D vitamini eksikliği de fazlalığı da dert

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Betül Mercan, D vitamini eksikliğinin ve fazlalığının psikolojik ile fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra kas-kemik ağrılarına da neden olabileceğine dikkati çekti. Mercan, yaptığı açıklamada, vücutta önemli rol oynayan D vitaminine ilişkin uyarıda bulundu. 

D vitamininin büyük ölçüde güneş ışınları etkisi ile deriden sentezlendiğine dikkat çeken Dr. Mercan, "D vitamini aynı zamanda vücudumuzda önemli rolü olan bir öncül hormondur. Vücutta kemik mineralizasyonu, kalsiyum-fosfor dengesinin düzenlenmesi başta olmak üzere pek çok metabolik-biyolojik olayda rol oynar. D vitamininin birçok rahatsızlıkla ilişkisi vardır.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, D vitamini düzeyinin kemik sağlığı dışında kolon, prostat, meme gibi bazı kanserler, tüberküloz, hepatit gibi enfeksiyon hastalıkları, koroner kalp, hipertansiyon gibi kardiyovasküler hastalıklar ile diyabet, alerji ve alerjik astım,bazı psikiyatrik ve uyku bozuklukları ile ilişkili olduğunu gösterdi" dedi. 

Tüm vücudu etkiliyor 

D vitamini eksikliğinde ve fazlalığında vücudun tüm sistemlerinin etkileneceğini belirten Dr. Mercan, "Vitamin eksikliğinde özellikle genel vücut ağrısı, sürekli enerjisiz ve yorgun hissetme, yürümekte zorlanma, baş ağrısı, değişken ruh hali, uykusuzluk, aşırı terleme, sürekli üşüme, kilo vermekte zorluk gibi şikayetlere sık rastlanır.

Fazlalığında ise kalsiyum dengesi bozulacağından hiperkalsemi dediğimiz kalsiyum fazlalığına bağlı yan etkiler ortaya çıkar. Kusma, kabızlık, iştahsızlık, çok su içme, sık idrar çıkma, halsizlik, ağız kuruluğu, ateş olabilir.

Ciltte kaşıntı, baş ağrısı, çeşitli psikolojik bozukluklar, aritmi, hipertansiyon, kas-kemik ağrısı, uzun kemiklerde yumuşak doku ve organlarda kalsiyum birikimlerine yol açabilir'' şeklinde konuştu. 

'Çocuklarda da ağrıya neden oluyor' 

Dr. Mercan, D vitamini eksikliğinin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde kas-kemik ağrılarına neden olacağını belirterek şu değerlendirmede bulundu: "D vitamini eksikliği çocuklarda rikets dediğimiz raşitizm, erişkinlerde ise osteomalazi dediğimiz klinik tabloya neden oluyor. Osteomalazide en belirgin yakınma; pelvisomurga ve kostaları (kaburgalar) içeren yaygın ağrıdır.

Bu ağrı genellikle belden başlayıp, pelvis, kalça, uyluk, sırt ve kostalara yayılır. Kemik yapısının incelmesi sonucu fizik muayenede bacaklarda, göğüs ön kısmında, sırtta spinöz çıkıntılar üzerinde, pelvis ve kostalarda derin palpasyon ile yani dokunmayla hassasiyet ve ağrı ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde görülen osteomalazinin diğer bir klinik bulgusu yürüme güçlüğüne neden olan üst bacak kas güçsüzlüğüdür ki yürüme bozukluğuna sebep olur.

Hastalar kollarını kullanmadan sandalyeden kalkmakta, merdiven inip çıkmakta ve yürümekte güçlük çekerler. Daha ağır osteomalazide ilk belirti kırık olabilir." 

Güneşten istifade edin

D vitamini eksikliğinin en önemli nedeninin yeterli güneş ışığı alamamak olduğuna işaret eden Dr. Mercan, "Çünkü güneş ışığına doğrudan ve yeterince maruz kalan bir deride vücutta ihtiyaç duyulan D vitamininin tamamı karşılanabilir. Kışın güneşten alınacak D vitamin oranı düşeceğinden yazın etkili şekilde yararlanmalıyız.

Yazın 11.00-15.00 saatleri arası 30 dakikayı geçmeyecek şekilde vücudun geniş bir yüzeyinin güneş ışığı ile direkt teması yeterli. Kıyafet, cam, perde gibi güneş ışığı etkisini azaltacağından ve güneş kremi kullanımı D vitamini emilimini engelleyeceğinden önerilmez. Günlük D vitamini gereksinimi güneş ışınlarından alınması esastır.

Ancak besinsel olarak da bir miktar karşılanabilir. D vitamini en fazla somon, uskumru, sardalya gibi yağlı balıklarda, karaciğer ve yumurta sarısında, maydanoz, brokoli, süt ve süt ürünlerinde bulunur" diye konuştu.

İHA