Fıkıh Köşesi

Abdestin mahiyeti

Abdestin Edebleri

Abdestin birçok edebleri vardır. Başlıcaları şunlardır:

1. Henüz vakit girmemişken abdest alıp namaza hazır bulunmak. Ancak özür sahipleri abdestlerini vakit girdikten sonra alırlar.

2. Kıbleye yönelerek abdest almak.

3. Abdest sularının elbiseye sıçramaması için, yüksek bir yerde durmak.

4. Abdest için başkasından yardım istememek. Ancak bir özür sebebi ile başkasından yardım istemelidir. Başkasının kendi arzusu ile abdest suyunu hazırlaması veya abdest alana su dökmesi edebe aykırı olmaz.

5. Abdest alma sırasında zaruret, olmadıkça dünya lakırdısı yapmamak.

6. Abdestin başından sonuna kadar niyeti unutmayıp kalbde tutmak ve her organı abdest niyeti ile yıkarken Besmele çekmek ve dua etmek, salât ve selam getirmek.

7. Elleri yıkarken dar olmayan yüzükleri oynatmak. Eğer yüzük dar ise, muhakkak surette yüzükleri oynatıp altına su geçmesini sağlamak gerekir.

8. Abdest alırken ağıza ve buruna sağ el ile su vermek ve sol el ile sümkürmek.

9. Yüzü yıkarken göz pınarlarını yoklamak, abdest suyunun dirseklerin ve topukların yukarılarına eriştirmek.

10. Abdest için yeterinden fazla su harcamamak. Organlarından su damlamayacak kadar da kısıntı yapmamak. Deniz kenarında bulunulsa bile, gereksiz su harcamak kerahet olur.

11. Abdest suyu güneşte ısıltılmış olmamalıdır.

12. Abdest için toprak ibrik kullanmak ve bunu sol tarafta bulundurmak. Kullanırken de, ağzından değil, kulpundan tutmak ve ibriği kendine özel yapmamak. Desteyi boş bırakmayıp diğer bir abdest için dolu bulundurmak.

13. Abdest tamamlanınca kıbleye karşı şehadet kelimelerini okumak. Bir hadis-i şerifin anlamı şöyle: "Sizden biriniz abdest alır da, abdestini noksansız tamamlar ve sonra: Şahitlik ederim ki, Yüce Allah'dan başka ibadet edilecek varlık yoktur; Hazret-i Muhammed de O'nun kulu ve Resûlüdür; derse ona cennetin sekiz kapısı açılır. Artık dilediği kapıdan cennete girer."

14. Artan abdest suyundan ayakta kıbleye karşı biraz içip:

"Ya Rabbi! Beni, her günah işledikçe tevbe eden ve günahdan kaçınmış tertemiz bulunan iyi kullarından, et" diye dua etmek.

Şöyle de dua edilebilir:

"Allah'ım! Senin şifanla beni şifanlandır, senin ilacınla beni tedavi et. Beni korkudan, hastalıklardan ve ağrılardan koru".

15. Abdestin sonunda bir veya bir kaç defa "Kadir" sûresini okumak,

16. Abdest aldıktan sonra, eğer kerahet vakti değilse, iki rekât namaz kılmak. Bu saydıklarımız, din ve sağlık yönünden çok yararlı oldukları için abdestin edebleri olmuşlardır. Abdestin sünnet ve edeblerine aykırı olan şeyler ya tahrimen, ya da tenzihen mekruhtur.

Ömer Nasuhi Bilmen / Büyük İslam İlmihali