Hiperglisemi ve Hipoglisemi: Kan Şekerindeki Tehlikeli Denge Oyunu

Kan şekerimiz, vücudumuzun enerji kaynağı olan glikozun kanımızdaki seviyesidir. Bu seviyenin dengede tutulması, sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmazdır. Ancak, bazen bu denge bozulabilir ve iki farklı, ancak birbirine zıt durum ortaya çıkabilir: hiperglisemi ve hipoglisemi.

Hiperglisemi: Yüksek Kan Şekeri
Hiperglisemi, kan şekerinin normal seviyenin üzerinde olması durumudur. Normal kan şekeri seviyesi aç karnına 70-100 mg/dL, yemekten sonra ise 180 mg/dL'nin altında olmalıdır. Hiperglisemi, genellikle diyabet hastalarında görülür, ancak diyabet olmayan kişilerde de çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.

Hipergliseminin Nedenleri:

Tip 1 ve Tip 2 Diyabet: Vücudun insülin üretmemesi veya insüline yeterince yanıt vermemesi nedeniyle kan şekeri yükselir.
İnsülin dozunun yetersiz olması: Diyabetli kişilerde insülin dozunun ihtiyaç duyulan miktardan az olması.
Düzensiz beslenme: Şeker ve rafine karbonhidratlar açısından zengin beslenme alışkanlıkları.
Egzersiz eksikliği: Fiziksel aktivitenin az olması, vücudun glikozu kullanma kapasitesini düşürür.
Stres: Stres, vücutta kortizol gibi kan şekerini yükselten hormonların salgılanmasına neden olur.
Bazı ilaçlar: Kortikosteroidler gibi bazı ilaçlar kan şekerini yükseltebilir.
Gebelik: Gebelik sırasında vücuttaki hormonal değişiklikler kan şekerini etkileyebilir.

Hipergliseminin Belirtileri:

Aşırı susuzluk
Sık idrara çıkma
Aşırı yorgunluk
Bulanık görme
Ağız kuruluğu
Açlık hissi
Kilo kaybı (bazı durumlarda)
Yavaş iyileşen yaralar
Sık enfeksiyonlar

Hipoglisemi: Düşük Kan Şekeri
Hipoglisemi, kan şekerinin normal seviyenin altına düşmesi durumudur. Genellikle 70 mg/dL'nin altındaki kan şekeri seviyeleri hipoglisemi olarak kabul edilir. Hipoglisemi, genellikle diyabetli kişilerde insülin tedavisi veya oral hipoglisemik ilaçlar nedeniyle görülür, ancak diyabet olmayan kişilerde de çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.

Hipogliseminin Nedenleri:

İnsülin aşırı dozu: Diyabetli kişilerde insülin dozunun ihtiyaç duyulan miktardan fazla olması.
Oral hipoglisemik ilaçlar: Kan şekerini düşüren ilaçların yan etkisi.
Düzensiz beslenme: Yemek atlama veya düzensiz beslenme alışkanlıkları.
Aşırı egzersiz: Vücudun glikoz tüketiminin artması.
Alkol tüketimi: Alkol, karaciğerin glikoz üretimini azaltır.
Böbrek veya karaciğer yetmezliği: Vücudun glikoz düzenlemesinde rol oynayan organların işlev bozukluğu.
Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar kan şekerini düşürebilir.

Hipogliseminin Belirtileri:

Titreme
Terleme
Baş dönmesi
Baş ağrısı
Bulanık görme
Çarpıntı
Karın ağrısı
Konsantrasyon güçlüğü
Sinirlilik
Uyuşukluk
Baygınlık

Hem hiperglisemi hem de hipoglisemi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kan şekerini dengede tutmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli olarak kan şekeri takibi yapmak ve doktorunuzun önerilerini takip etmek çok önemlidir.