Kelime bulma zorluğu: Demansın erken işareti mi?

"Lethologica" olarak bilinen kelime bulma zorluğu, günlük yaşamda birçok kişi tarafından yaşanıyor. Bu durum, yaşla birlikte daha belirgin hale geliyor ve Alzheimer ile Demans hastalıklarının erken aşamalarına işaret edebileceği düşünülüyor. Ancak yeni bir araştırma, konuşma hızının kelime bulma zorluğundan daha güvenilir bir beyin sağlığı göstergesi olabileceğini ortaya koydu.

18 ila 90 yaş arası 125 sağlıklı yetişkinin katılımıyla gerçekleştirilen çalışmada, katılımcılardan bir sahneyi ayrıntılı olarak tarif etmeleri istendi. Yapay zeka (AI) yazılımı kullanılarak konuşma hızı, duraklama süreleri ve kullanılan kelime çeşitliliği analiz edildi.

Çalışma sonuçları, yürütme yeteneklerindeki yaşa bağlı gerilemenin konuşma hızıyla doğrudan ilişkili olduğunu gösterdi. Bu, kelime bulma zorluğunun genel bir bilişsel gerilemenin yalnızca bir belirtisi olabileceğini ve daha geniş bir sorunu işaret edebileceğini düşündürüyor.

Araştırmacılar, resim-kelime girişim görevi adı verilen akıllıca bir görev kullanarak kelime bulma ve söyleme süreçlerini ayrı ayrı inceledi. Bu görevde, katılımcılara günlük nesnelerin resimleri gösterilirken aynı anda anlam veya ses benzerliği taşıyan kelimeler dinletildi.

İlginç bir şekilde, yaşlı yetişkinlerin doğal konuşma hızları ile resimleri isimlendirme hızları arasında belirgin bir ilişki bulundu. Bu, kelime bulma zorluğunun hafıza ile ilgili bir sorundan ziyade, genel bir işleme yavaşlamasının bir sonucu olabileceğini gösteriyor.

Bu çalışma, sadece ne söylediğimizin değil, ne kadar hızlı söylediğimizin de bilişsel değişiklikleri ortaya çıkarabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, Alzheimer hastalığının erken teşhisinde konuşma hızının önemli bir rol oynayabileceğini düşündürüyor.

Gelecekteki araştırmalar, konuşma hızı ve bilişsel gerileme arasındaki ilişkinin daha derinlemesine incelenmesini sağlayacak. Bu bilgiler, demansın erken teşhis ve tedavisinde büyük bir adım olabilir.