‘Dünya, üzeri yumuşak bir yılandır’

İmam Gazali Hazretleri dünyanın hakikati bahsinde şöyle anlatıyor:

İsa Peygamber (a.s.) diyor ki: "Deniz dalgalarına maruz bir yerde kim ev yapmaya kalkar. Dünyada yerleşmek işiniz buna benzer. Orada karar kılacak gibi davranmayınız."

İsa Peygamber (a.s.) diyor ki: "Dünyalık için çalışanların, dinin azı ile dünyanın selâmetine razı oldukları gibi, siz de dinin selâmeti ile dünyanın azına razı olunuz."

İbn Abbas (r.a.) diyor ki: "Allah Teâlâ dünyayı üçe böldü: Bir parçasını, iman ehline; bir parçasını, münafıklara; bir parçasını da küfür ehline verdi."

İman sahibi, dünyasından ahireti için faydalanır, azık hazırlar. Münafık, süslenir, bezenir, gezer. Küfür ehli de "varsa burası, yoksa burası" deyip toplamaya bakar.

Bazı hakîm zatların konumuzu aydınlatacak güzel sözleri vardır, onlardan da biraz anlatalım, faydalı olur:

"Günler birer oktur, hedefi de insanlardır. Düşün ki zaman, sana her gün torbasından bir ok alarak atmaktadır. Zaman gece ve gündüzüyle üzerine yüklenmektedir. Bütün duygularını sarıp seni boğmak istemektedir. Geceler üzerinden süratle geçip giderken, günler birer ok gibi üzerine atılırken, bu âlemde selâmetini nasıl devam ettirebilirsin ki... Üzerinden geçip giden her gün, sende ne gibi aksak hal meydana getirdiğini bir bilsen ve bu durum sana açılsa vahşet duyar, korkarsın. Geçmekte olan anları dahi ağır bulur, inlersin. Hal böyle olmasına rağmen, İlâhî tedbir her şeyin üstündedir. Dünya gailesinden beri olup, ancak kanaat sahibi olmak, onun tadını verir. Aslında o dünyanın tadı, Ulkum Hanzale diye bilinen bir acı karpuzdan daha acıdır. Hakîm bir zat onun terkibini çözseydi, durum anlaşılırdı ve dünyanın zahirde görünen işleri, tenkitçileri yormadan ne olduğu kolayca meydana çıkardı."

Diğer bir zat ise şöyle buyuruyor:

"İnsan için dünyanın kandırıcı şeylerine aldanması, düşte görülen şeylere kanmasına benzer ki, ondan iflâs edince halâs bulur. Aslında dünya hali karmakarışık rüyalardan başka bir şey değildir."

Peygamber Efendimizin buyurduğu su hadis-i şerif de önemlidir: "Dünya bir karışık rüyadan ibarettir. İçindekiler de ya ondan azap görecek, helak olacak ya da mükâfat alacaktır."

Hazreti Ali (r.a.) bir mektubunda Selman-ı Farisî'ye dünyanın halini şöyle anlatmıştır: "Dünya, üzeri yumuşak bir yılan gibidir. Zehri öldürücüdür. Onun çoğuna değil, az bir şeyine sahip olmaktasın; aldanmaman için, hoşuna giden tarafı varsa bırak, nasıl olsa ondan ayrılacağına kanaat sahibi olduğun için sıkıntılarından kendini beri al. Dünyada en mesrur kimse ol. Ve onda olanlara karşı en çok sakınan ol. Dünyalık sahibi ne zaman ona dayanır ve güvenirse, mutlaka bir kötülükle karşılaşır, vesselam."

Şu hadis-i şerifleri de zikredelim:

"Dünyalık adam, su içinde yürüyene benzer. O kimse için mümkün müdür ki, suda yürüsün ve ayaklarını ıslatmasın."

"Ahirete göre dünya bir hiçtir. Dünyaya dalanın misali elini suya sokan gibidir. Elini sudan çektiği zaman, bir baksın, ne kazanıyor."

(El-Mürşidü'l-Emîn ilâ Mev'izeti'l-Mü'minîn'den...)