Beklenen imzalar atıldı

YENİ MESAJ / DETAY HABER

6 siyasi partinin 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni' Ankara'da açıklandı. CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi temsilcilerinin Meclis'te yaptığı görüşmelerin ardından üzerinde uzlaşılan "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni" 6 siyasi partinin genel başkanının katılımıyla Bilkent Otel'de kamuoyuna açıklandı.

"Yarının Türkiye'si" sloganıyla gerçekleştirilen açıklamanın olduğu salonun ana ekranında altı siyasi partinin logolarının yanı sıra, Türk bayrağı, Atatürk fotoğrafı ve "Yarının Türkiye'si İçin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" yazılı afişler yer aldı. Toplantı için ortak açıklamaya altı siyasi partinin yanı sıra yaklaşık 700 sivil toplum örgütü temsilcisi ve akademisyen katıldı.

6 genel başkan birlikte salona girdi

6 genel başkan, açıklamanın yapılacağı salona birlikte geldi. Genel başkanların isimleri partilerin alfabetik sırasına göre okundu. Oturma düzeni de buna göre belirlendi. Parlamenter sistem çalışmasını yürüten 6 genel başkan yardımcısı da genel başkanların iki tarafına oturdu.

Toplantı, 6 genel başkanın 12 Şubat'ta bir araya geldiği buluşmada çekilen, üzerinde "Yarının Türkiye'si için" yazısı olan fotoğrafın ekrana yansıtılmasıyla başladı. Daha sonra 6 liderin geçmişte güçlendirilmiş parlamenter sisteme ilişkin yaptıkları konuşmaların sinevizyon gösterimi yapıldı.

İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından sunum başladı. Parlamenter Sistem Mutabakat Metni'ni hazırlayan 6 genel başkan yardımcısı hazırladıkları mutabakat metnini bölüm bölüm açıkladı.

Otoriter bir yönetim yaratılmıştır

İlk sözü alan CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, sözlerine "Savaşa hayır" diyerek başladı.

"Toplumu en geniş yelpazede temsil eden 6 siyasi parti olarak bizler tarihi bir çalışma için bir araya geldik" diyen Erkek şunları söyledi: 

"Yarının Türkiyesi'ni inşa etmek için hazırladığımız Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni'nde istişareyi ve uzlaşmayı esas alarak yoğun bir çalışma gerçekleştirdik. Türkiye siyasi tarihinin en kritik anayasa değişikliklerinden biri olmasına rağmen referandum süreci 15 Temmuz darbe girişimi ardından ilan edilen olağanüstü hal şartlarında ilan edilmiştir. Bu dönemde demokrasinin asli gereği olan çoğulculuk ve uzlaşma ilkeleri yok sayılmış.

Anayasa değişikliği geniş toplum kesimleriyle, siyasi partilerle, STK'larla, barolarla müzakere edilmemiştir. İki partinin genel başkanının belirlediği dar bir komisyon tarafından hazırlanan bu anayasa değişikliği, komisyonda 41 gün gibi kısa bir sürede kabul edilmiştir. Devletin bütün imkanları "evet" kampanyası için seferber edilmiş, STK'lerin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakları bile kısıtlanmıştır. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi yönetimde kişiselliğe ve keyfiliğe yol açmış.

Cumhurbaşkanı'nın yasama ve yürütme, yargıyı güdümü altına almasını sağlayan çok geniş ve denetimsiz yetkiler getirerek otoriter bir yönetim yaratmıştır. Bu sistemde anayasadaki tarafsızlık yeminine rağmen parti genel başkanlığı ile devlet ve hükümet başkanlığı tek kişinin şahsında birleşmiş, partili cumhurbaşkanı ülkenin sorunlarını daha da derinleştirmiştir.

Sonuç olarak bizler, ortak idealimiz olan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi, milletimize ve gelecek nesillere barış ve huzur getirmesi inancıyla hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz."

Seçim barajı yüzde 3'e düşürülecek

CHP'li Erkek'in ardından kürsüye çıkan DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, seçim barajını yüzde 3'e düşüreceklerini söyledi. Yeneroğlu, "Temsil gücünü arttırmak, temsilde adaleti ve çoğulcu demokrasiyi sağlamak amacıyla seçim barajını yüzde 3'e düşüreceğiz.

Adil rekabet koşullarının sağlanması ve demokratik siyasi hayatın güçlendirilmesi amacıyla en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en az yüzde 1 oy alan siyasi partiler Hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacaktır" diye konuştu.

Cumhurbaşkanının görev süresi 7 yıl olacak

Yeneroğlu'nun ardından konuşmasına başlayan Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, "Cumhurbaşkanının görev süresini 7 yıl olarak belirledik. Yalıızca bir dönem için seçilebilecek. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişkisi kesilecektir. Cumhurbaşkanlığı bir makam olarak düzenlenecektir.

Olağanüstü hal kanununda gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Cumhurbaşkanı tek başına OHAL ilan etme yetkisine sahip olmayacaktır. Yetki bakanlar kuruluna ait olacaktır. Meclis de sorumludur. Yeni hükümet koruma altına alınmadan diğeri düşürülemeyecektir. Yürütme bakanlar kuruluna verilecektir. Cumhurbaşkanının  tek başına yapabileceği işlemler anayasada düzenlenecektir. Cumhurbaşkanının yargılama usulü açıkça belirtilecektir. Bakanlar kurulunun yapısı ise başbakan tarafından meclis üyeleri arasından belirlenecek.

Meclis'te en fazla vekile sahip olan parti iktidar partisi olacaktır. Bakanlar başbakan tarafından atanacaktır. Başbakan ve bakanlar kurulu Meclis'e karşı sorumlu olacaktır. Hükümetin kurulmasında basit çoğunluk düşürülmesinde meclisin salt çoğunluğu esas alınacaktır" dedi.

HSK kaldırılacak

Kürsüye çıkan Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcı Ayhan Sefer Üstün ise "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'de öncelikle yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını sağlayacağız" ifadelerini kullandı. Üstün, şöyle devam etti:

"HSK kaldırılacak, Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak iki ayrı yapı oluşturulacak. Hakimlere coğrafi teminat  güvencesi sağlanacak. Sayıştay yüksek mahkeme olarak düzenlenecek. Yüksek Seçim Kurulunu yüksek mahkeme düzenleyecek. Yüksek yargı organı olarak çalışacak. İtiraz halinde denetleyecek. Bireysel başvurunun AYM'ye başvurusu genişletilecek. AYM üyelerinin en az 4'de 3'ünün hukukçu olması sağlanacak. Çoklu baro uygulamasına son verilecek.

Kadına şiddetle etkin mücadele edilecek

Üstün'ün ardından konuşmasına başlayan İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Bahadır Erdem de, Özgür ve demokratik bir Türkiye'yi inşa etmeye kararlı olduklarını belirtti. Bahadır Erdem şunları söyledi: "Basına görevini özgür halde yapacağı bir sistem kuracağız. TRT, AA'yı bağımsızlığını yeniden düzenleyeceğiz. İlk okul 1. sınıfa kadın-erkek eşitliği dersi konulacaktır. Caydırıcı cezalar getirilecektir. Kadına şiddetle etkin mücadele edilecektir.

Uluslararası sözleşmeler etkin kullanılacaktır. Düşünce ve ifade özgürlüklerini engelleyen mevzuatı yeniden düzenleyeceğiz. Her türlü baskıya son vereceğiz. İnternet mevzuatını ifade özgürlüğünü kısıtlayacak şekilde düzenleyeceğiz. Toplantı ve yürüyüşü de yeniden düzenleyeceğiz. Keyfi kullanılmasını engelleyeceğiz. Demokratik hukuk devletini esas alıyoruz. Başta ifade ve basın özgürlüğü olmak üzere bütün özgürlüklerin garanti altına alındığı özgür bir Türkiye'yi inşa etmeye kararlıyız."

Kayyum uygulamalarına son verilecek

Son olarak kürsüye Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya çıktı. Bülent Kaya, "Siyasi etik kanunu hazırlayacağız. Öncelikli olarak kamu yönetimine eşitlik, tarafsızlık, liyakat, hukuka uygunluk ve şeffaflık ilkelerini hakim kılacağız.

Tüm kamu kurumlarının, fonksiyon ve etkinliklerini gözden geçirerek ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden yapılandıracağız. İkinci hedefimiz kamu görevine alınmada her kademede liyakat ve eşitlik ilkelerini hâkim kılmaktır. Mülakat uygulamalarına son vererek yazılı sınav sonuçlarını esas alacağız.

Üçüncü hedefimiz yolsuzlukla etkin bir şekilde mücadele etmektir. Yolsuzlukla ilgili mevzuatı, Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu'nun tavsiye kararlarıyla tam uyumlu hale getireceğiz. Kamu İhale Kanunu'nu yenileyerek ihale mevzuatını tek kanunda düzenleyeceğiz. Dördüncü olarak Yerel yönetimlerin yetki ve sorumluluklarını artıracağız. Kayyum uygulamalarına son vereceğiz.YÖK kaldırılacak. Merkez Bankası başta olmak üzere düzenleyici ve denetleyici kurallar getireceğiz. MB Bağımsız hareket edecek" ifadelerini kullandı.

Metni 6 partiden 6 genel başkan yardımcısı okumasının ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan kürsüye çıkarak okunan mutabakat metnine imza attı.