2008 küresel krizi, diğer ifadesiyle Mortgage krizi, ABD'de alt gelir gruplarının ev taksitlerini ödeyememesi sebebiyle çıkmıştı.
Tabii ki, bunun ana sebebi Kapitalizmin yol açtığı gelir adaletsizliği, insanların yeterli bir gelire sahip olamamalarıydı...
Bugün Korona ile başlayan kriz ise, virüsün yayılmaması için mecburi olarak uygulanan karantina önlemlerinin, bu gelir adaletsizliğine ilaveten, ekonomik hareketliliği sıfıra doğru yaklaştırmasıdır.
Tüketim dipte, dolayısıyla üretim de dipte...
Dünya genelinde şirketlerin çoğu ya tamamen kepenk kapattı, ya işçisini çıkardı, ya da ücretsiz izne çıkardı.
Ülkelerin açıkladıkları tedbir paketlerinin asla yeterli olmayacağını şimdiden söyleyebilirim.
Mesela ABD, 2 trilyon doların üzerinde bir paket açıkladı.
Bu paketinde, bireylere 1200 dolar, evli çiftlere 2400 dolar, çocuklara da 500 dolar verileceği belirtildi.
Bu şekilde, vatandaşların tüketim kabiliyetini artırmak için devletin gelir desteği sağlaması elbette ki Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'nin bir projesidir.
ABD ve diğer ülkelerdeki bugünkü uygulama ile MEM'in uygulaması arasındaki en önemli iki fark ise; devletin bunu hangi kaynakla vereceği ve sürekli olup olmaması konusundadır.
ABD'nin başını çektiği kapitalist dünyanın tedbir paketlerinin finansal kaynağı, her zaman olduğu gibi borçlanmadır.
ABD'nin resmi borcunun 23 trilyon dolar, İngiltere'nin 9 trilyon dolar olması bunun en bariz göstergesidir.
Diğer kapitalist ülkelerde de durum farklı değildir.
Dolayısıyla zaten borçlu olan bu ülkeler, yeni faizli borç alarak tüketicisinin cebine para koymaktadır.
Bunun anlamı kaşıkla bugün verdiğini yarın kepçeyle mecburen alacaktır.
Kapitalist sistem budur.
Gelelim süreklilik konusuna...
Yine ABD'den örnek verirsek; nüfusu 328 milyon kişidir. Sadece her bireye 1000 dolar verilse 328 milyar dolar yapar.
Zaten ABD'nin 2 trilyon dolarlık pakette tüketicilere ayırdığı miktar aşağı yukarı bu kadar... Yani bir atımlık kurşunu var.
Soruyorum, benzer bir paketi 2 kez, 3 kez ve daha fazla ortaya koyabilmek ABD için mümkün mü?
ABD'nin buna canı dayanmaz, diğer kapitalist ülkelerden zaten bahsetmeme gerek yok...
1000 dolar ya da 1200 dolar sizce bir ABD vatandaşına ne kadar yeter? Siz deyin en fazla 2 hafta, ben diyeyim 3 hafta... Tabi, kira ödemediklerini farz edersek.
Çünkü ABD'de bu rakam sadece kiraya yetmez.
Kısaca ifade edersek, ABD hükümeti için devasa görünen paket, ABD'lilerin dişinin kovuğunu bile doldurmayacak.
IMF Başkanı Georgieva bu kriz için "Büyük Buhran'dan bu yana en kötü ekonomik daralmayı bekliyoruz" ifadelerini kullandı.
Bence kapitalist dünya için sonuçları açısından Büyük Buhran'dan daha büyük bir kriz geliyor.
Çünkü sermayeyi elinde bulunduranlar dün, sömürü yöntemlerini kullanarak, yaşadıkları krizleri dışarıya ihraç edebiliyorlardı.
Bugün dünyanın yarı nüfusunu teşkil eden BRICS devletleri Milli Ekonomi Modeli'ni uygulayarak, kapitalizmin sömürü alanının dışına çıktı.
Ve kapitalist dünyayı perişan eden kriz, BRICS devletlerini teğet geçti.
MEM kalkanı onları bu tsunamiden korudu.
Büyük Buhran döneminde kapitalist ülkeler hem kendi halklarını hem de dünyayı sömürerek ayağa kalktılar.
Bugün asla sömüremeyecekleri bir dünya var ve kapitalist ülkelerin halkları da bu dünyanın uyguladığı ekonomik modele "vatansever" diyor, uygulayan ülkelerin liderlerini de "dünya lideri" seçiyor.
Milli Ekonomi Modeli'nin sosyal devlet projelerini hayata geçirmesindeki kaynak emek ve üretim karşılığı ve de kaynaklar karşılığı devreye konulan senyoraj geliridir.
Bu gelir bir kereliğe mahsus değil, süreklidir.
Çünkü üretilen mamullerin alıcı bulması için tüketim devlet eliyle desteklendikçe üretim artmaya devam edecektir ve bu, sürekli büyümeyi sağlayacaktır.
Sürekli büyüme, sürekli senyoraj demektir.
Ayrıca, Türkiye açısından ifade edersek 3 katrilyon dolarlık maden kaynakları kıyamete kadar bitmesi mümkün olmayan bir senyoraj gelirini sağlamaktadır.
Kapitalist ülkeler bu seferki krizden, MEM'in tüketimi teşvik projelerini kısmen uygulamakla kurtulamayacaklar.
MEM, BRICS devletlerinin uyguladığı gibi tümüyle uygulanırsa ancak bu kriz ve bundan sonraki krizlerden kurtulmak mümkündür.
Esasen MEM'i uygulayan ülkeler için asla bir kriz de olmayacaktır.
Şimdi büyük bir ekonomik daralma, büyük bir işsizlik, büyük bir açlık ve yoksulluk geliyor.
Hadi bakalım Kapitalizmle aşın bu krizi...
Bu asla mümkün değil...
Dünya ülkeleri ve de özelde Türkiye artık ayıkmalı ve çözümün tek adresi olan Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'ne sımsıkı sarılmalıdır.
Eğer kurtulmak istiyorlarsa...
- Ege politikamız da, Kıbrıs politikamız da fiyasko! / 19.04.2025
- Don felaketi tarımı vurdu, peki şimdi ne olacak? / 17.04.2025
- Prof. Dr. Haydar Baş’ı tanımak sorumluluk gerektirir / 16.04.2025
- 'O'nun yetiştirdikleri bu vatanın garantörleri, bu milletin yılmaz savunucularıdır' / 14.04.2025
- Birlik ve beraberliğe adanmış bir ömür / 12.04.2025
- Öcalan açılımı, terörsüz Türkiye’ye götürür mü? / 10.04.2025
- Siyasette 3. yol tek seçenek / 09.04.2025
- Milli Ekonomi Modeli’ne artık duyarsız kalabilir miyiz? / 08.04.2025
- Trump yeni gümrük tarifeleriyle neyi amaçlıyor? / 05.04.2025