Genler doğru ilacı söylüyor
İlaç tedavisinin hastaların genetik yapısına göre etkilerini saptayan Farmakogenetik testler; hangi hastanın, hangi ilacı, hangi dozda kullanması gerektiğini söylüyor. Böylece hastanın genetiğine uyumlu ilaçlar belirleniyor ve doktorun hastalığa değil hastaya özel reçete yazması mümkün oluyor
09.01.2020 15:00:00
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı'na bağlı olarak Tıp Fakültesi Hastanesinde açılan Farmakogenetik Polikliniği, ilaçların etkilerini belirleyen Farmakogenetik testleri uygulamaya başladı. Hastaların hangi ilaca nasıl tepki vereceğini saptayan klinikte, yanlış ilaç kullanımının da önüne geçilecek. Amaç, hastanın genetiğine uygun, doğru ve yeterli dozda verilen ilaçlarla tedavideki başarı oranlarını yükseltmek.
Her bireyin genetiği farklı
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esra Sağlam, önümüzdeki yıllarda rutin tedavi süreçlerinde yer alacak Farmakogenetik testlerini ve poliklinikte yapılan çalışmaları anlattı. Her bireyin genetik bakımdan farklı olduğunu belirten Prof. Dr. Sağlam, şöyle konuştu:
"Genetik farklar, bizi tek ve biricik bireyler haline getiriyor. Ancak tıp, tüm insanları gruplara bölerek tanımlıyor. İlaçları kullandığımızda da hastaların yüzde 70'i standart tedaviye yanıt veriyor. Geriye kalan yüzde 30'u ise ya yanıt vermiyor ya da hastada yan etki ortaya çıkıyor. Bazı durumlarda her ikisi birden söz konusu oluyor. Genetik biliminin ilerlemesi ve insan genomunun çözülmesi; bazı insanların bazı ilaçlara neden beklendiği gibi veya hiç cevap vermediğini, bazılarında ise neden yan etkilerin görüldüğünü ortaya çıkardı. Artık uygun ilacı, uygun dozda ve uygun zamanda vererek hastanın ilaçtan üst düzeyde faydalanmasını ve yan etkinin de en alt düzeyde ortaya çıkmasını amaçlıyoruz."
Yan etkiler minimuma inebilir
Testler sayesinde elde edilen sonuçlarla yan etkilerin minimum düzeye ineceğini; hastalıkların ilerleyişinin durdurulabileceğini dile getiren Prof. Dr. Sağlam, sözlerini şöyle tamamladı: "Doğru ilaç tespiti ile birlikte birden fazla hastalığı olup çok sayıda ilaç kullananların, ilaçların birbirleriyle olan etkileşimleri nedeniyle yaşadıkları sorunlar ortadan kalkıyor. İlaca yanıt vermeyen hastalarda bile büyük başarı elde ediliyor. Aslında hiçbir ilacın kullanılmasının tercih edilmediği gebelerde de zorunlu hallerde bebeğe ve anneye hemen hiç zarar vermeyecek ilaçların seçilmesini sağlıyor. Emziren annelerde de ilaç miktarının bebeğe en az geçeceği doz ve uygun doz düzenlemesi yapılıyor. Çocukların tedavisi için de uygun ilaç ve dozun belirlenmesi mümkün hale geliyor."
OKAN EGESEL
Her bireyin genetiği farklı
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esra Sağlam, önümüzdeki yıllarda rutin tedavi süreçlerinde yer alacak Farmakogenetik testlerini ve poliklinikte yapılan çalışmaları anlattı. Her bireyin genetik bakımdan farklı olduğunu belirten Prof. Dr. Sağlam, şöyle konuştu:
"Genetik farklar, bizi tek ve biricik bireyler haline getiriyor. Ancak tıp, tüm insanları gruplara bölerek tanımlıyor. İlaçları kullandığımızda da hastaların yüzde 70'i standart tedaviye yanıt veriyor. Geriye kalan yüzde 30'u ise ya yanıt vermiyor ya da hastada yan etki ortaya çıkıyor. Bazı durumlarda her ikisi birden söz konusu oluyor. Genetik biliminin ilerlemesi ve insan genomunun çözülmesi; bazı insanların bazı ilaçlara neden beklendiği gibi veya hiç cevap vermediğini, bazılarında ise neden yan etkilerin görüldüğünü ortaya çıkardı. Artık uygun ilacı, uygun dozda ve uygun zamanda vererek hastanın ilaçtan üst düzeyde faydalanmasını ve yan etkinin de en alt düzeyde ortaya çıkmasını amaçlıyoruz."
Yan etkiler minimuma inebilir
Testler sayesinde elde edilen sonuçlarla yan etkilerin minimum düzeye ineceğini; hastalıkların ilerleyişinin durdurulabileceğini dile getiren Prof. Dr. Sağlam, sözlerini şöyle tamamladı: "Doğru ilaç tespiti ile birlikte birden fazla hastalığı olup çok sayıda ilaç kullananların, ilaçların birbirleriyle olan etkileşimleri nedeniyle yaşadıkları sorunlar ortadan kalkıyor. İlaca yanıt vermeyen hastalarda bile büyük başarı elde ediliyor. Aslında hiçbir ilacın kullanılmasının tercih edilmediği gebelerde de zorunlu hallerde bebeğe ve anneye hemen hiç zarar vermeyecek ilaçların seçilmesini sağlıyor. Emziren annelerde de ilaç miktarının bebeğe en az geçeceği doz ve uygun doz düzenlemesi yapılıyor. Çocukların tedavisi için de uygun ilaç ve dozun belirlenmesi mümkün hale geliyor."
OKAN EGESEL
