Maliyetler çiftçiyi eziyor

YENİ MESAJ / DETAY HABER

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Şubat ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, söz konusu endekste Şubat'ta bir önceki aya göre yüzde 2.61, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21.32 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 16.67 artış gerçekleşti. Sektörlerde bir önceki aya göre değişime bakıldığında, tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 2.62, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 2.47, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 2.55 artış kaydedildi. Ana gruplarda aylık bazda değişim ise çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 7.37, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 2.75 artış kayıtlara geçti.

En çok artış turunçgillerde

Yıllık en fazla artış yüzde 37.64 ile turunçgiller alt grubunda oldu. Alt tarım gruplarında geçen yılın aynı ayına göre en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 29.86 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar ve yüzde 29.8 ile lifli bitkiler olarak gerçekleşti. Brokoli, havuç, domates, bezelye, kabak, patates ve mısır lifli bitkiler grubunun içerisinde yer alıyor. TÜİK'in açıkladığı son verileri geçtiğimiz yıl Şubat ayıyla kıyasladığımızda, çiftçi tarafından 100 liraya üretilen turunçgillerin maliyeti 137.64 liraya, baklagillerin maliyeti 100 liradan 129.86 liraya, lifli bitkilerin maliyeti de 100 liradan 129.80 liraya yükselmiş oldu. Aylık en fazla artış yüzde 8.08 ile yine turunçgiller alt grubunda gerçekleşti. Bir önceki aya göre en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 3.81 ile diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler ve yüzde 3.42 ile canlı sığırlar (manda dahil), bunlardan elde edilen işlenmemiş süt olarak belirlendi. Şubat 2021'de endekste kapsanan 86 maddeden 61 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşti.        

Türkiye kaybediyor

Yüksek girdi maliyetleri Türk çiftçisinin en büyük sıkıntısı ve çıkmazı durumunda. 2020 yılı genelinde yem fiyatlarından ilaca, tohumdan enerji kalemlerine kadar pek çok girdide oldukça yüksek maliyet artışları yaşandı. Maliyetlerdeki bu artış tarımsal üretim üzerinde de ciddi bir baskıya yol açtı. Çiftçiler için önemli bir girdi kalemi olarak öne çıkan gübre fiyatları 1 yılda yaklaşık yüzde 90 oranında arttı. Üretim maliyetlerini oluşturan en önemli kalemlerden biri de döviz kurları. 2020'ye 5.95'ten başlayan ve 8.57 ile rekor kıran dolar bugünlerde 7.52 lira seviyesinde işlem görüyor. Kur yükselirken aynı hızda artan girdi fiyatları, kur gerilerken maalesef gerilemiyor. Çoğu girdi kaleminin dövize bağlı olduğu düşünülürse, bu durum çiftçinin maliyetlerinin yükselmesine neden oluyor.

Üretim maliyetlerini yükselten önemli bir başka kalem de faizler. Şubat 2020'de Merkez Bankası Politika Faiz oranları yüzde 10.75 iken, Şubat 2021'de bu oran yüzde 17'ye yükseldi. Kredilerle dönmeye çalışan çiftçi artan faiz oranlarıyla da boğuşmak zorunda kalıyor. Sonuç olarak artan maliyetler Tarım Ürünleri Üretici Fiyatlarına yansıyor. Girdi maliyetlerinin yükselmesi çiftçinin sorunu gibi gözükse de işin aslı öyle değil. Maliyetler altında ezilen tarım kesimi üretmekten vazgeçiyor ve oluşan açık da ithalat yoluyla kapatılmaya çalışılıyor. Yani çiftçi kaybettiğinde tüm Türkiye kaybediyor.