Garip bir elektrik zammı öyküsü

Başbakan'ın cuma günü elektriğe yüzde 40 zam yapılacağıyla ilgili bir soruya verdiği yanıt, bu konuda kafaları yeniden karıştırdı. Başbakan, "Benim veya bakanımın ağzından böyle bir söz duydunuz mu? Uyduruyorsunuz" demiş. Kastettiği zam mı yoksa yüzde 40 fiyat artışı mı çok açık değil. Bir hafta önce partisinin kongresinde elektrik maliyetlerinin çok yükseldiğini ve bunu halkla paylaşmak zorunda kalabileceklerini de kendileri söylemişti. Aslında elektrik zammı hikâyesi ilk defa temmuz ayında Batı Anadolu'da 13 şehrimizde 6'şar saatlik iki elektrik kesintisinden sonra kamuoyuna yansıdı. 23 Ekim'de IMF heyetinin ülkeden ayrılırken yaptığı yazılı açıklama tartışmayı hızlandırdı. Açıklamada ne olduğu pek belli olmayan ancak icra kurulunun toplanması için alınması gereken bazı tedbirlerden söz ediliyordu. Daha sonra IMF yetkililerinin sözlü açıklamalarından bu tedbirler arasında elektrik zammının da olduğu anlaşıldı. Bunun ardından AB İlerleme Raporu'nda elektrik fiyatlarına maliyet artışlarının yansıtılmaması nedeniyle elektriksiz kalınabileceğine değinildiğini gördük. Satış tarifelerinin artırılmasıAslında elektrik ve doğalgazda sorunun ne olduğu aşağıdaki cümlelerden çok net anlaşılıyor."Ham petrol fiyatlarının yüksek seyrinin BOTAŞ fiyatlarına yeterince yansıtılmaması ve bazı KİT ve belediyelerden olan alacaklarının tahsilatında yaşadığı problemler kuruluşun finansal yapısını olumsuz etkilemektedir. Kuruluşun, finansal dengesini program öngörüleri çerçevesinde düzeltmek amacıyla önemli oranda fiyat artışı yapması gerekmektedir. TEDAŞ'ın tahsilat sorununun devam etmesi diğer enerji KİT'lerinin 2006 yılında da nakit açısından sıkıntı yaşamasına sebep olmuştur. 2006 yılı içerisinde Özelleştirme Fonu'ndan TEDAŞ'a, enerji KİT'lerinin içinde bulunduğu nakit sıkıntısını hafifletmek amacıyla 600 milyon YTL, yatırım ihtiyacını karşılamak amacıyla 314 milyon YTL transfer yapılmıştır. Ayrıca, TEDAŞ'ın tarifelerinin girdi maliyetlerindeki artışa bağlı olarak değiştirilememesi de, özelleştirme öncesinde, kuruluşun finansal yapısını bozmuştur. 2007 yılında ...TEDAŞ'ın yatırımlarını kendi kaynaklarıyla finanse edebilecek bir kâr düzeyine ulaşabilmesi için satış tarifelerinin artırılması programlanmıştır.Gerçek olmayan kârlarÖzelleştirmeye hazırlık çerçevesinde, ...TEDAŞ'ın 2005 yılı kârında 893 milyon YTL'lik gerçek olmayan bir artış ortaya çıkmıştır." Bu satırlar 2007 programının Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile ilgili bölümünden alınmıştır. Hükümet, seçim sathı mailinde ben iktidarımda elektriğe zam yapmadım diyebilmek için, neler yaptığını itiraf ediyor. Tabii bu satırlar, gözden kaçıp programa istenmeden giren teknokrat görüşleri değilse.Alacakları tahsil etmemişler. Maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmamışlar. Ortaya çıkan açığı özelleştirme gelirleriyle kapatmışlar. Yani evdeki gümüşler satılıp har vurup harman savrulmuş. Bu da yetmemiş, bir de gerçek olmayan kârlar ortaya çıkmış.Hükümetler ekonomiye günlük müdahalelerini sürdürerek ve Ali'nin külahını Veli'ye giydirerek gidebilecekleri mesafenin çok da uzun olmadığını anlamamakta hâlâ ısrar ediyorlar.Faik Öztrak- Milliyet