Dolarda rekor geldi

YENİ MESAJ / DETAY HABER

 

Küresel çapta 'ülkelerin ve şirketlerin dolar cinsinden aşırı borçları' nedeniyle ortaya çıkan dolar talebi, son dönemde Türk Lirası ve birçok gelişen ülke para birimine baskı yapmaya devam ediyor. Türkiye'de Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinin azalması ve yaklaşan yüklü dış borç geri ödemeleri TL üzerindeki baskıyı da artırıyor. Nitekim bu yılın başından beri TL, dolara karşı yüzde 21 değer kaybetti. Diğer gelişmekte olan kimi para birimlerinde yüzde 25'i aşan kayıplar yaşanıyor. Buna karşılık bazı para birimleri ise TL'den daha iyi bir performans gösteriyor. Analistlere göre bu farkta kamunun artan döviz arzı ve petrol fiyatlarındaki düşüş belirleyici.

 

Döviz neden yükseliyor

 

Türkiye'deki verilere bakıldığında, imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI) verisi, koronavirüs salgınını durdurmak için alınan önlemler nedeniyle Nisanda tarihinin en sert düşüşünü kaydetti ve Şubat 2009'dan bu yana ki en düşük seviyesi olan 33.4'e indi.
Fabrikaların koronavirüs nedeniyle kapatılması sonucu imalat ve yeni siparişler endeksleri Nisanda sırasıyla 16.9 ve 17.8'e gerileyerek endeks tarihinin en düşük değerini aldı.
Öte yandan Türkiye'nin en çok net döviz kazandıran sektörü olan turizmde yaşanan çöküş de döviz kurlarının artmasında etkili oldu.
Bu bağlamda Türkiye'nin en çok döviz kazandıran şirketi THY'nin kargo dışında faaliyetlerine ara vermesi de kurların artışına katkıda bulunuyor!

 

 

Merkez'in rezervleri eriyor

 

Kimi uzmanlar ve analistler Dolar/TL kurunun geçen hafta 7'nin üzerine çıkmasında, TCMB'nin rezervlerinde görülen erimenin yol açtığı endişenin rol oynadığını düşünüyor. Uzun zamandır piyasalarda Merkez Bankası'nın kurun 7 seviyesinin üzerine çıkmasını engellemek için rezervlerini erittiği yönünde haberler dolaşıyor. Reuters haber ajansı, TCMB rezervlerinin endişe verici boyutlara indiğini savundu. Türkiye'nin koronavirüs salgınına cevap olarak Mart ayının ortasından bu yana 5 milyar dolar ile rekor düzeyde devlet tahvili satın aldığını belirten Reuters, aynı zamanda Merkez Bankası'nın kurun 7 seviyesinin üzerine çıkmaması için Nisan ayının ortasından beri swap (takas) yöntemiyle ve kamu bankaları aracılığıyla yabancı para rezervlerini erittiğini öne sürdü. Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal ise geçen hafta gazetecilere yaptığı açıklamada rezervlerle ilgili endişe edecek bir durum olmadığını söyledi.

Uysal, şunları söylemişti: "Olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Risk iştahı azaldı. Gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı oldu. Bizim de diğer merkez bankalarında olduğu gibi dalgalanmalar ve rezerv seviyelerinde dalgalanma olabiliyor." Öte yandan Merkez Bankası'nın 7 Mayıs'ta açıkladığı Haftalık Para ve Banka İstatistikleri'ne göre Merkez Bankası'nın brüt döviz rezervleri önceki hafta 1.3 milyar dolar düşerek 52.7 milyar dolara indi. Toplam rezervleri ise 1 milyar 464 milyon dolar azalarak 86 milyar 447 milyon dolara geriledi.