'Tüketicinin satın alma gücü aşındı'

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi'nin Ocak ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi, Ocak 2025 döneminde, bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde yüzde 35.9 oranında artarak 3400 puana yükseldi. Ocak 2025 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 42.12 olduğu düşünüldüğünde, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun altında olduğu görülüyor.

Endeks rakamlarını yorumlayan Ekonomist Fatih Keresteci şu noktalara dikkat çekti: "AVM ciro endeksi 2025 yılı Ocak ayında, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 35.9 büyüdü. Ancak, TÜİK'in Ocak ayı yıllık TÜFE artışının yüzde 42.1 olduğu dikkate alınırsa reel anlamda 6.2 puanlık bir daralma söz konusu. Tüketici ile ilgili öncü göstergelerin de teyit ettiği üzere Ocak ayında alışveriş ekonomisinde ciddi oranda bir ivme kaybı söz konusu olmuş. Bu tablonun bir benzerini, kuvvetle muhtemel TÜİK'in perakende ticaret verilerinden de görebileceğiz. Kategori bazında baktığımızda yiyecek-içecek ve giyim segmentlerinde yıllık bazda reel olarak anlamlı oranda bir değişim olmazken diğer kategorilerde net bir şekilde daralma kaydedilmiş. Ayakkabı, bu noktada yıllık bazda en olumsuz ayrışan kategori olarak ön plana çıkıyor. Aralık ile Ocak aylarını karşılaştırmak mevsimsellik nedeniyle hatalı olabileceğinden dolayı sadece yıllık bazda karşılaştırmalar yapmayı uygun gördük. Ziyaretçi sayılarında da Ocak'ta düşüş yaşanırken, son 3 yılın en zayıf Ocak ayı performansı kaydedilmiş. Bu tablo bize diyor ki, tüketicinin satın alma gücündeki aşınma, alışveriş yapma eğilimine de olumsuz anlamda yansımış. Bununla birlikte, yeni yıl ile birlikte ürün ve hizmetlerin zamlanacağı beklentisi ile erkene çekilen alışverişler, Ocak'taki zayıf performansın da bir diğer nedeni olabilir."