Flaş haber! Suriye’de derinlik oyunu

RECEP BAHAR / HABER ANALİZ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüştüğü sırada Suriye'de kritik gelişmeler yaşandı.

Reuters haber ajansı, terör örgütü PKK'nın Suriye uzantısı YPG'nin Suriye'nin Türkiye ile sınırından güçlerini ve ağır silahlarını çektiğini duyurdu.

Geçen hafta Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın ABD Savunma Bakanı Mark Esper ile telefonda yaptığı görüşme sonrası Milli Savunma Bakanlığı'nın açıklamasında "Suriye'de güvenli bölge oluşturulmasına ilişkin  planın birinci aşamasının başlatılması konusunda mutabık kalındığı" belirtilmişti.

Pentagon'dan yapılan açıklamada ise ABD ve Türkiye'nin, üzerinde anlaştıkları planı aşamalı olarak ve koordineli şekilde uygulayacakları aktarılmıştı. Ancak oluşturulacak bu güvenli bölgeye dair detaylar ya da ne kadarlık bir alanı kapsayacağına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Reuters, YPG'nin Tel Abyad ve Ras el Ayn'dan çekildiğini, kendilerine konuşan YPG'li kaynakların 'diyalog yoluyla bir çözüm' bulmaktan yana olduklarını aktardı. AFP haber ajansı da Suriye'nin kuzeydoğusundaki terör örgütü YPG kaynaklarına dayandırdığı haberinde YPG'nin çekildiğini bildirdi.

Anlaşmazlık var

Ancak her iki haber ajansı terör örgütü YPG'nın kaç kilometre içeri çekildiği konusunda bilgi vermedi. Türkiye, YPG'nin Türkiye sınırından en az 32 kilometre uzaklaşmasını talep ediyor, buna karşılık ABD 15 kilometreyi yeterli buluyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 24 Ağustos'ta Suriye'nin kuzeyinde oluşturulması planlanan 'güvenli bölge' için Birleşik Müşterek Harekat Merkezi'nin tam kapasiteyle faaliyete başladığını duyurmuştu. Akar, "Birinci safha faaliyetleri ile ilgili sahada uygulamalara geçildi. İlk ortak helikopter uçuşu 24 Ağustos'ta yapıldı. Ayrıca teröristlere ait mevzilerin ve tahkimatın tahribine de başlandı" demişti.

Zira iki hafta önce Müşterek Harekat Merkezi için Şanlıurfa'ya gelen 1'i albay 2'si binbaşıdan oluşan 6 kişilik ABD heyetinde yer alan askerler 'güvenli bölge'de derinliğin 15 kilometre ile sınırlı kalmasını istemişti.

Türkiye ise bu derinliğin sınır hattına 32 kilometre uzaklıktaki Rakka-Halep otoyoluna kadar uzamasını talep etmişti. Türkiye ile ABD arasında uzlaşıya varılmasının ardından 'güvenli bölge'nin oluşturulması için Müşterek Harekat Merkezi faaliyetine başlamıştı. Türk Silahlı Kuvetlerinin bu kapsamda Suriye'nin kuzeyinde ilk etapta 10 noktada üs kuracağı kaydediliyor.

Türkiye'nin talebi yeni değil

Türkiye, Suriye'de 'güvenli bölge' oluşturulması fikrini 2012'den beri gündeme getiriyor.

Ankara, Suriye'deki savaşın başından bu yana hem sığınmacıların yerleştirilmesi hem de "PKK'nın Suriye kolu" olarak kabul ettiği YPG ile arasında bir tampon bölge olması ve sınırlarını korumak için güvenli bölge talep ediyordu. ABD'de bu yılın başına kadar karşılık bulmayan fikir, Trump yönetiminin Suriye'den çekilme kararından sonra daha ciddi şekilde ele alınmıştı.

Washington'ın bu konudaki önceliği, Türk ordusu ile YPG arasında sıcak çatışmayı önlemek olarak öne çıkıyordu. İki taraf arasında güvenli bölge konusundaki müzakerelerde bu ayın başı itibarıyla ilerleme kaydedilmişti.