Başörtüsünün dayanılmaz ağırlığı

 Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ'a açılan dava ve davaya sebep "Vatandaşlık Tepkilerim" adlı kitabı hakkında çok konuşuldu, yazıldı. Aslında dava, yazarın başörtüsünü çirkin bir biçimde Sümerlere dayandırması değildi. Kitaptaki, camilerle ilgili ahlaksız teklif yüzünden açılmıştı. Fakat basının büyük çoğunluğu, davayı, başörtüsünün Sümerlere dayandırılmasına ve bunun kesinlikle ilmi bir çalışma olduğuna indirgeyip diğer mevzuu halka anlatmadı. Bu hanımın, başörtüsü konusundaki kanaati de ayrı bir fecaat ancak, kendisi yalnız örtünmeyi değil, dinlerin çoğunun kökünü ve tabi İslam'ı da Sümerlere dayandırmaya çalışıyor. Bu konuda yazdığı bir kitabı da var; Kuran,İncil ve Tevrat'ın Sümerdeki kökeni.

Üzerinde durulması lüzumlu olan asıl mevzu, hem bu olayın hem de başka bir takım hadiselerin bahane edilip başörtüsüne her zamankinden çok daha fazla hücum edilmesi. Özellikle birkaç aydır devam eden bir süreç bu. Dindar insanların, özellikle de başörtünün ve başörtülülerin serbest hedef halinde olduğu bir zaman dilimi oluşturuldu. Bu son olaydan sonra da sürekli olarak başörtünün Kur'an'da olmadığı, başka kültürlerden (Sümerlerden, Asurlulardan, Yahudilerden, hristiyanlardan, Araplardan) etkilenilerek kullanılmaya başlandığı söylemlerine girişildi. Başörtüsüne ısrarla "türban" diyen küçük azınlık, ısrarla siyasi sembol olarak görmeye ve göstermeye çalıştıkları başörtüsünü aslında kendilerine İslam'ı hatırlattığı için her alandan silmeye çalışıyorlar. Ffakat bu da onların  takıntılarını gidermeye yetmiyor olacak ki kafaların içindeki başörtü görüntüsü ve imajını dahi yok etmeye çalışıyorlar.

"Halka rağmen halk için" anlayışını hala devam ettirmeye çalışan bu zevatın isteseler de istemeseler de kabul etmeleri gereken bir şey var: Demokrasiye samimiyetle inanıyorlarsa, başörtüsüne ne kadar tahammül edemeseler de kabullenmek ve başörtülülerle yaşamaya alışmak zorundalar. Kaldı ki sırf onların görmeye tahammülü yok diye başörtülü kadınların üniversitede okuyamaması, yetişmiş elemanlar olarak mesleklerini icra edememeleri ne akla ne vicdana sığıyor.

Türk halkının başörtüsüne bakışıyla ilgili yapılan anketler var. TESEV, LİBERAL DÜŞÜNCE TOPLULU?U, Akademik araştırmalar merkezi AKART, Milliyet Gazetesi'nin onbeş gün devam eden "türban dosyası" ve MODUS araştırma merkezi tarafından  ayrı zamanlarda düzenlenmiş birbirinden bağımsız anketlerde yer alan şu sorulara verilen cevaplar başörtüsünü şamar oğlanına çevirenlere hadlerini bildirecek mahiyettedir.

TESEV'in anketi, resmi ve özel bütün kurumlarca bilimsel bir istatistik olarak kabul edilmektedir. Ankette, başörtülü öğrencilerin okula alınmamasının doğru olmadığına ilişkin soruya katılanların oranı % 76 olup, karşı fikirde olanlar %16'dır. "Devlet memuru kadınlar isterlerse başlarını örtmelidir" ifadesine katılanların yüzdesi ise %74.2'dir.

Aşırı + Liberal Düşünce Topluluğu (LTD) tarafından yaptırılan "Türkiye'de İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü"ne ilişkin çalışmada aynı veriler tekrarlanmıştır. Üniversite öğrencisi kızların isterlerse başlarını örtmelerine izin verilmesi gerektiğine görüşülenlerin %76.1'i destek verirken, bu görüşe katılmayanlar yaklaşık %16 düzeyindedir. "Devlet memuru kadınların isterlerse başlarını örtmelidir" ifadesine katılanların yüzdesi %74.2 olup, katılmayanların yüzdesi 16.0'dır. Türk halkının yarısı (%50.2) dindar insanlara baskı yapıldığını düşünmekte, baskı yapıldığını düşünen %42'nin yaklaşık %65'i türban yasağını örnek olarak vermektedir. LTD'nin anketine göre de 2003 yılında yayınlanan açıklamaya göre, ankete katılanların % 70'i üniversite öğrencilerin başörtüsü takmalarının serbest olması gerektiği, yüzde 61'in ise de devlet memuru olarak çalışabilmeleri izin verilmesi gerektiği görüşündedir.

Yükseköğretim Kurumuna bağlı Gazi Üniversitesi bilim adamlarınca kurulan Akademik Araştırmalar Merkezi (AKART'ın) 16 ilde, 3 bin 224 kişi üzerinde yaptığı araştırma gazetelere "Halkın üçte ikisi her yerde örtü serbestliği istiyor" şeklinde yansımıştır. Gazetede "araştırma sonuçlarına göre, toplumun %70'inin irtica tehdidinin olmadığını düşündüğü" beyan edilmiştir.

Milliyet gazetesi'nde yayınlanan araştırma sonucuna göre Türk kadınların yüzde 64'ü, sokağa çıkarken, evinin dışında başını kapamaktadır. Her 100 evin 77'sinde, başını örten bir kadın vardır. (27/05/2003 tarihli Milliyet Gazetesi)

Bu araştırmada, üniversitelerde türban yasağının kaldırılma isteği belirgin biçimde ortaya çıkmıştır: Halkın dörtte üçü, üniversitelerde türban yasağı uygulanmasının karşısındadır. Cinsiyet ve yaş farkı, bu isteğin oranını değiştirememektedir. "Üniversitelerde turban yasağı olmamalıdır" diyenlerin oranı %75.5'dir. Devlet dairelerinde çalışan bayanlardan isteyenler başlarını örtmelidir diyenler %62,6 oranındadır.

17 yaşından büyük 22 milyon kadının, yaklaşık üçte ikisi, 14 milyonu, evinden dışarıya çıktığında başını bir giysiyle kapamaktadır. Başını örtenler ve örtmeyenlerin çoğunluğu "türban"ı "sorun olarak" görmemektedir. Yetişkinlerin (42-44 milyon kişinin) en çok 6 milyonu için ülkemizde "türban sorunu" vardır. (31/05/2003 tarihli Milliyet Gazetesi)

Anket sonuçlarına göre kesin olarak halkın dörtte üçü başörtüsü yasağına karşı. Başörtüyü siyasi bir simge ya da irtica tehdidi olarak görmüyor. Sesi mevcudundan çok fazla çıkanların iddialarının aksine kadınlar baskıdan dolayı değil inandıkları için örtünüyorlar.Kısaca halkın bu konuda hiçbir problemi yok. Başörtüsünü toplumsal uzlaşma ile çözeceklerini söyleyenler daha nasıl bir uzlaşma bekliyorlar?