Türkiye enflasyonda zirvede

RECEP BAHAR / HABER-ANALİZHaziran ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 0.31, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.06 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 9.16, yurt içi üretici fiyatlarında da yüzde 9.75 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran ayına ilişkin TÜFE ve Yİ-ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, Haziran itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8.31, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 9.03 artış gösterdi. Dünyada ilk sıralardaTürkiye, resmi veriler dikkate alındığında dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Economist dergisinin her hafta verilerini aktardığı 5 milyar 250 milyon kişi ile dünya nüfusunun yüzde 75'ini oluşturan 57 gelişmiş ve gelişmekte olan ülke dikkate alındığında Türkiye, TÜİk verileri dikkate alındığında çatışmaların yoğun olduğu Ukrayna (yüzde 11.3) ve sokak olaylarının eksik olmadığı Mısır'ın (yüzde 9.9) ardından 3. sırada yer alıyor. Bazı ülkelerde yıllık enflasyon oranları şöyle: ABD, 1.8; Çin, 2.3; Japonya, 2.6; İngiltere, 1.8; Fransa, 0.9; Almanya 1.2; İspanya, 0.2; Hindistan 8.2; Endonezya, 6.4; Rusya, 6.0; Brezilya, 6.5; Pakistan, 7.7; Vietnam, 5.7... Ancak çarşı-pazar enflasyonu dikkate alındığında Türkiye bu ülkeler arasında ilk sırada bulunuyor. Haziranda TÜFE'de yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 1.72 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle haziranda endekste yer alan gruplardan sağlıkta yüzde 0.98, lokanta ve otellerde yüzde 0.92, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.70, ulaştırmada yüzde 0.50 artış oldu. TÜFE'de, haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık en fazla artış yüzde 13.22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Ekonomistler düşüş bekliyorduFinans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, Haziranda TÜFE'de yüzde 0,03 düşüş öngörmüşlerdi. Ankete katılan 20 ekonomistin Haziran ayı için enflasyon beklentileri, en yüksek yüzde 0.38 ve en düşük ise eksi yüzde 0.40 aralığında yer almıştı. Öte yandan ekonomistlerin yıl sonu enflasyon beklentisinin ortalaması da yüzde 8.09 olarak belirlenmişti. Çarşı pazarda enflasyon uçuyorTÜİK, listesini bir türlü açıklamadığı çok sayıda ürünü enflasyon hesabına kattığı için Türkiye'de çarşı-pazar enflasyonu genelde TÜİK'in açıkladığı rakamları ikiye katlıyor. Özellikle mutfak enflasyonundaki son aylardaki artış dikkat çekiyor. Bu sene kuraklık başta olmak üzere afetlerin tarımsal üretime darbe vurması kayısı, fındık, fıstık, kiraz, şeftali gibi ürünlerin fiyatlarının anormal artmasına yol açtı. Et ve bakliyat fiyatları da ciddi şekilde yükseldi. Ramazan başlamadan önce çeşitli dernekler, çarşı-pazardaki enflasyonun yıllık bazda yüzde 20'yi aştığını kaydetti.   Enflasyonun düşündüren seyriTürkiye'de vatandaşları doğrudan ilgilendiren Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), 2010 yılından bu yana inişli çıkışlı seyir izliyor. Aralık 2010'da yıllık bazda yüzde 6.4'e gerileyen enflasyon, Ocak 2011'de yüzde 4.90'a, Mart 2010'da yüzde 3.99'a indi. Bu tarihten itibaren yeniden yükseliş trendine giren yıllık enflasyon, Aralık 2011'de yeniden yüzde 10.45'e çıktı. Enflasyon Nisan 2012'de yüzde 11.14'e yükselerek Ocak 2010'dan bu yana en yüksek orana ulaştı. Aralık 2012'de yeniden yüzde 6.36'ya gerileyen enflasyon, Mayıs 2014'te yeniden yüzde 9.66'ya çıktı. Üretici Fiyatları Endeksi'nde ise Ocak 2010'dan bu yana en yüksek değer yüzde 12.98 ile Nisan 2014'te görüldü.