Kurşun kalem neyden yapılır?
Kurşun kalem küçük görünse de, içinde doğa, kimya ve zanaatkarlığın harmanlandığı bir mühendislik ürünüdür. Her çizgi, sadece bir düşünceyi değil, doğadan gelen malzemelerin uyum içindeki çalışmasını da taşır. Kurşun kalem, sadeliğiyle insan yaratımının en sade ama güçlü sembollerinden biridir.
26.04.2025 18:03:00
Bayram Çoşgun
Bayram Çoşgun





Kurşun kalem… Çocukluğumuzun defter kenarlarını süsleyen, sınav heyecanlarının sessiz tanığı, yaratıcı fikirlerin ilk yoldaşı. Adı her ne kadar "kurşun" kalem olsa da, içinde kurşun bulunmaz. Bu kalemlerin ardındaki malzeme yapısı ve üretim süreci, sanılandan çok daha ilginçtir.
1. Kalemin Kalbi: Grafit
Kurşun kalemin yazı yazan kısmı aslında saf kurşun değil, grafit isimli karbon bazlı bir mineraldir. Bu yanılgı, 16. yüzyılda İngiltere'de keşfedilen koyu renkli maddenin kurşun sanılmasından kaynaklanır. Oysa grafit, yapısı itibarıyla yumuşak, kaygan ve kağıda kolayca iz bırakabilen bir karbon formudur.
2. Güç ve Dayanıklılık: Kil (Kaolin)
Grafit tek başına çok yumuşaktır. Bu yüzden içine belli oranlarda kil (kaolin) eklenir. Kil oranı arttıkça kalem sertleşir; bu da "H" serisindeki kalemleri oluşturur. Daha az kil, daha çok grafit ise daha yumuşak ve koyu yazan "B" serisi kalemleri ortaya çıkarır. Örneğin: 2B, HB, 4H gibi.
3. Dış Kılıf: Ahşap Gövde
Kurşun kalemlerin gövdesi genellikle sedir ağacı gibi yumuşak, işlenmesi kolay, lifli ve kokulu ahşaplardan yapılır. Bu ağaçlar hem dayanıklıdır hem de kalemtraşla rahatça açılır. Kalemin iki yarısı oyularak grafit çubuğu içine yerleştirilir, ardından birleştirilerek sıkıca yapıştırılır.
4. Tutkal ve Koruyucular
Kalemin parçalarını bir arada tutmak için güçlü ahşap tutkalı kullanılır. Ayrıca dış yüzeyi, genellikle renkli ve parlak görünmesi için vernik veya su bazlı boya ile kaplanır. Bu hem estetik görünüm sağlar hem de ahşabın çatlamasını önler.
5. Silgi ve Metal Halka (Ferrul)
Kalemin arkasında yer alan silgiler, genellikle sentetik kauçuk ya da vinil maddesinden üretilir. Bu silgi, yazıyı çıkarmak için aşındırıcı özellik taşır. Silginin kaleme sabitlenmesini sağlayan metal halka ise alüminyum ya da nikel kaplamalı çelik olabilir.
1. Kalemin Kalbi: Grafit
Kurşun kalemin yazı yazan kısmı aslında saf kurşun değil, grafit isimli karbon bazlı bir mineraldir. Bu yanılgı, 16. yüzyılda İngiltere'de keşfedilen koyu renkli maddenin kurşun sanılmasından kaynaklanır. Oysa grafit, yapısı itibarıyla yumuşak, kaygan ve kağıda kolayca iz bırakabilen bir karbon formudur.
2. Güç ve Dayanıklılık: Kil (Kaolin)
Grafit tek başına çok yumuşaktır. Bu yüzden içine belli oranlarda kil (kaolin) eklenir. Kil oranı arttıkça kalem sertleşir; bu da "H" serisindeki kalemleri oluşturur. Daha az kil, daha çok grafit ise daha yumuşak ve koyu yazan "B" serisi kalemleri ortaya çıkarır. Örneğin: 2B, HB, 4H gibi.
3. Dış Kılıf: Ahşap Gövde
Kurşun kalemlerin gövdesi genellikle sedir ağacı gibi yumuşak, işlenmesi kolay, lifli ve kokulu ahşaplardan yapılır. Bu ağaçlar hem dayanıklıdır hem de kalemtraşla rahatça açılır. Kalemin iki yarısı oyularak grafit çubuğu içine yerleştirilir, ardından birleştirilerek sıkıca yapıştırılır.
4. Tutkal ve Koruyucular
Kalemin parçalarını bir arada tutmak için güçlü ahşap tutkalı kullanılır. Ayrıca dış yüzeyi, genellikle renkli ve parlak görünmesi için vernik veya su bazlı boya ile kaplanır. Bu hem estetik görünüm sağlar hem de ahşabın çatlamasını önler.
5. Silgi ve Metal Halka (Ferrul)
Kalemin arkasında yer alan silgiler, genellikle sentetik kauçuk ya da vinil maddesinden üretilir. Bu silgi, yazıyı çıkarmak için aşındırıcı özellik taşır. Silginin kaleme sabitlenmesini sağlayan metal halka ise alüminyum ya da nikel kaplamalı çelik olabilir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.