Peynir ihracatımız yerlerde sürünüyor

ERSAN İLTER/İSTANBUL
Yüksek hayvancılık potansiyeline rağmen yanlış politikalar nedeniyle 'et ihtiyacı'nın bir bölümünü ithalatla karşılamak zorunda kalan Türkiye, dünya peynir piyasasından da yeterince yer alamıyor. Ülkemizin toplam peynir ihracatı 162 milyon dolar... Oysa Türkiye, şu ana kadar tespit edilen 193 çeşit peynir üretimiyle adeta bir peynir cenneti... Dünyada inek sütü üretimde 10'ncu, koyun sütünde 2'nci, keçi sütünde 8'nci, manda sütünde 9'ncu olan Türkiye, peynir üretimini de 2-3, ihracatını ise peynir çeşitlerini dünyaya tanıtarak en az 8-10 katına çıkarabilir.
En büyük pazar Körfez ülkeleri
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 162 milyon dolarlık ihracatla dünya sıralamasında 24'ncü olan Türkiye'nin 44 ülkeye peynir ihraç ettiğini, bunun yüzde 62'sinin 10 ülkeyle sınırlı olduğunu, ihracatın üçte birinin Irak'a, dörtte birinin ise Suudi Arabistan'a yapıldığına dikkati çekti. Bayraktar, şu bilgileri verdi: "2015 yılında, Suudi Arabistan 682 milyon dolarlık peynir alıyor ama bu ülkeye bizim ihracatımız 43.9 milyon dolarda kalıyor. Suudi Arabistan, peynir ihtiyacının sadece yüzde 6.4'ünü Türkiye'den karşılıyor. Yine 268 milyon dolarlık ithalat yapan Kuveyt bizden 13.4; 328 milyon dolarlık ithalat yapan Birleşik Arap Emirlikleri 9.7; 114 milyon dolarlık ithalat yapan Ürdün bizden 9.6; 85 milyon dolarlık ithalat yapan Katar bizden 3.5 milyon dolarlık peynir alıyor. 5 ülkenin 1 milyar 477 milyon dolarlık peynir ithalatı varken, bizim bu ülkelere ihracatımız sadece 80 milyon dolarda kalıyor. Yine Rusya 720 milyon dolarlık peynir alıyor, bizim ihracatımız 1.4 milyon dolar. Rusya'yı dahil edersek 2.2 milyar dolarlık bir pazarda payımız 81.4 milyon dolar. Bu pazarlara bizden daha yakın büyük üretici yok.
Avantajımızı kullanmalıyız."Üretimdeki sorunlar çözülmeli
Üretimde yaşanan sorunların çözülmesi halinde dış pazarlarda rekabetin mümkün hale geleceğini belirten Bayraktar, "Sektörün üretimden pazarlamaya kadar ki süreçte sorunları var. Süt fiyatları üretimin sürdürülebilirliğini sağlamaktan uzak? Bugün yemin 1 lira 8 kuruş olduğu ülkemizde 90-95 kuruşlara süt satılıyor, üretici bir kilo süt satarak 1 kilo yem bile alamıyor. Üretici önünü görerek, geleceğe güvenle bakarak üretim yapamıyor. Yılda 400 binin üzerine buzağı ölüyor. En önemli gelir kaynağımızı yaşatamıyoruz. Hayvan hastalıklarıyla etkin mücadele edemiyoruz, bakım ve besleme kaynaklı verim kayıplarını yeterince önleyemiyoruz. Süt üretimimiz sürekli artıyor. Önümüzdeki yıllarda 25 milyon tonlara çıkacak. Sütün geleceği peynirde... Peynir üretimini artırıp dünyaya satmamız lazım" dedi.
Peynirde ihracat şampiyonu Almanya
2016 yılında dünyada 19.4 milyon ton peynir üretildi. Türkiye, bu üretimden 661 bin tonla yüzde 3.4 pay alabildi. 2015 yılı rakamlarına göre dünyada peynir ihracatının büyüklüğü 26.8 milyar dolar. Dünyada 656 milyon ton olan inek sütü üretiminin 17 milyon tonunu Türkiye karşılıyor. Türkiye, 1.1 milyon ton koyun sütü üretimiyle Çin'in ardından ikinci sırada. Almanya, 2.3 milyon ton peynir üretimiyle, ABD'nin ardından ikinciliği, 3.8 milyar dolarlık peynir ihracatıyla da dünya birinciliğini elinde bulunduruyor. Hollanda 3.5 milyar dolarla ikinci, Fransa ise 3.3 milyar dolarla üçüncü, İtalya 2.5 milyar dolarla dördüncü sırada... Türkiye; 661 bin tonluk peynir üretimiyle dünyada 8'nci sırayı alıyor. 
5 milyon 548 bin tonla ABD'nin birinci olduğu listede bu ülkeyi 2 milyon 285 bin tonla Almanya, 1 milyon 730 bin tonla Fransa, 1 milyon 5 bin tonla İtalya, 889 bin tonla Hollanda, 816 bin tonla Polonya, 745 bin tonla Brezilya, 661 bin tonla Türkiye, 569 bin tonla Rusya, 533 bin tonla Arjantin izliyor.