Türkiye'ye ikinci suikast

RECEP BAHAR/HABER-ANALİZ

Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrei Karlov'un Ankara'da çevik kuvvette görevli 22 yaşındaki polis memuru Mevlüt Mert Altıntaş tarafından katledilmesi, cinayetle hedeflenenin aksine Ankara ve Moskova'yı daha da yakınlaştırdı. Büyükelçi Karlov'un öldürülmesinin ardından Rusya'dan bir heyet olayı soruşturmak üzere Türkiye'ye geldi.
Suikastın ardından Rusya'dan 'cinayeti birlikte soruşturma talebi' gelmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu talebe cevap olarak "Sayın Karlov'un cenazesini kendi gönderecekleri uçakla aldırma talebinde bulundular. Bir soruşturmayla ilgili bir operasyon merkezini kendilerinin de göndereceği elemanlarla birlikte yapmanın çok daha isabetli olacağı ifadesini kullandılar. Bizler tüm bunların müşterek olarak yapılmasında bizim açımızdan da herhangi bir sıkıntı yok dedik" açıklamasında bulunmuştu.
Suikast en kritik dönemde işlendi
Karlov'a yönelik suikast, Moskova'da Türkiye, Rusya ve İran arasında yapılacak Suriye zirvesi öncesinde gelmesi dikkat çekiyor. Suikasta rağmen Moskova'daki toplantı dün icra edildi. Toplantı için Pazartesi günü Moskova'ya gelen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,  Türkiye-Rusya-İran üçlü dışişleri bakanları toplantısı öncesi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey  Lavrov ile ikili görüşme gerçekleştirdi.
Lavrıov ve Çavuşoğlu'nun moralinin oldukça bozuk olduğu görüldü. Toplantı salonunda uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov'un anısına köşe oluşturuldu.
Çavuşoğlu, Karlov'un silahlı saldırı sonucu öldürülmesine ilişkin Rusya medyasına yaptığı açıklamada ise, "Bu saldırı, Rusya ve Türkiye arasında özellikle Suriye'de ateşkesin sağlanması, sivil insanların kurtarılması ve insani yardımların ulaştırılması, Suriye'de siyasi bir çözüm için iki ülke arasında oluşan iş birliğini de hedef almıştır ama biz Türkiye ve Rusya olarak buna müsaade etmeyeceğiz ve bu süreci devam ettireceğiz, iş birliğimizi daha da güçlendireceğiz. Özellikle de terör örgütlerine karşı dayanışmamızı ve iş birliğimizi daha da artırarak devam ettireceğiz" dedi.
Yeni bir eksen doğuyor
Öte yandan Moskova'da dün yapılan Suriye görüşmelerinin yanı sıra 27 Aralık'ta  Kazakistan'ın başkenti Astana'da Rusya, Türkiye, İran zirvesi düzenlenecek. Siyasi gözlemciler ABD'de Donald Trump'ın başkanlık koltuğuna oturmadan önce Putin'in Rusya, Türkiye, İran eksenini kurmaya çalıştığına işaret ediyor.
Büyükelçi Karlov'a yönelik suikast Rus, Türk ve İranlı yetkililerin yoğun olarak Suriye konusunda işbirliği yaptığı bir döneme denk gelmesi dikkat çekiyor. Analistler, 3 ülkenin de Suriye'nin geleceğinde sadece Batılı güçleri değil, aynı zamanda Suriye'deki isyancılara her türlü desteği sağlayan Körfez ülkelerini safdışı etmek istediğine işaret ediyor.
Erdoğan ve Putin hemfikir: Suikast bir provokasyon
Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov'a Pazartesi günü Ankara'da Çankaya Çağdaş Sanatlar Merkezi'ndeki "Gezgin Gözüyle Kaliningrad'dan Kamçatka'ya Rusya" adlı serginin açılışında düzenlenen suikasttan sonra ilk açıklama Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan geldi.
Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i telefonla arayarak konuyla ilgili bilgi verdi. Erdoğan, daha sonra televizyonlardan yayınlanan açıklamasında, suikastın normalleşme sürecini bozmaya yönelik bir provokasyon olduğunu söyledi. Erdoğan, "Bu akşamki görüşmede özellikle uluslararası terörle mücadelede bundan sonraki sürece yönelik bundan sonraki dayanışmamızın çok daha güçlü, çok daha farklı olması konusunda mutabık kaldık... Putin'le mutabık kaldığımız gibi, ortak soruşturma komisyonu kuracağız. Büyükelçilik, konsolosluk gibi Rusya'ya ait yerlerdeki güvenlik tedbirleri artırıldı, sürece yönelik atılması gereken adımlar atılıyor" diye konuştu.
Putin de yaptığı açıklamada, bu olayı 'provokasyon' olarak nitelendirirken, hem Türk-Rus ilişkilerine hem de Suriye'deki barış sürecine zarar vermeyi amaçladığını ifade etti. Putin, televizyonda yaptığı konuşmada şunları söyledi: "İşlenen cinayet hiç kuşkusuz Rusya- Türkiye ilişkilerinin normalleşmesini engellemeye ve Rusya, Türkiye ve İran tarafından aktiv bir şekilde yürütülen Suriye'deki barış sürecini bozmaya yönelik bir provokasyondur. Buna karşı tek bir cevap olabilir: terörizme karşı mücadeleyi yoğunlaştırmak. Kuşkusuz haydutlar bunu hissedecektir. Suikastı araştırmak üzere Ankara'ya bir ekip gönderiyoruz. Katilin elini kimin yönlendirdiğini bilmek istiyoruz." 
Rusya lideri ayrıca Türkiye'ye geleceğini de sözlerine ekledi. Pazartesi günü akşam saatlerinde Putin başkanlığında Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile istihbarat şeflerinin de katıldığı bir güvenlik toplantısı yapıldı.
Enteresan tesadüf
Rus lider Putin, suikastın işlendiği saatlerde Rusya'nın 1839 yılında Tahran'da öldürülen Tahran Büyükelçisi, şair, oyun yazarı ve besteci Alexander Griboyedov'un 'Akıldan Bela' adlı oyununu izleyecekti.
Rus meclisinin üst kanadı Rusya Federasyonu Konseyi Dış İlişkiler Başkanı Konstantin Kosaçev, Griboyedov'den bu yana böyle bir trajediyi yaşamadıklarını dile getirerek, "Rus ve Sovyet diplomatlarına saldırılar oldu ancak bu düzeyde dramatik değillerdi. Eylem, planlı bir terörist saldırı olabilir ya da manyağın bir tanesinin kişisel olarak işlediği bir cinayet. Bunu öğrendikten sonra suikastın Türkiye-Rusya ilişkilerini nasıl etkileyeceğini göreceğiz" dedi.
Rus meclisi alt kanadı Duma Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Puşkov da, Karlov'un öldürülmesinin "Rusya düşmanlarının Halep'te yaşananlardan sonra ektiği siyasi ve medya histerisinin siyasi sonucu" olduğunu dile getirdi.