Avrupa'da kritik Pazar

RECEP BAHAR - ANALİZ

Fransa'daki 5 yıllık Sarkozy iktidarı, bu Pazar günü yapılacak seçimlerde sona erecek zira  ilk turda yüzde 18 oy alan aşırı sağ lider Marine le Pen'in 'boş oy' kullanacağını ilan etmesi Sarkozy için ağır darbe oldu. Cumhurbaşkanı Sarkozy, uzun uğraşı vermesine rağmen aşırı sağcı Ulusal Cephe'yi ikna edemedi. Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen ise destekçilerini bu Pazar yapılacak ikinci tur için hiçbir adaya yönlendirmedi.

Son yapılan anketlere göre, Sarkozy Sosyalist rakibi François Hollande'ın 6-8 puan gerisinde görünüyor. Avrupa'da kimi medya organları, seçimlerin ilk turunda yüzde 18'e yakın oy olarak 3. gelen Marine Le Pen'in amacının Haziran'daki genel seçimler öncesinde sağı bölmek olduğunu belirtiyor. Marine Le Pen, ilk turdaki başarılarını Fransız yurtseverlerin Uluslararası Para Fonu (IMF)), Avrupa Birliği ve kontrolsüz göçe karşı isyanlarının başlangıcı olarak niteliyor.

Son durak aşırı sağ

Yaklaşık 3 yıldır ağır bir ekonomik kriz içinde yüzen Yunanistan'da da moralsiz halk bu hafta sonu sandık başına gidiyor. Ülkede yaşam standartlarının düşmesi ve suç olaylarının artması, Fransa'da olduğu gibi aşırı uçtaki partilere desteği artırdı.

Ekim 2009'daki seçimde binde 2 oy alan aşırı sağcı Altın Şafak Partisi'nin bu seçimlerde yüzde 5 oy olarak 300 üyeli parlamentoya 10'dan fazla milletvekili göndermesi bekleniyor.

İngiliz The Guardian gazetesi, Yunanistan'da aşırı sağın yükselişiyle Almanya'daki Weimar Cumhuriyeti dönemi arasında paralellik kuruyor ve ekonomi politikalarına sert muhalefet nedeniyle ülkenin ağır bir sosyal ve siyasal çalkantıya sürüklendiğini vurguluyor.

Yunan siyaset bilimci Prof. Dimitris Keridis de "Tüm işaretler seçimden sonra Yunanistan'ı yönetmenin çok daha zor olacağını gösteriyor. Altın Şafak gibi partiler, halkın öfkesini gösterme aracı oldu. Yunanistan, bu tür krizlerde ilk durağın sol, ama son durağın her zaman aşırı sağ olduğu tezini kanıtlıyor" diyor.

Avrupa baharı!

Öte yandan Londra Üniversitesi'nden hukukçu Prof. Kostas Duzinas da Yunanistan ve Fransa seçimlerine gönderme yaparak, bu Pazar gününün "Avrupa baharının başlangıcı" olabileceğini belirterek, şunları kaydediyor: "Fransa'da Sosyalist aday Hollande'ın kazanması kemer sıkma politikalarını zora sokacak ama Yunan seçimleri daha da belirleyici olabilir. Yunan toplumu ve siyasetindeki tektonik levhalar kaymaya başladı. Geçen yıl meydanlarda binlerce kişinin yaptığı protestolar ortak ideolojisi olmayan lidersiz bir hareketti. Sendikalar ve militanlar, hayatlarında ilk kez protesto yapan kitlelerle birlikte hareket etti. Şimdi kendi doğrudan demokrasi ve sosyal dayanışma anlayışlarını parlamento temsiliyle takviye etme şansları var. Pazar günü sadece siyasi elit çökmekle kalmayabilir, solun Pasok'un yerini alacağı yeni bir siyasi harita da şekillenebilir. 6 Mayıs'ta Fransa'dan sosyalist bir cumhurbaşkanı ve Yunanistan'dan güçlü bir sol çıkarsa Paris'le Atina arasında bahar kokuları yayılacak. Bu Pazar Fransızlar ve Yunanlılar sadece kendi ülkelerinin değil Avrupa'nın geleceği için de oy kullanacak."

Avrupa'nın geleceği 4 seçime bağlı

Financial Times yazarı Peter Spiegel, dün gazetede yer alan makalesinde "Fransa, Yunanistan, İrlanda ve Hollanda'da" yaklaşan seçimlerin Avrupa Birliği'nin geleceğine ilişkin planları temelden sarsabilecek sonuçlar doğurabileceğini kaydetti. Spiegel, şunları yazdı: "Yunanistan'da koalisyonun iki büyük partisi (PASOK ve Yeni Demokrasi Partisi) kemer sıkma önlemlerine duyulan tepki nedeniyle toplam yüzde 40 oy almakta zorlanacak. 31 Mayıs'ta İrlanda'da Avrupa Birliği'ne yeni bir mali disiplin getirecek anlaşma içi yapılan referandumda hayır kampanyası yürüten Sinn Fein partisi oylarını yüzde 20 artırdı. Ancak Avrupa Birliği'nin krizi çözme kapasitesine en ağır darbeyi kemer sıkma önlemlerine karşı isyan değil, daha fazla entegrasyona karşı olan isyan vuracak."