Sözlerini tutmadılar! Asgari ücretli enflasyona ezdirildi

Başta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan olmak üzere, AKP hükümetinin yetkilileri defalarca "Çalışanlarımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz" sözünü verdiler. Fakat ülkemizde milyonlarca ailenin aylık geliri konumunda olan asgari ücrete oldukça cılız bir zam yapıldı. 17 bin 2 lira olan net asgari ücrete yüzde 30 zam yapılarak 22 bin 104 liraya yükseltildi.

Bu artış, kasım ayı enflasyonunu yüzde 86,76 olarak hesaplayan ENAG'ın enflasyonunu bırakın, yüzde 47,09 olarak hesaplayan TÜİK'in enflasyonunun bile oldukça altında.

Ayrıca hükümetin Orta Vadeli Programına (OVP) göre yıl sonu enflasyonu yüzde 41,5, Merkez Bankası tahminlerine göre ise yüzde 44 idi.

Üstelik 2025 yılı vergileri de yüzde 43,93 olan yeniden değerleme oranında artırılacak. Bütün bu gerçekler, acı faturanın yine açlık sınırının altında çalışmaya mahkum edilen çalışanlara kesildiğini gösteriyor.

Asgari ücrete cılız zam

Dün akşam apar topar gerçekleştirilen Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısının ardından açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yıldan itibaren geçerli olacak asgari ücretin 22 bin 104 lira olduğunu söyledi. Bu, yüzde 30'luk bir artış anlamına geliyor ve 2025 yılının sonuna kadar da başka bir zam yapılmayacak.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ilk toplantısını 10 Aralık'ta, ikincisini 16 Aralık'ta, üçüncüsünü de 19 Aralık'ta yapmıştı ve açıklamalara göre bu üç toplantıda herhangi bir rakam konuşulmamıştı. Gelen tepkiler üzerine Türk-İş üçüncü komisyon toplantısının ardından bir basın açıklaması yapmıştı ve Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, asgari ücrete zam taleplerinin yüzde 45 enflasyon farkı ve yüzde 20 de refah payı olduğunu söylemişti. Bu talebin karşılığı 29 bin 583 liraya karşılık geliyor.

Türk-İş Yönetim Kurulu, asgari ücret teklifi konusunda bir bilgilendirme yapılmadan düzenlenen dördüncü toplantıya katılmama kararı aldı.

Bakan Işıkhan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, işverene desteğin 1.000 liraya çıkarıldığını duyurdu. Bakan Işıkhan "Asgari ücret desteğini 1.000 Türk Lirasına yükseltiyoruz. Çalışma hayatımız için hayırlı olmasını diliyorum" ifadelerini kullandı. Asgari ücretin 22 bin 104 lira olarak açıklanmasının ardından paylaşım yapan Erdoğan, "Ülkemize ve milletimize hayırlı olsun" ifadesini kullandı. Daha önceki paylaşımlarında fotoğraf kullanan Erdoğan'ın sade paylaşım yapması dikkat çekti.

Asgari ücretin işverene maliyeti 30 bin lira

Net olarak 22 bin 104 lira, brüt olarak 26 bin 5 lira olarak uygulanacak asgari ücretin işverene maliyeti 30 bin 556 lira oldu. Bakan Işıkhan'ın paylaştığı yeni asgari ücretin detayları da belli oldu. Buna göre, brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş olan asgari ücretin, 22 bin 104 lira 67 kuruşunu net asgari ücret, 3 bin 640 lira 77 kuruşunu SGK primi ve 260 lira 6 kuruşunu işsizlik sigortası primi oluşturdu. Ayrıca 26 bin 5 lira 50 kuruş olan brüt asgari ücrete, 4 bin 30 lira 85 kuruş SGK primi (işveren payı) ile 520 lira 11 kuruş işveren işsizlik sigorta primi kalemleri de eklenince yeni asgari ücretin bir işçi için işverene aylık maliyeti 30 bin 556 lira 46 kuruş oldu.

DİSK'ten asgari ücrete tepki

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 2025 yılı için belirlenen 22 bin 104 TL asgari ücrete tepki gösterdi. DİSK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından açıklanan asgari ücretin, işçilerin yaşam standartlarını iyileştirmediği ve onları daha da yoksullaştırdığı yönünde bir açıklama yaptı. DİSK'in sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "İktidar ve sermaye bir kez daha tek taraflı olarak asgari ücreti belirledi. Kimsenin inanmadığı resmi enflasyonun bile altındaki asgari ücret artışı ile milyonlarca işçi ve ailesi daha da yoksullaştı. İşçilerin temsili olarak dahi yer almadığı apar topar bir toplantı ile tebliğ edilen bu asgari ücret hükümsüzdür. İşçi sınıfı örgütlenerek, sendikalı olarak bu sefalet dayatmasını püskürtecektir" ifadelerine yer verildi. Açıklama, asgari ücretin yetersiz olduğunu ve işçilerin hayat pahalılığı karşısında daha da zorlandığını vurguladı.

Öte yandan Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, açlık sınırının 23 bin 256, yoksulluk sınırının da 71 bin 48 liraya yükseldiğini belirterek, "Ocak ayından itibaren uygulanmaya başlanacak olan 22 bin 104 liralık yeni asgari ücret daha uygulanmadan açlık sınırının bin 152 lira altında kaldı. Diğer bir ifadeyle asgari ücret dört kişilik bir ailenin sadece 28 günlük beslenme harcamalarına yetecek. Yeni asgari ücret yoksulluk sınırının ise üçte birini bile karşılamıyor" açıklamasında bulundu.

Erdoğan: Çalışanları enflasyona ezdirmedik

AKP grup toplantısı öncesi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, asgari ücret sorusuna cevap vermekten kaçındı ve Erdoğan'lı yanıt verdi. Yılmaz, asgari ücrete ilişkin sorulan sorulara "Cumhurbaşkanımızın konuşmasını bekliyoruz. Daha sonra lütfen" dedi. Öte yandan Bakan Vedat Işıkhan da toplantı öncesinde asgari ücret sorularına yanıt vermedi. Işıkhan salona Erdoğan'dan sonra girdi. Ancak asgari ücrette ek bir zam açıklayabileceğine yönelik beklentilere karşın Erdoğan'dan beklenen açıklama gelmedi.

Erdoğan asgari ücrete ilişkin "Asgari ücreti 1 Ocak 2025 22 bin 104 lira olarak belirledik. Bu rakam 2024 yılına göre net yüzde 30 artışa tekabül ediyor. İşverene desteğimizi 700 liradan 1000 liraya yükselttik. Çalışanlarımızı enflasyona ezdirmeme sözüne sadık kaldık" dedi.

Ekonomistler: Fatura dar gelirliye kesildi

Yeni yıldan itibaren geçerli olacak asgari ücretin belirlenmesinin ardından siyasilerden tepki gelirken ekonomistlerden de eleştirel yorumlar geldi. Vergi uzmanı Ozan Bingöl, sosyal medyadaki paylaşımında yanlış politikaları eleştirdi. Bingöl, "Anlaşılan o ki, 2021 Eylül ayında başlayan yanlış politika ve bu politikalarda ısrarın faturası başta asgari ücretliye, emekliye ve dar gelirliye kesildi" ifadelerini kullandı.

Ekonomist Mustafa Sönmez, "Hayal kırıklığı 22 bin TL, yüzde 30 artış. Bir başka mesaj; Erdoğan bu yıl erken seçim istemiyor. Bir başka mesaj; emekli taban maaşı 12.500 TL'de patinaj yapacak gibi, seçim yok, şirinlik de yok" açıklamasında bulundu.

Ekonomist Hayri Kozanoğlu açıklamasında, "22.104 TL asgari ücret asla kabul edilemez! Şimdi iş yerlerinde ve ilgili sektörlerde daha yüksek ücretler için mücadele zamanıdır. Açlık sınırı kasım itibarıyla 20.562 TL! 22.104 TL asgari ücret en geç Şubat 2025'te açlık sınırının altına düşer! Emekçiye bu asgari ücreti reva gören "asgari miktarda oy" almayı hak ediyor!" dedi.