XIX. yüzyılın ikinci yarısından sonra Avrupa emperyalist devletleri,1071 den beri Anadolu topraklarında kültürel karışmaya dayanan bir dayanışma ve barış içerisinde olan Türkler ile Ermenileri birbirlerine düşürürler. Sözde bağımsız bir devlet kurmaları için Ermeni halkını kışkırtırlar, örgütlerler. Ayni şehirde yaşayan Ermenilerle Kürt ve Türkleri birbirlerine düşman yaparlar. Burada emperyalist pisliklerin, yani Rusya, İngiltere ve Fransa'nın amaçları bağımsız bir Ermeni devleti kurmak değildir. Onların asıl amaçları, iç çatışmalarla Osmanlı Devletini iç çatışmalarla yıpratmaktır. Türkleri Avrupa topraklarından atarak yeni Balkan devlerini kurarken yapılan barış konferansı toplantılarında Osmanlı Asya'sının paylaşılması için görüşmeler yaparlar. Bu görüşmelere göre kendilerine istedikleri bölgeler için yatırım planları dahi hazırlarlar. Fakat bu çalışmalarında hiçbir saman Doğu Anadolu'da bir Ermeni devletinim kurulmasına ilişkin bir teklif ve karara rastlanmaz Yalnız Savaş başlarken, bilhassa Rusya tarafından, Doğu Anadolu'da Ermeni İsyanından faydalanmak amacı ile bir Ermeni Devletinin kurulmasında bahsedilir.Birinci Dünya savaşında, Osmanlı topraklarının paylaşımı ile ilgili ilk antlaşma 3 Ocak 1915 tarihli Sayks-Piko anlaşmasıdır. Bu antlaşmada, bir Ermeni devletinin kurulmasına dair herhangi bir karar alınmamıştır. Bu Antlaşma da İngiltere ve Fransa, Osmanlı Asya'sını kendi çıkarları ve savunma anlayışlarına göre paylaşırlar.İngiltere. Kilikya'dan Sivas'a, Sivas tan Urmiye Gölüne uzanan çizginin güneyindeki toprakları vermekle, Rusya'nın Anadolu'da daha geniş bir alana yayılmasını önler. Çünkü Rusya, teokratik bir yapıya sahiptir. Müslüman Anadolu ve Arap ülkelerine yayılması din savaşlarına neden olabilir ve savaş sonrasında başlayacak olan barışı bozabilirdi. Fransa'ya kuzeyde Kilikya'dan, Urmiye'ye, güneyde Kudüs'ten Urmiye'ye kadar uzanan çizgiler arasındaki toprakları vermekle, Rusya ile Kudüs'ten Urmiye'ye ulaşan çizginin güneyinde kalan İngiltere egemenlik bölgesi arasında tampon bir bölge oluşturuyordu. Bu nedenle, Fransa kuzeyden gelecek Rus baskısına karşı daima İngiltere ile siyasi işbirliğine girmek mecburiyetinde kalacaktır. Ayrıca Rus'ların Tahran'ı işgalinden sonra, İran'da daha önce yapılan toprak taksimine göre, Rus ve İngiliz bölgeleri arasındaki tampon bölge kaldırılmıştır. Tampon bölge kalkınca Rusya, İran'daki İngiliz bölgesine askeri bir baskıda bulunacak olursa, egemenlik alanı Urmiye gölüne kadar uzanmış olan Fransa İngiltere'nin yanında olacaktır. Yani İngiltere, gelecekte Fransa'yı bu anlaşma ile siyasi işbirliğine mecbur tutuyordu. Ayrıca İngiltere, bu anlaşma ile Fransa'yı kendisi ile siyasi işbirliğine mecbur tutmakla, Rusya'ya karşı Hindistan yolunu da güvence altına almış oluyordu.Fransa, Sayks'ın hazırlamış olduğu antlaşma hükümlerinden memnundur. Çünkü Ön Asya'da bu antlaşma ile almış olduğu topraklar sayesinde İngiltere ve Rusya'ya karşı bir denge siyaseti izleyerek siyasi istek ve arzularını her ikisine de kabul ettirebilecektir.Sazonof,3 Ocak 1916 tarihli Sayks-Piko anlaşması hükümlerine karşın olur.4 Ocak 1916 da, Rusya'nın sıcak denizlere inmesini önleyen bir anlaşma gibi görerek kabul etmez ve Rus temsilcinin de Bulunduğu yeni görüşmelerin başlamasını ister. Fakat Rusya'nın yeni görüşmelerle ilgili isteğinde Ermeni'lerle ilgili bir düşünce yoktur. Çünkü Rusya Doğu Anadolu'da Ermenisiz bir Ermenistan istiyordu.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
- Erzincan ateşkesi ve sonucu / 14.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011