İlham Aliyev seçimleri açık farkla kazandı
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 2. Karabağ Savaşı'nda elde ettiği tarihi zaferle cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 92.1 oranında oy alarak kazandı. Bu oran, 5. kez cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışan Aliyev'in bugüne kadar ulaştığı en yüksek oy oranı olarak dikkatleri çekiyor. Peki Batı dünyası seçimlere nasıl baktı?
11.02.2024 21:53:00 / Güncelleme: 11.02.2024 22:36:41
HASAN PARLAK
HASAN PARLAK





Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 92.1 oy oranıyla kazandı.
Aliyev'i yüzde 2.2 oyla bağımsız aday Zahid Oruç'un takip etti. Aliyev böylece üst üste 5. kez cumhurbaşkanı seçildi. Bu arada Aliyev, en yüksek oy oranına da ulaştı ancak babası Haydar Aliyev'in 1993 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ulaştığı yüzde 98.80'lik oy oranını geçemedi. İlham Aliyev 2003'te katıldığı ilk cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 76.84, 2008'deki seçimlerde yüzde 88.73, 2013'teki seçimlerde yüzde 84.54, 2018'deki seçimlerde ise yüzde 86.02 oranında oy almıştı. 1998'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerini ise yüzde 77.80 oranıyla Haydar Aliyev kazanmıştı. Böylece 'Aliyev'ler Azerbaycan'daki her seçimden zaferler çıkmış oldu. İlham Aliyev, Azerbaycan tarihinde 7 kez yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en yüksek ikinci oy oranına da ulaşmış oldu.
Muhalefet etkisiz
Azerbaycan Merkezi Seçim Kurulundan yapılan açıklamaya göre, seçimde 4 milyon 971 bin seçmenin oy kullandığı ve katılım oranının yüzde 76.73 olduğu belirtildi. Özellikle Ermenistan işgalinden kurtarılan bölgelerde seçime katılım yüksekti. Seçimde Yeni Azerbaycan Partisinin adayı mevcut Cumhurbaşkanı Aliyev'in yanı sıra Milli Cephe Partisi Genel Başkanı Razi Nurullayev, Büyük Kuruluş Partisi Genel Başkanı Fazıl Mustafa, Büyük Azerbaycan Partisi Genel Başkanı Elşad Musayev, Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Genel Başkanı Kudret Hasanguliyev ile bağımsız adaylar Zahid Oruç ve Fuat Aliyev yarıştı. Kudret Hasanguliyev, Razi Nurullayev ve Zahid Oruç 2018'deki seçimlerde de aday olmuştu. 2003 yılından bu yana milletvekili olan 59 yaşındaki Kudret Hasanguliyev'in 2003, 2008, 2013, 2018'de de aday olması ve hiç birinde yüzde 3'ten fazla oy alamaması dikkat çekiyor. Ancak 2003'teki oy oranı yüzde 0.5 idi. Bunu 2018'de yüzde 3'e çıkarmayı başardı. Ancak geçen haftaki seçimlerde oy oranı yüzde 1.78'e geriledi. Azerbaycan da iktidar da değişmiyor, muhalefet de…
Ateşli bir seçim kampanyası yoktu
Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde Türkiye'de olduğu gibi bir kampanya söz konusu olmadı. Tüm adaylar her fırsatta Karabağ zaferinden övgüyle söz etti. Bu durum İlham Aliyev'in oy oranını daha da yükseltti. Aliyev, TV ekranlarındaki tartışmalara temsilcilerini göndermeyi tercih etti. Adaylar zaman zaman ekonomik sorunlara parmak basmadı değil. Milli Cephe Partisi Genel Başkanı Razi Nurullayev bir tartışmada şu ifadeleri kullandı: "Azerbaycan halkı büyük bir zafer kazandı. Bütün sorunlarımız Karabağ'la ilgiliydi. Tüm zorluklara rağmen sağlam bir devlet, güçlü bir devlet yarattık. Ve Karabağ'ı kurtardık... Artık şimdi milyarlarca doları vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmak için kanalize etme zamanı."
AGİT'in bakışı
Bağımsız bazı gözlemciler seçim öncesinde hapse atılan muhaliflerin sayısının arttığını söyledi. Azerbaycan'ın da üye olduğu Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) resmi sitesinde Azerbaycan'da muhalefetin olmayışı şu ifadelerle resmedildi: "Uluslararası gözlemciler, Azerbaycan'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sınırlı bir ortamda gerçek siyasi alternatiflerin olmayışını karakterize ettiğini söylüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin uluslararası alanda tanınan topraklarında yapılan ilk seçimdi ve bu durum, kampanyaya damgasını vuran ve kamuoyunda yankılanan bir konuydu. Seçim hazırlıkları etkili ve profesyonel olmasına rağmen gerçek çoğulculuktan yoksundu ve eleştirel sesler sürekli olarak bastırılıyordu. Uluslararası gözlemciler bugün yaptıkları açıklamada, örgütlenme ve ifade özgürlükleri üzerinde uzun süredir devam eden kısıtlamaların, son yasal değişikliklerle güçlendirildiğini ve mevzuatın uluslararası demokratik standartlara uygun olmayan bir şekilde sonuçlandığını belirtti. Başkanlık seçimi kısıtlayıcı bir ortamda yapıldı ve etkin bir şekilde hazırlansa da eleştirel sesler ve siyasi alternatifler büyük ölçüde yoktu. Ne yazık ki, yasal çerçeveyi demokratik seçimler için uluslararası standartlara yakınlaştırmaya yönelik AGİT'in önceki tavsiyeleri dikkate alınmadı, yasa ve uygulamada çok sayıda kısıtlama mevcut olmaya devam ediyor."
Aliyev'i yüzde 2.2 oyla bağımsız aday Zahid Oruç'un takip etti. Aliyev böylece üst üste 5. kez cumhurbaşkanı seçildi. Bu arada Aliyev, en yüksek oy oranına da ulaştı ancak babası Haydar Aliyev'in 1993 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ulaştığı yüzde 98.80'lik oy oranını geçemedi. İlham Aliyev 2003'te katıldığı ilk cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 76.84, 2008'deki seçimlerde yüzde 88.73, 2013'teki seçimlerde yüzde 84.54, 2018'deki seçimlerde ise yüzde 86.02 oranında oy almıştı. 1998'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerini ise yüzde 77.80 oranıyla Haydar Aliyev kazanmıştı. Böylece 'Aliyev'ler Azerbaycan'daki her seçimden zaferler çıkmış oldu. İlham Aliyev, Azerbaycan tarihinde 7 kez yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en yüksek ikinci oy oranına da ulaşmış oldu.
Muhalefet etkisiz
Azerbaycan Merkezi Seçim Kurulundan yapılan açıklamaya göre, seçimde 4 milyon 971 bin seçmenin oy kullandığı ve katılım oranının yüzde 76.73 olduğu belirtildi. Özellikle Ermenistan işgalinden kurtarılan bölgelerde seçime katılım yüksekti. Seçimde Yeni Azerbaycan Partisinin adayı mevcut Cumhurbaşkanı Aliyev'in yanı sıra Milli Cephe Partisi Genel Başkanı Razi Nurullayev, Büyük Kuruluş Partisi Genel Başkanı Fazıl Mustafa, Büyük Azerbaycan Partisi Genel Başkanı Elşad Musayev, Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Genel Başkanı Kudret Hasanguliyev ile bağımsız adaylar Zahid Oruç ve Fuat Aliyev yarıştı. Kudret Hasanguliyev, Razi Nurullayev ve Zahid Oruç 2018'deki seçimlerde de aday olmuştu. 2003 yılından bu yana milletvekili olan 59 yaşındaki Kudret Hasanguliyev'in 2003, 2008, 2013, 2018'de de aday olması ve hiç birinde yüzde 3'ten fazla oy alamaması dikkat çekiyor. Ancak 2003'teki oy oranı yüzde 0.5 idi. Bunu 2018'de yüzde 3'e çıkarmayı başardı. Ancak geçen haftaki seçimlerde oy oranı yüzde 1.78'e geriledi. Azerbaycan da iktidar da değişmiyor, muhalefet de…
Ateşli bir seçim kampanyası yoktu
Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde Türkiye'de olduğu gibi bir kampanya söz konusu olmadı. Tüm adaylar her fırsatta Karabağ zaferinden övgüyle söz etti. Bu durum İlham Aliyev'in oy oranını daha da yükseltti. Aliyev, TV ekranlarındaki tartışmalara temsilcilerini göndermeyi tercih etti. Adaylar zaman zaman ekonomik sorunlara parmak basmadı değil. Milli Cephe Partisi Genel Başkanı Razi Nurullayev bir tartışmada şu ifadeleri kullandı: "Azerbaycan halkı büyük bir zafer kazandı. Bütün sorunlarımız Karabağ'la ilgiliydi. Tüm zorluklara rağmen sağlam bir devlet, güçlü bir devlet yarattık. Ve Karabağ'ı kurtardık... Artık şimdi milyarlarca doları vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmak için kanalize etme zamanı."
AGİT'in bakışı
Bağımsız bazı gözlemciler seçim öncesinde hapse atılan muhaliflerin sayısının arttığını söyledi. Azerbaycan'ın da üye olduğu Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) resmi sitesinde Azerbaycan'da muhalefetin olmayışı şu ifadelerle resmedildi: "Uluslararası gözlemciler, Azerbaycan'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sınırlı bir ortamda gerçek siyasi alternatiflerin olmayışını karakterize ettiğini söylüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin uluslararası alanda tanınan topraklarında yapılan ilk seçimdi ve bu durum, kampanyaya damgasını vuran ve kamuoyunda yankılanan bir konuydu. Seçim hazırlıkları etkili ve profesyonel olmasına rağmen gerçek çoğulculuktan yoksundu ve eleştirel sesler sürekli olarak bastırılıyordu. Uluslararası gözlemciler bugün yaptıkları açıklamada, örgütlenme ve ifade özgürlükleri üzerinde uzun süredir devam eden kısıtlamaların, son yasal değişikliklerle güçlendirildiğini ve mevzuatın uluslararası demokratik standartlara uygun olmayan bir şekilde sonuçlandığını belirtti. Başkanlık seçimi kısıtlayıcı bir ortamda yapıldı ve etkin bir şekilde hazırlansa da eleştirel sesler ve siyasi alternatifler büyük ölçüde yoktu. Ne yazık ki, yasal çerçeveyi demokratik seçimler için uluslararası standartlara yakınlaştırmaya yönelik AGİT'in önceki tavsiyeleri dikkate alınmadı, yasa ve uygulamada çok sayıda kısıtlama mevcut olmaya devam ediyor."
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.