Doğru bir talep analizi için ihtiyaçlar sınıflandırılmalıdır

İhtiyaç duyulan malları sınıflandırmak gerekirse... A sınıfında; olmazsa olmaz mallar ve hizmetler, B sınıfında; zorunlu veya temel ihtiyaçlar, C'de ise; normal mallar var diyebiliriz.

A sınıfında olan mallarda o malın veya hizmetin talep edilen miktarını tamamı ile bireyin ona duyduğu ihtiyaç belirler. Fiyatı yükselse bile, bireyin gelir düzeyi onu elde etmeye müsait olmasa dahi borç para alınır ve talep edilen miktar elde edilir.B'de ise ihtiyaç yine önemli unsurdur. Ve gelir düzeyi, fiyattan daha baskın unsurdur. Eğer bireyin geliri artıyorsa fiyat artmasına rağmen talep edilen miktar artabilir. Çünkü bu ürünler için elde edilen gelirin tamamı tasarruf edilmeksizin bu ürünlere aktarılır. Yani gelir arttıkça bu ürünler için talep artacaktır. Fiyatın artması bu artışı yavaşlatabilir ama durdurmaz.Tabii belli bir seviyeden sonra marjinal fayda azaldığı için talep edilen mal veya hizmetin sınıfı değişebilir. Diyelim ki dört kişilik bir ailenin aylık zaruri et ihtiyacı 5 kilodur. Ailenin geliri arttıkça beş kiloya kadar bu ihtiyaç giderilir. Daha fazla bir tüketim için ise gelir kadar fiyat da etkilidir. Bu 5 kilodan sonraki tüketim için artık et normal mal gibi değerlendirilir. Ancak bu 5 kilo sınırına kadar etkili olan ailenin gelir düzeyinde meydana gelen değişikliklerdir.C' de ise fiyat ve gelir talep üzerinde etkin unsurdur. Bir gömleğin fiyatı arttıkça elbette talep edilen miktar azalacaktır. Gelir seviyesinde meydana gelen düşüşte elbette talep edilen miktarı azaltır. Diyelim ki fiyatlar genel düzeyinde maliyetlerden kaynaklanan bir artış yaşanıyor. Ama toplumun da gelirinde bir düşüş var. Bu durumda A grubu mallarda fiyat artışları ürünlere yansırken C grubu mallarda gelir daralmasından dolayı deflasyon yaşanabilir. Bunun manası o ekonomide hem maliyet enflasyonu, hem de deflasyon sürecinin aynı anda yaşandığıdır. Ama maalesef bugünkü enflasyon hesaplama teknikleri bu iki hastalığı birbirine ekleyerek çok rahatlıkla enflasyon düşüşü olarak bunu ifade etmektedir.

 

Milli Ekonomi Modeli'nin sahibi /BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş

 

MİLLİ EKONOMİ MODELİ İÇİN NE DEDİLER:Prof. Dr. Henrish Soms Daugavipls Üniversitesi, Letonya

Bu modeli anlamak için hem akıl hem gönül gerekli"Ülkenizin geleceği için herhangi bir ekonomi modeli tercihiniz var mı" sorusuna "bu arayışımız olduğu için buradayız" şeklinde cevap veriyoruz.Milli Ekonomi Modeli, bugüne kadar uygulunan sosyalist ve kapitalist ekonomilerin çözemediği, paradoks olarak tanımladığı bir çok problemi çözüme kavuşturmuştur.Milli Ekonomi Modeli'nin tavsiye ettiği formülleri anlayabilmek için akıl ve gönül gereklidir. Akıl gereklidir, çünkü Model'de sunulan her çözüm maddesi birbiriyle matematiksel bir uyum içindedir. Birbiriyle tezat teşkil etmemektedir, kendi içinde tutarlı ve birbirini destekler mahiyettedir.Gönül gereklidir, çünkü insanla, insanın duygularıyla ve insanın sahip olduğu doğal özelliklerle uyum halindedir. Model, insandan yola çıkarak, onu merkeze alarak bir çözüm paketi oluşturmaktadır.Milli Ekonomi Modeli insan hayatının kalitesinde bir artış öngörüyor.Sayın Baş'ın Modeli'ni çözüm olarak görüyorum.