Sebzeler ve meyveler bizim için vazgeçilmez besinlerdir. Bol miktarda vitamin ve mineral içerirler. Çeşitli sebze ve meyveleri tükettiğimizde günlük vitamin ihtiyacımızın % 80 kadarını karşılamış oluruz. Bunu tamamlayabilmek için günde 5-6 porsiyon sebze ve meyve tüketmemiz gerekiyor. Sebze yemekleri, salatalar, meyveler bu guruba dahildir.
Sebzeler ve meyveler çok zengin vitamin ve mineral kaynaklarıdır, ancak içerdikleri vitamin değerlerini çok kolay kaybedebiliyorlar. Bu nedenle besin hazırlama ve pişirme koşulları çok önemlidir.
Sebzeler pişirmeden hemen önce yıkanmalı ve hazırlanmalıdır. Doğranmış olarak bekleyen sebzeler, vitamin kaybına uğrarlar. Sebze yemekleri hazırlanırken kavurma işlemi yapılmamalıdır. Kavurma işleminde ısı çok yüksek olduğundan, C vitamini gibi ısıya hassas vitaminlerde kayıp olur. Bu kaybı önlemek için sebzeler kaynayan suya atılmalıdır. Dondurulmuş sebzeler için de aynı işlem geçerlidir. Önceden çözdürme yapılmamalıdır. Pişirme işleminin uzun sürmesi de yine kayıplara neden olur. Bu sebeple çok fazla pişirmeden sebzeler diri kalmalıdır. Haşlama yapılan sebzelerde haşlama sularının dökülmesi de vitamin kaybına neden olur. Haşlama tercih edilmemelidir veya haşlama suları uygun çorbalarda kullanılmalıdır.
Salata yapımında kabuğu soyulmadan yenilebilen sebzelerin kabukları soyulmamalıdır. Sebzelerin doğranma işlemi tüketimden hemen önce olmalıdır. Masaya en son getirilen yiyecek salata olmalıdır. Limon, yağ ve tuz işlemi de yine masaya geldiğinde yapılmalıdır. Daha erken yapılırsa sebzeler bozulur ve yumuşar. Salatada çeşitliliğin sağlanması vitamin zenginliği açısından önemlidir.
Meyveler için de bazı ortak kurallar vardır. Kabuklu yenilebilen meyveler, kabuklu yenmelidir. Hem vitamin hem de lif açısından bu önemlidir. Lif açısından yetersiz beslenen bir toplumuz. Bu nedenle kabuklu yemeyi tercih etmeliyiz. Doğranması veya sıkılması gereken bir meyve tüketimi söz konusu ise, o zaman doğrandıktan hemen sonra yenmelidir. Bekleme sırasında kayıplara uğrar.
Bazı vitaminler ısıya ve ışığa daha dayanıklıdır. Bunlar A, D, E ve K vitaminleridir. Dayanma süreleri daha uzundur. B gurubu ve C vitaminleri ise ısıya ve ışığa hassastır. Hemen vitamin değerlerini kaybederler.
Gördüğünüz gibi sebze ve meyvelerin bize kazandırdığı çok şey var, tabi dikkatli olmamız kaydıyla. Aksi takdirde sadece posa alırız. Vitaminli beslendiğimizi düşünürken, hiç vitamin ve mineral almamış oluruz. Beslenmede, besinin besleyici değerini davranış hataları yüzenden kaybedebiliriz. Bu yüzden bu konuda biraz daha dikkatli olmalıyız.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim...
Deniz Şaffak Akçayoğlu
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Tel : 0.212.557 00 99 Fax: 0.212.554 29 15
Sebzeler ve meyveler çok zengin vitamin ve mineral kaynaklarıdır, ancak içerdikleri vitamin değerlerini çok kolay kaybedebiliyorlar. Bu nedenle besin hazırlama ve pişirme koşulları çok önemlidir.
Sebzeler pişirmeden hemen önce yıkanmalı ve hazırlanmalıdır. Doğranmış olarak bekleyen sebzeler, vitamin kaybına uğrarlar. Sebze yemekleri hazırlanırken kavurma işlemi yapılmamalıdır. Kavurma işleminde ısı çok yüksek olduğundan, C vitamini gibi ısıya hassas vitaminlerde kayıp olur. Bu kaybı önlemek için sebzeler kaynayan suya atılmalıdır. Dondurulmuş sebzeler için de aynı işlem geçerlidir. Önceden çözdürme yapılmamalıdır. Pişirme işleminin uzun sürmesi de yine kayıplara neden olur. Bu sebeple çok fazla pişirmeden sebzeler diri kalmalıdır. Haşlama yapılan sebzelerde haşlama sularının dökülmesi de vitamin kaybına neden olur. Haşlama tercih edilmemelidir veya haşlama suları uygun çorbalarda kullanılmalıdır.
Salata yapımında kabuğu soyulmadan yenilebilen sebzelerin kabukları soyulmamalıdır. Sebzelerin doğranma işlemi tüketimden hemen önce olmalıdır. Masaya en son getirilen yiyecek salata olmalıdır. Limon, yağ ve tuz işlemi de yine masaya geldiğinde yapılmalıdır. Daha erken yapılırsa sebzeler bozulur ve yumuşar. Salatada çeşitliliğin sağlanması vitamin zenginliği açısından önemlidir.
Meyveler için de bazı ortak kurallar vardır. Kabuklu yenilebilen meyveler, kabuklu yenmelidir. Hem vitamin hem de lif açısından bu önemlidir. Lif açısından yetersiz beslenen bir toplumuz. Bu nedenle kabuklu yemeyi tercih etmeliyiz. Doğranması veya sıkılması gereken bir meyve tüketimi söz konusu ise, o zaman doğrandıktan hemen sonra yenmelidir. Bekleme sırasında kayıplara uğrar.
Bazı vitaminler ısıya ve ışığa daha dayanıklıdır. Bunlar A, D, E ve K vitaminleridir. Dayanma süreleri daha uzundur. B gurubu ve C vitaminleri ise ısıya ve ışığa hassastır. Hemen vitamin değerlerini kaybederler.
Gördüğünüz gibi sebze ve meyvelerin bize kazandırdığı çok şey var, tabi dikkatli olmamız kaydıyla. Aksi takdirde sadece posa alırız. Vitaminli beslendiğimizi düşünürken, hiç vitamin ve mineral almamış oluruz. Beslenmede, besinin besleyici değerini davranış hataları yüzenden kaybedebiliriz. Bu yüzden bu konuda biraz daha dikkatli olmalıyız.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim...
Deniz Şaffak Akçayoğlu
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Tel : 0.212.557 00 99 Fax: 0.212.554 29 15
Diy. Uz. Deniz Şafak Akçayoğlu / diğer yazıları
- Sebze ve meyveler / 26.08.2003
- Ekmek yemek zararlı mı? / 25.08.2003
- İshalde beslenme / 08.07.2003
- Yaz mevsiminde beslenme / 07.07.2003
- Zayıflamada lif ve spor / 03.07.2003
- Neden kilo alıyoruz? / 02.07.2003
- Sağlıklı zayıflama nasıl olur? / 01.07.2003
- Ekmek yemek zararlı mı? / 25.08.2003
- İshalde beslenme / 08.07.2003
- Yaz mevsiminde beslenme / 07.07.2003
- Zayıflamada lif ve spor / 03.07.2003
- Neden kilo alıyoruz? / 02.07.2003
- Sağlıklı zayıflama nasıl olur? / 01.07.2003