'Yargıtay içtihat mahkemesi olacak'

Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, "4. Uluslararası Yüksek Mahkemeler Zirvesi"nde kabul edilen "Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi'nin Etkin Uygulama Tedbirleri" ile yargıda yaşanan sorunlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Yargıda şeffaflık, dürüstlük ve güven projesi kapsamında Türk halkının ve dünya halklarının yargılarına güven duyması açısından alınabilecek tedbirin başında mahkemeye erişim hakkının olduğunu vurgulayan Cirit, zirvede bu konunun ele alındığını söyledi. Cirit, hakimlerin dürüst ve etik kurallara uygun olması konusunun da önemli olduğunu belirterek, Türkiye'de ilk kez Yargıtay olarak oluşturdukları etik kurallarının da zirvede tartışıldığını anlattı.

Bir hakimin ne şekilde olacağı ve nasıl davranış göstermesi konusunun önemini vurgulayan Cirit, "Tüm kararların kamuoyu açısından bilinebilirliğinin sağlanması için kamuya açılması kararlaştırıldı. Ancak biz bunu 2 yıldan beri yapıyorduk. Şu anda 4 milyona yakın kararımız Yargıtay web sitemizden rahatlıkla aranabilir.

Herkes bu kararlarımıza rahatlıkla ulaşabilir" diye konuştu. Hukuk klinikleri vasıtasıyla 600 hukuk öğrencisiyle Yargıtay Etik Kurallarını çalıştıklarını anlatan Cirit, YÖK'e başvurarak Yargıtay Etik Kuralları'nın üniversitelerde hukuk fakültelerinde ders olarak okutulması için gerekli girişimlerde bulunduklarını dile getirdi.

 

Türk yargısı aşırı yükleniyor

 

İsmail Rüştü Cirit, Yargıtay ve yargının aşırı bir iş yüküyle karşı karşıya olduğunu, hukuk mahkemelerinde 2 milyona yakın dava bulunduğunu ifade ederek, 4 milyon 200 bine yakın soruşturma sonucunda da 1.5 milyon ceza davasının ilk derece yargıda açıldığını söyledi. Yargının beş ana sorunundan birinin aşırı iş yükü olduğuna işaret eden Cirit, şöyle konuştu: "Bunu nasıl çözeceğiz? Dünyadaki, batıdaki iyi uygulama örneklerine bakmak suretiyle bunları çözmek için gereken reçete, çareler var.

Bunların başında da tahkim, arabuluculuk ve uzlaştırma şeklindeki alternatif çözüm yolları gelmekte. Bunlar kısmen ülkemizde uygulanmaya başladı. Bu yılbaşında başlayan işçi ve iş veren arasındaki iş uyuşmazlıklarda arabuluculuk getirilmesiyle geçtiğimiz yıl 6 ayda ilk derece yargıya 120 bin dava gelirken, bu yıl 30 bin dava geldi."

Cirit, bölge adliye mahkemelerinin kurulmasının, arabuluculuk, tahkim ve uzlaşma gibi alternatif çözüm yollarının Yargıtay'ın yükünü azalttığını söyledi. İstinaf mahkemelerinin faaliyete geçmesiyle Yargıtay'a gelen ceza davalarının yüzde 85'inin azaldığını belirten Cirit, "Yüzde 15 dava Yargıtay'a geliyor. Hukuk mahkemelerinde ise yüzde 75 azaldı. Yüzde 25'i Yargıtay'a geliyor. Kısmen azalmalar oldu ancak Yargıtay'da geçmiş yıllardan gelen birikim dosyaları var. Bir yıllık bir hedef koyduk. Bir yıllık hedefte birikim dosyaları eridiği takdirde Yargıtay içtihat mahkemesi haline gelecek. Sadece hukuk denetimi yapmak suretiyle tüm Türkiye'de içtihat konusunda hukuki belirginlik yaşanarak faydalı olacak" şeklinde konuştu.

 

'Türkiye'de hukuki belirsizlik var'

 

Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, çok sık yapılan mevzuat değişikliklerinin de Türkiye'de hukuki bir belirsizliğe yol açtığını, bunun da iş yükünü artırdığını belirterek, çok fazla hukuk fakültesi olması ve eğitimdeki kısmı yetersizlikler nedeniyle iyi hukukçu yetiştirilmesinde zorluklar bulunduğunu anlattı.

Cirit, Fetullahçı Terör Örgütü'nce yapılan 15 Temmuz darbe girişiminin bastırıldığını ancak tüm kurumlarda olduğu gibi bunun yargıya da zarar verdiğini dile getirerek, "Şu anda, o tarihteki yargımızın üçte birinin terör örgütü üyeliğinden yargılanıyor olması bile başlı başına büyük bir sorun olarak durmaktadır. Şimdi genç arkadaşlarımızla bunu yürütüyoruz, yönetiyoruz. Kıdemsiz hakimlerimiz var ama biz bunları çok çalışarak, daha çok çaba göstererek çözeceğiz. Türk halkına daha iyi bir adalet sistemini ulaştıracağız" diye konuştu. AA