Peygamberimiz (s.a.v), teknik ve sosyal bilimler

"Günümüzde her çeşit zanaat, özellikle sanayi, iktisadi hayatın baş unsurlarıdır. O halde mü'minler, her zanaat dalında; özellikle teknolojide ve sanayide söz sahibi olmak mecburiyetindedirler. Kur'an-ı Kerim'de Hz. Davud (a.s.), elinde demiri yumuşatan, onu şekle sokan, eşyaya hakim büyük bir insan olarak anlatılır. Aslında sanayinin, ticaretin ve tarımın tüm zanaat dallarının menşei peygamberler ve halifetullaha namzet salih kimselerdir. Mesela; ilk buharlı geminin mucidi Hz. Nuh'dur (a.s.). Terzilik sanatı Hz. İdris (a.s.) ile, tebabet ise Hz. İsa (a.s.) ile neşv ü nema bulmuştur. Demek, gerçek medeniyetin öncüleri peygamberlerdir. Günümüzde teknolojik üstünlük Batı'da olmasına rağmen, bunun da temelini, Kur'an rehberliğinde düşünen Müslümanlar atmıştır. Nitekim Batı, müsbet ilimleri, Endülüs İslam Devleti'nin Kurtuba Medreseleri ve Sicilya Adası yoluyla almıştır. Batının yaptığı, atılan ve gelişmekte olan temeli biraz daha ileriye götürmek olmuştur. Sıfır sayısı, Pi sayısı gibi buluşlarla matematikte bir nevi devrim gerçekleştirenler Müslümanlardır." (İman ve İnsan, Prof. Dr. Haydar Baş).

Bu bağlamda teknik ilimler boyutunda Peygamber Efendimizin (s.a.v.) ve başta Ehl-i Beyt-12 İmam olmak üzere O'nun yetiştirdiği kadronun hayatını tahlil edecek olursak günümüze pay çıkarılması gereken birçok ibretlik hadise görürüz. Rahatlıkla ifade edebiliriz ki, bugün her türlü alanda özgüvenini ve bağımsızlığını kaybetmiş İslam olma iddiasında olan toplumlara bu ibretlik hadiseler hem içinde mutlak çözümün bulunduğu yol haritaları hem de manidar birer tokattır. 

Eğitim ve aile kurumu:

Efendimizin peygamberliğinin ilk dönemlerinde ibadetlerin rahatça ifa edilebilmesi ve çekirdek kadronun her yönüyle yetişmesi için stratejik bir yer olarak etrafı kontrole müsait, giriş-çıkışlara elverişli bir konumda bulunan Darü'l-Erkam'ı seçmesi sosyal baskının, dış müdahalenin çok olduğu ortamlarda insan eğitiminin nasıl olacağı konusunda bize önemli şifreler vermektedir. Nitekim, Darü'l-Erkam'da İslam'ı yayacak çekirdek kadronun ilk temelleri atılmış, mü'minlerin sosyal baskıyla sindirilmesinin önüne geçilmiş, birbirleriyle daha çok vakit geçirmeleri sağlanmıştır. En önemlisi de o dönemde Müslümanların en çok muhtaç oldukları örnek insan modelini, Alemin En Güzeli'nde müşahede etme imkan ve ortamı oluşmuştur. Gene hicretten sonra uygulanan insan-ı kamil üniversitesi Suffa modeli, eğitimin temel dinamiklerini ve uygulama tarzını en manidar şekilde önümüze koymaktadır. Suffa'da yetişen talebeler; birçok yere irşad için gönderilmiştir. Aynı zamanda Peygamberimizin (s.a.v.) Ehl-i Beyt'ine uyguladığı muamelat, onlar ile kurduğu aile ilişkileri günümüzde çökme noktasına gelen aile kurumunun yeniden ve en mükemmel şekilde devreye sokulması için ciddi örnekler teşkil etmektedir. Zira Ehl-i Beyt'in yaşantısı, İslam'ın müşahhas halidir. Yaşanan ve yaşayan özüdür.

Coğrafya:

Mescid-i Nebevi'nin inşaatı esnasında kıblenin tayin edilmesi hususunda Rahmete'n Li'l-Âlemin 1. cilt s. 384'te şöyle yazmaktadır: "Kısa zamanda, hummalı bir gayret sonucu inşaat tamamlanmak üzereydi. Kıble nasıl tayin edilecekti? Ne bir pusula var, ne de yön gösterici bir alet! Ancak birileri oradaydı… Mahluk olan zaman ve mekan boyutlarını insanın emrine âmade kılan Allah'ın Kutlu Elçisi. Evet, Mi'rac mucizesiyle zamanı düren o kutlu Nebi, kıble tayini ile de mekânın dürülüşünü gözler önüne seriyordu. En hassas pusulayı bile çatlatırcasına Mescid-i Nebevi'nin kıblesini Beytullah'a doğru, Kâbe'ye doğru yöneltiyor, ayarlıyordu. Mesafelerce uzak, gözlerden ırak bir bölgeden Kâbe'ye yönelen doğru ve tam isabetli bir işaretle gerçekleşen kıble tayini, kıyamete dek aynı mucizevî özelliğini koruyacaktır."

Mimarlık ve iş yönetimi:

Peygamber Efendimiz (s.a.v) hem Mescid-i Nebevi'nin inşaatında, hem de Hendek Savaşı'nda hendeklerin kazılmasında mimari, mühendislik, projenin uygulanması gibi birçok alanda öncü olmuştur. Bizzat işçilik bile yaparak sahabeyi teşvik etmiştir. Özellikle Hendek Savaşı'nda zor şartlar altında eni 9 m, derinliği 4.5 m, yaklaşık 5.5 km uzunluğunda olan hendekler kazılırken sahabeler arası şakalaşmalara, muhabbet yüklü diyaloglara şahit olunması bize mimarlık ve iş yönetimi konusunda önemli bilgiler vermektedir. 

Strateji: 

Peygamberimizin (s.a.v.) barış ve savaş döneminde uyguladığı stratejiler İslam'ın kısa zamanda geniş coğrafyalara yayılmasını sağlamıştır. Örnek olarak ilk başta Müslümanların aleyhine olarak görülen Hudeybiye Antlaşması; kendisini takip eden iki senelik zaman diliminde daha önce İslam'a girenlerin sayısı kadar, hatta daha fazla insanın Müslüman olmasını sağlamıştır. Antlaşma ile meydana gelen barış ortamı fırsata çevrilmiş, İslam siyasî diplomasi trafiği ciddi manada hızlanmıştır. Peygamberimizin (s.a.v.) savaş stratejileri ile ilgili de Gazi Mustafa Kemal Atatürk birçok önemli değerlendirme yapmış, Bedir Savaşı için şöyle demiştir: "O'nun hak peygamber olduğundan şüphe edenler, şu haritaya baksınlar ve Bedir destanını okusunlar ve Hz. Muhammed'in bir avuç imanlı Müslümanla mahşer gibi kalabalık ve alabildiğine zengin Kureyş ordusuna karşı Bedir meydan muharebesinde kazandığı zafer, fani insanların kârı değildir, O'nun Peygamberliğinin en kuvvetli nişanesidir." (Atatürk ve Din Eğitimi, Ahmet Gürbaş, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, s.28).

 Diplomasi:

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), Arap Yarımadası'nda hüküm süren meliklere gönderdiği mektuplarda ince siyasetiyle hem karşısındakinin kalbini te'lif ederek davete hazır kılmış, hem de bunu yaparken İslam'ın ve bir peygamberin izzetine halel getirecek ifadeleri kullanmaktan kaçınmasını bilmiştir. Hatta, öyle ince bir siyaset ve zeka örneği göstererek bunu yapmıştır ki; muhatabının, "beni methediyor" zannettiği kelimeler aslında ona haddini bildirmektedir. (Ayrıntılı bilgi için bkz. Prof. Dr. Haydar Baş, Rahmete'n Li'l-Âlemin, c.2, s.197-206).