Asgari ücrette memur maaşı referans alınmalı

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında 19 Aralık Perşembe günü üçüncü kez toplandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde toplanan komisyon, ilk toplantısını 10 Aralık'ta yapmıştı. 16 Aralık'ta yapılan ikinci toplantıda temel ekonomik veriler masaya yatırıldı. Toplantıda, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinin ekonomik veri ve raporları komisyonla paylaşılmıştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni asgari ücretin belirlenmesi için 4. toplantının Perşembe ya da Cuma günü yapılacağını bildirdi. Bu hafta asgari ücret belirlenerek Resmi Gazete'de yayımlanıp resmen 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olacak.

Asgari ücret, memur maaşının çok gerisinde

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, Türkiye'de yaklaşık 7 milyon kişi asgari ücretle çalışıyor. Belediyeler dahil kamuda çalışan 5.3 milyon emekçi içinde asgari ücret alan bulunmuyor!!! Kamuda en düşük maaşın yılbaşından itibaren 45 bin lirayı aşması bekleniyor. Vatandaşların memur olmak için müthiş bir çaba sarfetmesinin arkasında da kamunun verdiği yüksek maaşlar yatıyor. Yeni yılda bir öğretmen ek ders ücretiyle birlikte ayda 70 bin lira maaş alabilecek. Uzman doktorların maaşı da 100 bin lirayı geçebilecek. Bu ücreti çok sayıda özel şirkette müdürler bile alamıyor! TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, geçtiğimiz hafta asgari ücret taleplerinin 29 bin 583 lira olduğunu açıklamıştı. Aslında bu talep bile yetersiz. Hiçbir üretimi olmayan devlet yüksek maaş verebiliyorsa, verilen yüksek maaşlar enflasyonu yükseltmiyorsa özel sektör de verebilmeli. Çok çok özel sektör ürettiği mala zam yapar, enflasyon bir miktar artar. Ancak adalet de sağlanmış olur. Zira kamu memur maaşlarını karşılayabilmek için sunduğu hizmetlere zam yapmaktan çekinmiyor.

Asgari ücretlilerin kamuyu finanse etmesi mümkün değil!

Aslında asgari ücretliler ağır işlerde çalışıyor. Örneğin tekstil ve metal fabrikalarında çalışanların önemli bir bölümü asgari ücret alıyor. Geçen hafta ziyaret ettiğim bir fabrikada bunu bizzat gördüm. İşçiler günde 8 saat ayakta çalışıyorlar ve sürekli hareket halindeler. Ekonominin çarkını da asgari ücretliler döndürüyor. Kamunun üretime katkısı yok denecek kadar az. Asgari ücretlilerin mevcut gelirleriyle kamudaki yüksek maaşları finanse etmesi zor hatta bir kaç yıl sonra imkansız olacak. Nitekim fabrikalar düşük maaşla çalıştıracak eleman bulamıyor. Bu da rekabet etmelerini zorlaştırdığından özellikle önümüzdeki yıl iflasların çoğalmasına yol açacak!

Bölüşüm hakkaniyete uygun değil

Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Profesörü ve DİSK-AR araştırmacısı Prof. Dr. Aziz Çelik, asgari ücreti 'büyüme ve bölüşüm sorunu' olarak görmek gerektiğini belirterek, "Asgari ücreti sadece enflasyon artışı karşısında korumak ya da enflasyonla ilişkilendirerek konuşmak yeterli değil. Ülkenin büyümesinden, refahından, zenginliğinden ne kadar pay alınıyor? Çünkü asgari ücret, genel ücretin çok önemli bir kısmını oluşturuyor. Asgari ücret, temel bir bölüşüm aracıdır ve enflasyona sıkıştırılmış bir tartışma yeterli olmaz" dedi. DİSK Araştırma Merkezi'nin 2025 raporuna göre, asgari ücretin büyümeden aldığı pay giderek düşüyor. Buna karşılık kamu çalışanlarının payı anormal derecede artıyor.