İstanbullu için 3 sorun: Deprem, ekonomi ve ulaşım

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul İstatistik Ofisi (İİO), Ekim ayında, ev içi gündeminden duygudurum seviyelerine, ekonomik tercihlerinden iş memnuniyetlerine kadar birçok başlıkta İstanbul halkının nabzını tutan "İstanbul Barometresi" araştırmasını yayınlamaya başlamıştı. İstanbul Barometresi ile her ay aynı temada sorular ile yapılacak periyodik anketler sayesinde, İstanbullunun sıcak gündem konularına dair düşünceleri, belediye hizmetlerine karşı farkındalığı ve tutumu analiz edilebiliyor. "İstanbul Barometresi Kasım 2020 Raporu", 23 Kasım – 1 Aralık 2020 tarihleri arasında 850 İstanbullu ile telefon üzerinden görüşerek hazırlandı. Katılımcılara Kasım ayı içerisinde evde en çok ne konuşulduğunun sorulduğu araştırmada katılımcıların yüzde 55.3'ü Covid-19'u, yüzde 27'si ekonomik sorunları, yüzde 6'sı ise İzmir depreminin konuşulduğunu belirtti. Ekim ayı ile karşılaştırıldığında, Covid-19'un aile içerisindeki gündemdeki yerinin arttığı görüldü. Katılımcıların yüzde 73.1'i Covid-19'un, yüzde 13.3'ü Kanal İstanbul projesinin ve yüzde 5.2'si ise Formula 1'in İstanbul'un gündemi olduğunu belirtti. Katılımcıların yüzde 41.7'si İzmir depreminin, yüzde 16.1'i Dr. Özlem Türeci, Prof. Dr. Uğur Şahin ve ekibinin aşı çalışmalarının, yüzde 12'si ise döviz kuru hareketliliğinin, Türkiye'nin gündemi olduğunu ifade etti.

İstanbul'un üç temel sorunu var

Katılımcılara yöneltilen "Sizce İstanbul'un en önemli sorunu nedir?" sorusuna, yüzde 60.4 olası İstanbul depremi, yüzde 52.6 ekonomik sorunlar, yüzde 41.1 ulaşım yanıtını verdi. Türkiye ekonomisinin yakın dönemde kötüleşeceğini düşünen İstanbulluların oranı Ekim ayına göre azalarak yüzde 55.1'e geriledi. Ekonominin yakın dönemde iyileşeceğini düşünenlerin oranı Ekim ayına göre artarak yüzde 22.8'e çıktı. Ekonominin seyrinin değişmeyeceğini düşünenlerin oranı ise Ekim ayına göre artarak yüzde 22.1 oldu. Kendi ekonomisinin yakın dönemde kötüleşeceğini düşünenlerin oranı ise Ekim ayına göre artarak yüzde 55.3'e yükseldi. İyileşeceğini düşünenlerin oranı Ekim ayına göre artarak yüzde 16.6; seyrinin değişmeyeceğini düşünenlerin oranı ise Ekim ayına göre azalarak yüzde 28.1 oldu.

10 kişiden 6'sının yeterli geliri yok

Katılımcıların yüzde 60.2'si geçinecek kadar para kazanamadığını, yüzde 36.3'ü geçinecek kadar para kazanabildiğini belirtti. Katılımcıların sadece yüzde 3.5'i bu ay birikim yapabildiğini ifade etti. Ekim ayı ile karşılaştırıldığında geçinemeyenlerin oranının arttığı görüldü.

Borç alma oranı arttı

Katılımcıların Ekim ayına göre borç alma oranı artarak yüzde 44, borç verme oranı ise azalarak yüzde 3.2 oldu. Katılımcıların yüzde 2.4'ü hem borç aldığını hem de borç verdiğini, yüzde 50.4'ü ise hiçbirini yapmadığını belirtti. Kredi kartı kullanan katılımcılardan kredi kartı ekstresinin tamamını ödeyenlerin sayısı, bir önceki aya göre azalarak yüzde 36, asgari tutarı ödeyenlerin sayısı aynı seviyede gerçekleşerek yüzde 33.2, kredi kartı borcunu hiç ödemeyenlerin sayısı ise artarak yüzde 18.6 oldu. Katılımcıların yüzde 72.6'sı bin TL, yüzde 87.6'sı 5 bin TL tutarında beklenmedik acil bir harcamayı kendi imkânları ile karşılayamayacağını belirtti.

İndirim marketleri rağbet görüyor

Birden fazla cevabın seçilebildiği "Kasım ayında satış yerlerinin hangilerinden alışveriş yaptınız?" sorusuna katılımcıların yüzde 59.1'i indirim marketlerinden, yüzde 39.2'si semt pazarından, yüzde 26.5'i küçük esnaftan, yüzde 22.2'si online marketlerden, yüzde 18.8'i diğer süpermarketlerden ve yüzde 6.7'si ise alışveriş merkezlerinden alışveriş yaptığını belirtti. Ekim ayına göre indirim marketlerinden, semt pazarından alışveriş yapanların sayısı azalırken, online marketlerden alışveriş yapanların sayısı arttı.

İstanbullunun öncelikleri farklı

Birçok cevabın verilebildiği, "İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bütçe planlaması sizde olsaydı, İstanbul'da hangi alanlara öncelik verirdiniz?" sorusuna, katılımcıların yüzde 37.6'sı sosyal yardımlar, yüzde 36.3'ü depremle mücadele, yüzde 26.5'i öğrencilerin desteklenmesi, yüzde 24.9'u kentsel dönüşüm ve yüzde 15.8'i ise ulaşım yanıtını verdi.

Her 4 kişiden 1'i işsiz kalma korkusu yaşıyor

İstanbulluların pek çok noktadaki durum ve düşüncesini ortaya koyan araştırmada ulaşılan çarpıcı sonuçlara göre; İstanbulluların yüzde 28.7'si işten çıkarılma korkusu yaşıyor. İş arayanların yüzde 75'i iş bulamayacağına inanıyor. İstanbulluların hem stres hem de kaygı seviyesi bir önceki aya göre arttı. Kentte yaşam memnuniyeti seviyesi 4.4, mutluluk seviyesi 4.7 ölçüldü; her iki seviye de geçen aya göre azaldı. İBB'nin mesafeye göre yolcu seçen ve müşterilerini mağdur eden taksicilere yönelik denetim ve cezai işlem başlatma uygulamasını, katılımcıların yüzde 88.4'ü desteklerken, yüzde 6.5 desteklemediğini ifade etti. İstanbulluların yüzde 62.3'ü Covid-19 önlemlerini destekliyor. Sigara içme yasağını destekleyenlerin oranı ise yüzde 85.8 oldu.