüzde 16 oranında arttı. Takipteki krediler için ayrılan özel karşılıkların takipteki kredileri karşılama oranı ise yüzde 88'den yüzde 92'ye yükseldi.YTL'ye olan talebin devam etmesi nedeniyle YTL mevduat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 oranında artış gösterirken, YP mevduatın YTL karşılığı yüzde 19 oranında, dolar bazında ise yüzde 7 oranında arttı.Özkaynaklarda yıllık büyüme yüzde 3İMKB'de işlem gören mevduat bankalarının özkaynakları Haziran 2006 itibariyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3 oranında büyüdü. Menkul değerler değer artış fonu ve diğer sermaye yedeklerindeki gerileme, özkaynak artışını sınırlandırdı. Özkaynaklarda geçen yılın sonuna göre ise yüzde 5.5 oranında bir daralma yaşandı. Haziran 2005'te 28 milyar YTL düzeyinde bulunan söz konusu bankaların özkaynakları Aralık 2005'te 30.5 milyar YTL'ye yükselmişti. Bu yıl haziran sonunda ise 28.8 milyar YTL'ye geriledi. Mevduat dışı kaynaklar, yurtdışı bankalardan ve repo işlemlerinden alınan fonlardaki artış nedeniyle büyüdü. Yabancı para aktiflerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 40'tan yüzde 41'e, YP pasiflerin toplam pasifler içindeki payı ise yüzde 44'ten yüzde 45'e yükseldi.Net kar yüzde 25 arttıİMKB'de işlem gören mevduat bankalarının faiz gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 artarak 15 milyar YTL'ye, faiz giderleri ise yüzde 47 artarak 8.8 milyar YTL'ye yükseldi. Faiz gelirlerinde en önemli iki kalemi, menkul değerlerden ve kredilerden alınan faizler oluşturdu. Faiz giderlerinin büyük bir kısmı ise mevduata verilen faizlerden kaynaklandı. Sektörün net faiz gelirleri ise yüzde 6 artarak 6.2 milyar YTL oldu. Net ücret ve komisyon gelirleri yüzde 29 artarak 2.3 milyar YTL'ye yükselen söz konusu bankaların geçen yılın ilk yarısında 549 milyon YTL olan net ticari karı bu yıl 1 milyar 17 milyon YTL'yle zarara dönüştü. Ancak söz konusu bankaların faaliyet karı yüzde 179 büyüyerek 2 milyar 526 milyon YTL'ye yükseldi. Söz konusu bankaların net dönem karı ise yüzde 25 artarak 3 milyar 928 milyon YTL oldu. Bankalar geçen yılın aynı döneminde 3 milyar 139 milyon YTL kar etmişti.