Yazılı basın can çekişiyor

Habertürk gazetesinin Temmuz ayında baskıya son vermesinin ardından Vatan gazetesi de 1 Kasım'da son baskısını yaptı. Bu durum Türkiye'de yazılı basının geleceğini bir kez daha tartışmaya açtı.

Gazetelerin "reklamların azalması ve artan baskı maliyetleri" nedeniyle yayın hayatına son verdikleri açıklandı. Reklamcılar Derneği tarafından açıklanan Türkiye'de reklam dağılımlarına ilişkin veriler, gazetelerin reklam pastasındaki payının son 10 yılda büyük düşüş yaşadığını gösteriyor. 2005 yılında gazetelerin payı yüzde 35.8 iken bu oran 2017'de yüzde 11'e kadar düştü.

Reklam pastasındaki en büyük değişim ise şüphesiz internetin yaygınlaşmasıyla birlikte dijitalin devreye girmesi oldu. Dijitalin 2007'de yüzde 1.6 olan payı 2017'de 25.2'ye kadar çıktı.

Reklam paylarının dağılımına bakıldığında televizyonun 2005'ten bu yana yüzde 50 bandının üstünde seyrettiği görülüyor. Sadece 2017'de TV payının yüzde 48.7'ye düştüğü görülüyor. Bu oranlar dijitalin payının çok büyük bir kısmının gazetelerden geldiğini gösteriyor. 2017 verilerine bakıldığında reklam dağılımlarında TV yüzde 47.8 ile ilk sırada yer alıyor. İkinci sırada ise yüzde 25.9 ile dijital geliyor.

Üçüncü sırada yüzde 12 ile yazılı basın bulunuyor. Yazılı basını yüzde 10 ile açık hava takip ediyor. Gazetelerdeki bu düşüş trendinin devam etmesi durumunda açık havanın ardından dördüncü sıraya kadar gerilemesi gündeme gelecek.

Dijitalin yıldızı parlıyor

Gazetelerin reklam payı son 12 senede hep azalırken dijitalinki düzenli olarak yükseldi. Gazeteler TV'den sonra en büyük reklam pastasına sahipti.

Bu durum 2014'te dijitaldeki büyük sıçrama ile değişti. Dijital, reklam dağılımında ikinci sıraya yükselirken gazeteler üçüncü sıraya düştü.

Bu yıl iki gazetenin baskıya son vermesi bazılarının da hafta sonu eklerini kapatması veya sayfa sayısını düşürmesinin önemli sebeplerinden birisi de gazetelerin en önemli giderlerinden olan kağıt fiyatlarının kur artışıyla birlikte ciddi şekilde yükselmesi oldu.

Dolar 2018 başında 3.75 lira bandında iken halen 5.5 lira civarında seyrediyor. Dolar geçtiğimiz aylarda 7 lirayı bile aşarken birkaç ay boyunca 6 liranın üstünde seyretmişti.

Bu oranlar gazetelerin kağıt giderlerinde 2018'de yaklaşık yüzde 50 artış anlamına geliyor. Reklam pastasındaki değişim elbette Türkiye'ye has değil. Batı dünyası başta olmak üzere bir çok yerde dijitalin payı artarken gazetelerin reklamları giderek daralıyor.

Geçtiğimiz yıllarda ABD'de çok önde gelen dergilerden Newsweek ile İngiltere'nin önemli gazetelerinden Independent da baskıya son vermişti.

HABER MERKEZİ