Elektrik zamları yatırım kaçırtıyor

A. SAFA TERZİ / İSTANBUL

Uluslararası Enerji Ajansı'nın 2019 raporunda yer alan verilere göre ülkelerin enerji fiyatları kıyaslandığında yapılan son artışlarla birlikte Türkiye, elektrik fiyatları en yüksek ülkeler arasında yer alıyor.
Türkiye'deki sanayi kuruluşları elektriğin birim fiyatını Amerika, Norveç, Hollanda, Kanada, Danimarka, Yunanistan, Estonya, Güney Kore, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Macaristan, Slovenya, Meksika, Kanada, Lüksemburg, Finlandiya, İsveç ve Litvanya'dan daha pahalıya alıyor.
Elektriğin Türkiye'den daha pahalı olduğu ülkeler ise İtalya, Japonya, Almanya, İngiltere, İsviçre ve Fransa. Elektrik fiyatları sadece Türkiye'de sanayici için fatura yüksekliğiyle tehdit oluşturmuyor.
Asıl büyük tehdit, Doğu Avrupa ülkelerinin elektrik fiyatlarında Türkiye'ye göre çok avantajlı olması. Zira ülkemizdeki sanayi tesislerinin Doğu Avrupa ülkelerine kaçma riskinin her geçen gün yükseliyor. 

Türkiye dezavantajlı

Eletrikteki zamları değerlendiren Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, elektrikte yüzde 100'ü aşan artışların üretim, yatırım ve istihdamı olumsuz etkilediğini belirterek, "Enerjinin yoğun kullanıldığı sektörlerde yatırım planları yapılırken sanayi enerji fiyatları göz önüne alınır.
Türkiye ise enerji maliyetleri ile cazibesini giderek yitirmektedir. Mevcut durumda bir yandan istihdam yaratacak yabancı yatırımcılar için olumsuz bir tablo oluşurken diğer yandan yurtiçindeki üreticilerin bir kısmı da fabrikalarını daha uygun üretim maliyeti olan ülkelere taşıyor.
Milli sermaye ve beyin göçü yaşanmasına yol açan bu durum istihdamın da düşmesine yol açıyor" dedi. Eroğlu, elektrik fiyatları ile yatırım ve istihdam arasında doğrudan bir ilişki olduğunu dile getirerek şu rakamları verdi: "Araştırmalara göre elektrik fiyatlarındaki yüzde 1'lik bir düşüş (diğer tüm koşullar aynı kalmak şartıyla) yüzde 0.30 ekstra istihdam yaratırken yüzde 0.55 ekstra imalat yatırımına sebep olmaktadır.
Sanayide 5.4 milyon kişi istihdam edildiği düşünülürse döviz bazında yüzde 10'luk bir artış yüzde 3'luk bir istihdam kaybı ve yüzde 5.5'lik bir yatırım kaybı anlamına gelmektedir." PAGEV Başkanı Eroğlu, enerji fiyatlarının üretim, istihdam ve yatırımlar üzerindeki olumsuz etkileri ortadayken Ocak ayında EPDK'nın açıklayacağı yeni fiyatların zor şartlardaki sanayiye yeni bir yük daha getirmemesi gerektiğinin altını çizerek sözlerine son verdi.