Merkez Bankası denileni yaptı

Hafta başından bu yana kurun faiz indirimi beklentileri ile kontrolden çıkmasına, yıllık enflasyonun yüzde 20'ye dayanmasına ve artan risklere rağmen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) bir kez daha faiz indirimine gitti. Kararla bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı (politika faizi) 100 baz puan indirilerek yüzde 15'e düşürüldü. TCMB, son iki ayda 300 baz puan faiz indirimine gitmişti. Faiz indiriminin ardından dolar 10.57 TL iken 11.30 TL'ye kadar çıktı. Tahminler isabet kaydetti. Reuters haber ajansının anketine göre de TCMB'nin politika faizini yüzde 16'dan yüzde 15'e düşürmesi bekleniyordu. Bloomberg HT tarafından yapılan faiz anketine göre de TCMB'nin politika faizini 100 baz puan indirmesi öngörülüyordu. Aynı zamanda ankete katılan 21 kurumun medyan beklentisine göre yıl sonunda politika faizinin bulunacağı seviyeye dair beklenti yüzde 15 seviyesinde oluşmuştu.

Aralık ayına işaret edildi

TCMB'den yapılan açıklamada, "Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 16'dan yüzde 15'e indirilmesine karar vermiştir" denildi. Karar metninde küresel iktisadi faaliyette yılın ilk yarısında yaşanan toparlanma ve aşılama oranlarındaki artışa rağmen salgında yeni varyantların küresel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tuttuğu belirtilerek, "Küresel talepteki toparlanma, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve taşımacılık maliyetlerindeki artış uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açmaktadır. Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmekle birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğuna bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini değerlendirmektedir" ifadlerine yer verildi. Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve başta enerji olmak üzere ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve talep gelişmelerin etkili olduğu vurgulanarak, "Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklemektedir. Kurul, bu etkilerin ima ettiği sınırlı alanın kullanımını Aralık ayında tamamlamayı değerlendirecektir" denildi. Karar metninde, "TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir" ifadeleri de yer aldı.

Erdoğan işaretini Salı günü vermişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan 17 Kasım'daki Ak Parti Meclis Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, "Beraber yürüdüğümüz arkadaşlarımızdan faizi savunanlar, kusura bakmasınlar. Bu yolda ben, faizi savunanla beraber olamam, olmam" demişti. Erdoğan, "Bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim. Enflasyonla mücadelemi de sürdüreceğim" diye konuşmuştu. Bu açıklama faiz indiriminin sinyali olarak değerlendirilmişti. TCMB'nın faiz indirimine gitmesi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yukarıdaki açıklamaları üzerine yapılan değerlendirmelerin isabetli olduğunu gösterdi. Yıllık enflasyonun yüzde 20'ye dayanmış olmasına rağmen TCMB'nin politika faizinde indirime gitmesi enflasyon verisinin faiz hesaplamalarında dikkate alınmadığı eleştirilerinin yöneltilmesine neden oluyor.

Uzmanlara göre karar ekonomik değil

TCMB'nin politika faizini 100 baz puan düşürerek yüzde 15'e çekmesi kararının ekonomik hiçbir gerekçesi olmadığının altını çizen uzmanlar, kararın siyasi olduğu görüşünde. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açık bir şekilde ortaya koyduğu faiz - enflasyon konusundaki görüşüne Merkez Bankası'nın harfiyen uyduğuna dikkat çeken uzmanlar, gerekçesi ekonomik olmayan böyle bir kararın ekonomik olarak yorumlanmasının anlamsız olacağını ifade etti. Sadece bu hafta dikkate alınsa dahi Türk lirasındaki değer kaybının rekor seviyede olduğunun görüleceğine vurgu yapan uzmanlar, bunun Türkiye'de işlerin bozulmaya devam edeceğini gösterdiğini kaydetti. TCMB'nın kararında faiz indirimin Aralık'ta da sürebileceğine işaret edilmesini de değerlendiren uzmanlar TL'den dolara yönelmenin hızlanacağını düşünüyorlar. Uzmanlar, Aralık'ta 100 ila 200 puan arasında bir faiz indirimini mümkün görüyor.