Anadolu'da bulunan Türklere ait toplu mezarlar, 1. Dünya Savaşı sırasındaki asıl soykırımın, Ermeni çeteler tarafından yapıldığını kanıtlıyor. 19. yüzyıldan itibaren yayılmacı devletlerin Osmanlı Devleti'ni parçalamak için kullanmaya başladığı Ermeniler, 1. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşan devletlerin yanında yer aldılar. Atatürk Araştırma Merkezi'nin belgesel çalışmasına göre, Ermeni örgütlerince çetelere, "Rus ordusu sınırda ilerler Osmanlı ordusu çekilirse, eldeki tüm vasıtalarla her tarafta ayaklanılacak, Osmanlı iki ateş arasında bırakılacaktır. Aksine, Osmanlı ordusu ilerlerse, Ermeni askerleri silahlarıyla Rus ordusuna katılacaklardır" talimatı gönderilmişti. Savaşın başlamasıyla ilk Ermeni isyanı, 30 Ağustos 1914'de Zeytun'da çıkarılırken, bunu sırasıyla Kayseri, Bitlis, Erzurum, Elazığ, Diyarbakır, Sivas, Trabzon, Ankara, İzmit, Van, Adapazarı, Adana ve İzmir'deki isyanlar izledi. İsyanlar artıyor1914 yılının Aralık ayında Van'da başlayan Ermeni isyanı, zaman içinde büyük boyutlara ulaştı. Buradaki isyanlar, Rus ordularının Van'a doğru ilerlemesini kolaylaştırdı. 17 Mayıs 1915'de Osmanlı ahalisi, Van'ı boşalttı. Aynı gün Ermeniler şehrin Müslüman kısmını ateşe vererek, Rusların Van'ı işgalini sağladılar. Bu gelişmeler üzerine Osmanlı hükümeti, Ermeni ileri gelenlerine "Şiddetli tedbirler almak zorunda kalacağını" bildirdi. Bu uyarıların sonuç vermemesi üzerine hükümet, 27 Mayıs 1915 tarihinde "Sevk ve İskan Kanunu"nu çıkararak savaş bölgesindeki Ermenileri daha güvenli bölgelere yerleştirdi. Bugün, Anadolu topraklarında tespit edilen, Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklanan Ermeniler tarafından katledilen Türklere ait 200'e yakın toplu mezar, 1915'teki tehcir kararına nasıl gelindiğini en iyi şekilde açıklıyor. Bu toplu mezarlardan sekizinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan Kuran-ı Kerim parçaları ve diğer eşyalar ise katliamların Ermeni çetelerince Türklere karşı yapıldığının en büyük kanıtı.Erzurum'daki toplu mezarlar1. Dünya Savaşı'nda Rusların desteğinde, başlarında eski Erzurum Milletvekili Karakin Pastırmacı bulunan Ermenilerin katliamları gerçekleştirdiği şehirlerden biri Erzurum...1986 yılının Mayıs ve Temmuz aylarında yapılan toplu mezar kazılarında üç ayrı mezarın açıldığı merkeze bağlı Alaca köyünde, 278'e yakın insan iskeleti ve bunlara ait çeşitli buluntular ortaya çıkarıldı. İskeletlerle birlikte çıkarılan Kuran-ı Kerim sayfaları, örgülü çocuk saç parçaları, bakır bilezik ve yüzükler, üzeri Arapça yazılı muskalar, kolye taşı ve boncuklar, Osmanlı yapımı sigara tabakaları ve Türk yapımı eşyalar, toplu mezarların Türklere ait olduğunu ortaya koydu. Kazım Karabekir Paşa'nın hatıralarında yer verdiği Erzurum'un Dumlu ilçesine bağlı Yeşil Yayla köyündeki katliamda ise çevreden toplanan yaşlı erkek, kadın ve çocuklar, köy samanlığına doldurularak ateş açıldı ve samanlık daha sonra ateşe verildi. Bu köyde 7 Ekim 1988'de yapılan toplu mezar kazısında 100'e yakın iskelet ile yanık Kuran-ı Kerim sayfaları, ay yıldızlı tütün tabakaları, çocuk giysi parçaları ve örgülü saçlar gibi birçok kanıt bulunmuştu. Söz konusu kanıtlar, Erzurum Müzesi Katliam Bölümü'nde sergileniyor.Kars'taki katliamlarTürklerin ve Ermenilerin bir arada yaşadığı ve uzun yıllar Rus işgalinde kalan Kars'a bağlı Ani harabelerinin üstüne kurulan Subatan köyünde de bir başka katliam yaşandı. Kars ve Sarıkamış'tan çekilirken Türk ve Ermenilerin birlikte yaşadığı Subatan köyüne saldıran Taşnak Ermeni çeteleri, ele geçirdikleri Türk köylülerini katlettiler. Balta ve süngüyle öldürülenkadın ve çocukların cesetleri ise sokaklardan toplandı. 20 Haziran 1991 günü yürütülen kazı çalışmalarında elde edilen bulgulara göre, burada katledilen 570 kişiden çoğunluğunun kadın ve çocuk olduğu görüldü. İskeletlerle birlikte çıkarılan ve katliamı kanıtlayan çocuk giysileri, küçük kolyeler, bakır sikkeler, çocuk saç tokası ve giysi düğmeleri de Kars Müzesi Katliam Bölümü'nde sergileniyor. Van'daki katliamlarErmeni çeteleri, Doğu Anadolu'nun en güzel şehirlerinden biri olan ve Türklerin ve Ermenilerin yüzyıllarca kardeşçe yaşadığı Van'da da katliam yaptı. 8 köyden toplanan yaklaşık 2 bin-2 bin 500 kişiyi zorla Zeve köyüne getiren Ermeni çeteciler, bu kişileri evlere ve ahırlara doldurduktan, direnenleri ise balta ve süngü gibi silahlarla etkisiz hale getirdikten sonra evleri ateşe verdiler. Ermenilerin yaptığı bu katliamdan kurtulanların ifadeleri doğrultusunda, 4 Nisan 1990'da yapılan toplu mezar kazısında olayı doğrulayan, kafa taslarında yarık, çatlak ve yanık olduğu görülen insan iskeletleriyle karşılaşıldı. İskeletlerle birlikte hançer, kama, Osmanlı yapımı sultan reşat, tuğra ve gerdanlıklar, muska, bakır para ve sırça düğmeler, katledilenlerin Türkler olduğunu ortaya koydu.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.