Irak savaşı ABD, AB ve Türkiye-III

Türkiye'nin ekonomik durumu ve Irak savaşıTürkiye Cumhuriyeti ekonomisi son yıllarda kriz üzerine kriz geçirmektedir. Mesela 2001 yılında patlayan ekonomik finans kriziyle, ülkemizdeki küçülme oranı yaklaşık olarak %9'u bulmuştu. Fakat 2002 yılındaki yeni verilere göre büyüme oranı %7.8 civarında olmuştur. Bu yıl eğer Irak savaşı olmasaydı daha da büyük bir kalkınma hızı olabilecekti. Ama Irak savaşının çabuk biteceği anlaşılmıştır. Huzursuzluklar ve ondasonraki belirsizlikler büyük bir tartışma konusu olacaktır. Çünkü demokrasi adına yeni bir emperyalistik yaklaşım söz konusu olmaktadır.

Şu anda Türkiye Cumhuriyetin'de kişi başına milli gelir: 2584 ABD $'dır. Kamu yatırımı: %14.5, Özel sektör yatırımı: %7.2 civarındadır. Nüfusumuz ise: 70.000.000 civarındadır. Geçen yıla göre herşeye rağmen kişi başına gelir artışı: %21.7 olmuştu!

Geçen yıl 12 milyon turist gelerek 10 milyar dolar kadar döviz bırakmıştı. Keza geçen yılın ihracatı artarak 36 milyar dolara tırmanmıştı. Ama ithalat da 42 milyarın üzerine çıkmıştı.

Türkiye IMF'den habire borç almaktadır. Geçen yıldaki borç tutarı 114 milyar dolardan 130 küsur milyar dolara çıkmıştır. Faiz ödemeleri ise korkunç rakamlara ulaştı. Türkiyemiz yılda yaklaşık olarak 38 milyar dolar sadece faiz ödemektedir. Bu yılki ödeme miktarı ise toptan 72 milyar dolar civarında olacaktır. İlk ayda ise 22 milyarı ödenmiş bulunmaktadır. Bu miktar bütçenin büyük kısmını yutup götürmektedir. Bu yılki bütçemiz zaten 146 katrilyon T.L, gelirler ise 100 katrilyonun da altındadır. Bu bütçeyle bu faiz ödemeleriyle devletin iyi idaresi nerdeyse imkansızdır. Amerikan dolarının değeri şu anlarda zikzaklar yapmaktadır. Ama ortalama olarak 1.650.000 TL. civarındadır.

Üstelik bu yıl Güneydoğu sınırımızda bulunan Irak'ta savaş patlamıştır. Turistler rezervasyonlarını büyük çapta iptal etmeye gitmektedirler. Piyasalar tedirgin, savaş psikolojisi hakim durumdadır. Borsa tepetaklak olmuştur. Şu anlarda biraz sakin görünmesine rağmen en alt düzeyleri takip etmektedir. Güven unsuru hâlâ eksik bulunmaktadır.

Öte taraftan petrol fiyatları aylarca süren savaş tehdidi ve psikolojisi altında yükselip inmektedir. Galon fiyatı 23 dolardan 36, hatta 37 dolara çıkmıştı. Şimdi tekrar inip çıkmaktadır.

Türkiye'de benzin fiyatları ayda bir-iki defa zamlanmaktadır. Bir yılda yüzde yüze yakın fiyat artışı olmuştur.

Benzin artınca nakliye ve maliyette artmaktadır. Daha sonra ise bu artış bütün ürünlere zincirleme olarak yansımaktadır.

Irak savaşından sonraki Ortadoğu ve TürkiyeIrak savaşında ABD bizden sadece coğrafyamızı istedi. Hatta coğrafyamızın hava koridoruna bile sonunda razı oldu. Ama bununla beraber bize Irak'a giriş ambargosu koymuş oldu.

Irak savaşından önce yapılan hazırlık safhalarında, Türkiye'ye ABD'nin asker bulundurma, bazı üslerin modernizasyonları ve kullanımları ile 62.000 ABD askerinin bir kısmının lojistik destek için Türkiye'de kalması diğerlerinin de, Irak'ın kuzeyine geçmesi için müracaat etmişti.

ABD'nin bu istekleri iki tezkere şeklinde TBMM'ye sunuldu. İlk tezkere bazı hava meydanlarımızın üst olarak modernizasyonları ve sonra kullanımları ile ilgili sunulmuştu. Bu tezkere hemen Meclis'te onaylandı ve ABD üslere gereken inşaat ve onarımlara başlamıştı. Ama daha sonraki 2. tezkere -ABD askerlerinin Türkiye'de konuşlandırılması ve Irak'a geçişi hakkındaki tezkere- havet (hem evet hem hayır) şeklinde reddedildi.

Zaten pazarlıklar esnasında gerek savaşın bize vereceği zararların mali tarafı, gerekse çok uzun teferruatlı pazarlıklar sebebiyle, ABD ve bilhassa mister Bush'un canı birhayli sıkılmıştı. Tezkere reddedilince de aradaki durum büsbütün gerilmiş oldu. Bu sefer bizim siyasilerin canı sıkılmaya başladı.

Acaba ABD bize çok mu gücendi, şimdi bize karşı tavrı ne olacak? Ama tezkereden önce uzun bir müddet pazarlıklarla geçti. Bu dönemde Türkiye dünya basınında birhayli karikatürize edildi ve gülünç duruma düşürüldü.