Açlık daha da derinleşti

MURAT ÇABAS / DETAY HABER

Ekonomik göstergeler ülkemizde var olan gelir yetersizliğinin ve adaletsizliğinin her geçen gün daha da derinleştiğini net olarak gösteriyor. Bankalar kârlarını yüzde 400'den fazla artırırken, sermaye sahiplerine Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ), Kur Korumalı Mevduat (KKM) gibi projelerle Hazine'den dev bütçeler ayrılırken, 7 milyonu aşkın asgari ücretli açlık sınırı altında kalan bir ücretle geçinmeye mahkum bırakılıyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işçileri temsil eden Türk-İş'in açıkladığı Kasım ayı açlık-yoksulluk sınırı verileri, asgari ücretin açlık sınırından bile oldukça uzaklaştığını gösteriyor.

Fark 2 bin 286 TL'ye çıktı

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) 2022 yılının Kasım ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı. Buna göre, dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcamalarını kapsayan açlık sınırı Ekim'de 7 bin 425 TL iken, Kasım'da 7 bin 786 TL'ye çıktı. Böylece asgari ücret, açlık sınırının 2 bin 286 TL altında kalmış oldu. Halbuki geçen yıl Kasım ayında açlık sınırı 3 bin 191 TL, asgari ücret ise 4 bin 250 TL idi. Kasım 2021'de asgari ücret, açlık sınırının 1059 TL üstündeydi. Buna göre Kasım 2021'den Kasım 2022'ye açlık sınırı baz alındığında asgari ücretteki 1 yıllık erime 3 bin 345 TL'yi buldu.

Yoksulluk sınırı 25 bin TL'yi aştı

Türk-İş'in verilerine göre, 4 kişilik bir ailenin mutfak masraflarına ilaveten kira, fatura, eğitim, giyim, ulaşım gibi tüm giderlerini kapsayan yoksulluk sınırı ise Ekim'de 24 bin 185 TL iken Kasım'da 25 bin 365 TL'ye yükseldi. Böylece yoksulluk sınırı bir ayda 1180 TL daha artmış oldu. Kasım 2021'de yoksulluk sınırı 10 bin 396 TL seviyesindeydi. Yoksulluk sınırında 1 yıllık artış 15 bin TL'ye yaklaştı. Kasım 2022'de bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti 9 bin 705 TL'den 10 bin 170 TL'ye çıktı. Geçtiğimiz yıl bekar bir çalışanın yaşama maliyeti ise 3 bin 903 TL idi.

Mutfak enflasyonu yüzde 137.38

Türk-İş, 4 kişilik bir ailenin gıda harcamalarını kapsayan mutfak enflasyonunu aylık bazda yüzde 4.87 olarak hesaplarken, son 12 ayda mutfak harcamalarında yüzde 137.38'lik bir artış olduğunu açıkladı. Verilere göre gıda kalemindeki artış yılbaşına göre yüzde 90.02 oldu. Türk-İş'ten yapılan açıklamada "Enflasyon, iktisaden dar ve sabit gelirli kesimleri daha da yoksullaştırdı" ifadelerine yer verildi. Türk-İş, süt, yoğurt, peynir grubunda tüm ürünlerin fiyatlarının yükseldiğini açıkladı. Market markalı ucuz sütlerin fiyatı 15.5 TL'ye yükselirken genelde ortalama litre fiyatı bir ayda yüzde 8 artarak ilk kez 20 TL'yi aştı. Kasım ayında peynirde yüzde 12, yoğurtta yüzde 5 fiyat artışı yaşandı. Verilere göre, dana kıymanın fiyatı 139 TL'ye, kuşbaşının 147 TL'ye yükselirken, kuzu eti yüzde 6 zamlandı, tavuk etinin fiyatı ise yüzde 7 geriledi. Türk-İş'in açıklamasına göre, kış mevsimine girerken balık arzı artışı nedeniyle ortalama balık fiyatları düştü. Açıklamada, "Bir ayda kuru fasulye yüzde 6, yeşil mercimek yüzde 8, nohut yüzde 10 zamlandı. Kırmızı mercimek fiyatı da aşağı yönlü seyir izledi. Yumurta fiyatı bu ay sabit kaldı" denildi. Türk-İş, gıda fiyatlarındaki bu yükselmenin temelinde uygulanan ekonomik ve mali politikalar yattığını vurguladı.

Asgari Ücret Komisyonu yarın toplanıyor

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ile Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Özgür Burak Akkol, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in davetiyle yarın bir araya geliyor. Yapılan açıklamalara göre, asgari ücret pazarlığı yine Türk-İş'in açıkladığı açlık sınırı düzeyinde yani 8 bin TL civarında döneceği belirtiliyor. Elbette ki 4 kişilik milyonlarca ailenin aylık geliri olacak olan bu rakam, 25 bin 365 TL'lik yoksulluk sınırının çok çok altında iken, 10 bin 170 TL'ye yükselen bir kişinin yaşama maliyetinden de düşük. Almanya, Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'nden istifadeyle işsiz olan 5 milyon aileye aylık 2500 euro (48 bin TL) aylık bağlamaya hazırlanırken, Türkiye'deki milyonlarca çalışanın açlık sınırının altında bir maaşa talim etmesi oldukça düşündürücü. Türkiye'de çalışanlar çok daha iyi yaşam standartlarına sahip olması gerekirken, maaşlarının alım gücünün sürekli düşmesi sebebiyle önceki dönemleri bile arar vaziyette. Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş'ın ifade ettiği gibi, "Bir baba çalışıp 4 çocuğunu geçindirebilirken artık hem baba hem çocuklar kendilerini geçindiremiyorlar."