Tohumda dışarıya bağımlılık sürüyor / İsmail Ak

Turfanda sebze yetiştiriciliğinde en pahalı girdi tohumdur. F1 tohum üretimi son yıllara kadar birkaç yabancı firmanın elinde olduğundan istedikleri fiyatlarla bizim gibi gelişmekte olan ülkelere satmışlardır.Tohum üretimi elbette kolay bir iş değildir. Beş yıla yakın bir selekte süresi vardır.Buna rağmen 1 gr tohumun fiyatı 1 gr altınla yarışmaktadır. 1000 adet domates tohumu 120-150 lira arasında satılmaktadır. Burada tohum üreten firmalar ve ithalatçılar yüklü kazançlar elde etmekte ülkemizden dışarıya yüklü miktarlarda döviz çıkmaktadır.Son yıllarda ülkemizde üretilen tohumlar ithalleri kadar kaliteli ve başarılıdır.Dışarıdan uzman getirmeden Türk uzman ve bilim adamlarının ülkemizde ürettiklerini kaliteli tohumları görmek Türk tarımı adına sevinilecek bir olaydır.Yıllardır başta İsrail olmak üzere Hollanda, İspanya ve Ürdün gibi ülkelere akıttığımız paralar bu şekilde ülkemizde kalacaktır. Ülkemizde üretilen tohumlarla Türk tarımı daha çabuk gelişecek ve hak ettiği yere gelecektir.Yerli tohum üretiminin sayesinde üreticiler yüzde 50 oranında daha ucuz tohum temin etmeye başlamışlar bu da üretim maliyetini düşürmüştür.Meyve fidanı üretiminde bodur anaçları hala yurt dışından gelmekte, bunun karşılığında yüklü miktarda döviz ödenmektedir. Dileğimiz en kısa zamanda bodur anaçlarının da ülkemizde üretilerek dış bağımlılığın ortadan kalkmasıdır.Tohum ve anaç üretiminde tarım bakanlığı gerekli düzenlemeleri yapmalı, kaliteli ve verimi yüksek tohum üreten bilim adamları ve firmaları desteklemelidir.Ülkemizde meyve fidesi üretimi iç tüketimi karşılayacak hatta dışa meyve fidanı satacak kadar gelişmiştir. Ancak fidan üreticileri ülke fidan ihtiyacını tam olarak bilmediklerinden tahmini olarak tür ve çeşit belirlemekte, sezon sonunda satamadıkları fideleri imha etmektedirler. Bu nedenle fidan üreten kuruluş ve firmalara en azından tahmini ihtiyaçlar bildirilmeli fazla fidan üreterek elde kalan fidelerin zayi olması ve milli servetin heba edilmesi önlenmelidir.Tohum ve fidan üretimi yapan kuruluşlara devlete bağlı araştırma istasyonları ve fakülteler bilgi desteği sağlamalı ve elde ettikleri bilgileri sadece kendileri kullanmamalıdır.Üretim maliyetlerini düşürmek, kaliteli meyve ve sebze üretimini desteklemek sosyal devletin yapması gerekenlerin ilk sırasında olmalıdır.