I. Dünya Savaşı'nda İtalyan siyaseti / Ahmet Oğuz bahadır

Birinci Dünya Savaşı başladığı zaman İttifak Devletleri gurubunda olan İtalya, Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yanında savaşa iştirak etmedi. İtalya Başbakanı Giolotti liberal partinin başkanıdır. Savaş başladığı zaman onun uyguladığı siyasi düşünce şöyledir; "Duygular ve başka uluslara karşı dostluk ve sevgi gibi düşünceler üzerine kurulmuş bir siyasanın tehlikede olduğu, İtalya için herhangi bir devletler takımının egemenliğini kurmak amacı ile onlara yardımın yanlış olacağı, yalnız  ülkelerinin şerefi ve büyük menfaatlerini korumak için savaşabileceği ve bu sırada savaş yapmadan da çok değerli kazançlar elde edebileceği yolundadır. Ülkemiz, zarureti pek açık olarak belirmeyen fedakarlıklara katlanmaya, manevi ve ekonomik bakımdan hazır değildir".                                             25 EYLÜL 1914'de Başbakan olan Salondra, Almanya'nın, Marn vuruşmasında mağlup  olarak geri çekilmesi üzerine, İtalya'nın siyasasını yeniden yapılandırır. Bu siyasi düşünceyi başbakanın hatıralarında görmekteyiz:"Tam ulusal birliği kurmak ve İtalya'yı tabiatın ve geleneklerinin çizdiği sınırlara kadar yaymak için tarihsel  saatin çaldığına inanıyorum."   Salondra'nın ortaya attığı geleneksel sınırlar düşüncesi içerisinde Balkan ülkeleri, Anadolu ve diğer Akdeniz ülkeleri vardır. Çünkü bu ülkelerin toprakları üzerinde İtalya'da doğmuş olan Roma kültür ve uygarlığının izleri vardır. Tabii hudutları ile de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun İtalya Yarımadası'na egemen olduğu topraklarını kastetmektedir.Salondra, 9ARALIK 1914'de yukarıdaki konuları görüşmek üzere Avusturya ve Almanya ile yaptıkları müttefiklik antlaşmasının yedinci maddesi hükümleri içerisinde görüşmelerde bulunmak ister. Yapılan diplomatik toplantılarda toprak tavizleri konusunda anlaşamazlar. Avusturya Dışişleri Bakanı Burion, İtalya'nın, Balkanlar da başka devletlerin sırtından toprak kazanmasını önerir. Burion'un bu sözleri, iki devlet arasında siyasi bir gerilim başlatır. Bu başlangıç üçlü ittifak gurubunun bozulması için ilk adım olur. 18 OCAK 1915.Ümit ederim ki bizim siyasi yetkililerimiz de gerek Amerika Birleşik Devletleri ve gerekse Avrupa Birliği ile yapılan siyasi ilişkilerde, 1915 İtalya'sının uyguladığı siyasetten daha güzel siyasi örnekle Devletimizin yüksek çıkarlarını koruyarak tam bağımsızlığımızı korurlar.    Kaynak: Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılap Tarihi.