Ekonomide serap

70'li yıllarda üniversite mezunları için 4 ay süreli askerlik hakkı vardı. 4 aylık kısa vadeli askerlerin hemen hemen tamamı ilk bir aydan sonra her gün terhis olacağız beklentisiyle askerliklerini tamamlamıştı. İlk bir ay biter, ardından hemen her gün eğitim sahasında yedek subay öğrenciler arasında bir dedikodu yayılır. Falan paşalar şöyle konuştular: "Zaten bunlar kısa sürede askerliği öğrenemezler. O halde bunları bir hafta sonra terhis edelim". O dönemde Bakanların da bunu doğru kabul edip, onayladığı söylentileri mevcuttu.

İlk dedikodular bu rüzgarla eser. Derken her haftasonu terhis olunacak dedikodusuyla dört ay tamamlanır.

Bu durum tıpkı çölde yürüyen bir insanın suya olan ihtiyacından seraba su gerçeğiymiş gibi inanmasına benzer. Bunun bir hayal olduğunu bilir. Ancak inanmak istediği için inanır. Fakat bu durumun sadece bir vehim olduğunu aslında herkes bilir.

Psikolojide yanılma metoduyla hayalleri gerçekmiş gibi kabul ettirme metodları vardır. Bunların birer vehim olduğu bilinmekle beraber muhatapları ikna bu yanılma metodu ile olur. Tıpkı serap hadisesinin kahramanı gibi; yapılan tek iş insanın kendini kandırmasıdır.

Şimdi buraya nereden geldik? Asıl anlatmak istediğimiz; yanılma yoluyla, olmayan veya olmayacak bir şeyi varmış gibi göstermenin metodlarını ortaya koymaktı.

Bugün ülkemizin ekonomisi, kendini kandıran çöl kahramanının durumuna benziyor.

Hatırlarsanız sayın Derviş işbaşı yaptığı günden itibaren, "bir hafta içinde her şey düzelecek mesajları" verilmiş, gelecekten bahisle insanların ümitleri diri tutulmuştu. Şimdi de bu hayal ve vehimlerin üzerine bir devlet politikası bina edilmektedir.

Biz bu program için baştan beri -ki tahminen iki yıl olmuştur- "seraba kanmayın, kendinizi kandırmayın, aksi taktirde sonraki pişmanlık fayda etmez" dediysek de sözümüzü dinletemedik.

Ne hikmetse artan zamların, çoğalan vergilerin, yükselen enflasyonun çıkışlarına rağmen serabı su zannedip hayatımızı bir ümide bağlamanın hasreti içinde olduğumuz da bir gerçektir. Son açıklanan ek vergi zamlarının vatandaşı isyan ettirmesine rağmen hâlâ ekonomik programın üstün başarısından söz edilmektedir.

"Yarın düze çıkacağız, öbür gün düze çıkacağız" diye 260 milyar dolar iç ve dış borcun iflas noktasına getirdiği bu ülke, bir takım mevzuat ve kanunlarla büyük yanlışlara ve içinden çıkılmayacak durumlara sürüklenmektedir.

Bizden söylemesi!