Trump'ın 'Golan' kararına tepki yağıyor

RECEP BAHAR/DETAY HABER

ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye ait Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini tanıyan başkanlık kararını Pazartesi günü imzalaması dünya genelinde infiale yol açtı.

Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), Türkiye, İngiltere, Kanada, Rusya ve diğer birçok ülke ve uluslararası kurum, ABD yönetiminin tek taraflı kararını tanımadığını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pazartesi akşamı katıldığı bir TV pogramında, "BM'nin kesin kararında Golan Tepesi'nin, İsrail ile yakından uzaktan alakası yok. Burada maalesef çok ciddi bir yanlış var. Yanlış şu: Trump, Netanyahu'ya seçim hediyesi olarak altın tepside Golan Tepeleri'ni kendine göre hediye ediyor. Netanyahu da anında bunu seçim propagandasında kullanıyor" dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay,  kararın gayrimeşru olduğuna işaret ederek, "Gayrimeşru olan bir işgalin tanınması, asla ve asla kabul edilemez bir karardır, makul değildir" dedi.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay da Trump'ın kararının hiçbir dayanağı olmadığına işaret ederek, "Trump'ın sadece kişisel arzusunu ortaya koyan bir karardır. Golan Tepeleri, 1967'de yapılan antlaşma neticesinde BM'nin aldığı kararla Filistin'indir" dedi.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, "Filistin'in Kudüs üzerindeki egemenliğine ya da herhangi bir Arap toprağına dokunan hiçbir karar meşru değildir" şeklinde konuştu.

 Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov ise ABD'nin Golan Tepeleri'ne ilişkin kararını eleştirerek, "Olumsuz sonuçlara neden olacak bu kararı üzüntüyle karşılıyoruz. Washington, uluslararası hukuku çiğneyen yeni bir adım daha atmıştır" dedi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, "Uluslararası hukuka aykırı bu karar Orta Doğu'daki gerginliği artırabilir" şeklinde konuştu.

Son dönemde İsrail'e de yakın duran bir politika izleyen Moskova'dan gelen açıklamaların tonunun düşük olması dikkat çekti.

İran'dan sert tepki

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, girişimin uluslararası hukuku ihlal ettiğini belirterek, "ABD'nin Golan'ı işgalci siyonistlere bağışlama girişimi sömürgeciliktir" dedi.

Trump'ın attığı adımla uluslararası hukuku çiğnediğini ifade eden Ruhani, şöyle konuştu: "Hiç kimse ABD'de birinin çıkıp da başka bir ülkeye ait toprağı kendi başına ve uluslararası hukuka aykırı bir şekilde bir işgalciye bağışlayabileceğini hayal edemezdi. ABD'nin Golan'ı işgalci siyonistlere bağışlama girişimi sömürgeciliktir. Sömürgeciliğin hâkim olduğu dönemde bazı sömürgeci güçler bu tür kararlar alıyor ve bir ülkenin topraklarının bir kısmını başka bir ülkeye bağışlıyordu ancak içinde bulunduğumuz asırda bunun örneği yoktur."

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn de, ABD'nin Golan Tepeleri'ne ilişkin kararıyla uluslararası hukuku ihlal ettiğini belirterek, "Yabancı ülke liderlerinin başka ülkelerin toprakları üzerinde karar alma hakkı yoktur" dedi.

Golan, Suriye'ye ait

İslam ülkesi Moritanya da, ABD'nin Golan Tepeleri kararına tepki göstererek, uluslararası meşru hukuk gereği Suriye'nin toprak bütünlüğüne bağlı olduğunu belirtti. Katar Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise "İsrail'in Golan Tepeleri üzerine hukukunu, yönetimini ve idaresini mecbur kılması, hiçbir hukuki etki olmaksızın geçersiz ve hükümsüzdür" denildi.

Suudi Arabistan ve Bahreyn de Golan Tepeleri'ni işgal edilmiş Suriye toprağı olarak tanıdıklarını açıkladı. Irak Dışişleri Bakanı Muhammed Ali el-Hekim de "İşgal altındaki Golan Suriye'nin asli toprağıdır" şeklinde konuştu.

Hamas Lideri İsmail Heniyye ise "Golan Tepeleri, Suriye topraklarının bölünmez bir parçası olarak kalmaya devam edecektir" açıklamasını yaptı.

52 yıldır işgal altında

İsrail, Suriye toprağı olan Golan Tepeleri'ni 1967'den bu yana işgal altında tutuyor. İsrail, 1981'de Golan Tepeleri'ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıklamış ancak uluslararası toplum bu kararı tanımamıştı.