Roosevelt ilk önce Şah'ı darbe konusunda ikna etti ve elinden Musaddık'ı azledip yerine General Zahidi'yi atadığını bildiren yazılı bir emir aldı. İngilizlerin bıraktığı yerli ajanları Washington'daki CIA merkezine götürüp propaganda ve sabotaj konusunda eğitti. Sonra bu adamlar İran'da provokasyonlar düzenlediler. Zaten basın yayın üyeleri, bazı din adamları ve ordu subayları rüşvetle ele geçirilmişti. Örneğin General Zahidi'ye yüz bin dolar verilmişti. Hatta mecliste bile birçok milletvekili satın alınmıştı. Musaddık ise Amerika'yı dost ülke olarak bildiği için öngörüsü Şah'ın ve İngiliz düşmanlığının ötesine geçemiyordu. Oysa büyük düşman onların arkasında saklı idi. CIA'nin yönetimindeki İranlı ajanlar kendi ülkelerini Amerikalılara sunmak gayesiyle canla başla çalışıyorlardı. Bir ara iş ciddileşince eğittiği adamlar tereddüde düştüler. Kermit Roosevelt'in çözümü basitti; eğer kalırlarsa kendileri ve adamları için elli bin dolar alacaklardı, kalmazlarsa öldürüleceklerdi. Kalmak için çok fazla düşünmediler?Ülkede Musaddık karşıtı gösteriler düzenlendi. Sokaklarda kitleler yürüyüş yaparken basın sürekli olarak yönetimi bazen Rus yanlısı olmakla, bazen de gizli İngiliz hayranı olmakla suçluyordu. Oysa İran halkının okuduğu her beş gazetenin dördünün yazıları Washington'daki CIA uzmanları tarafından kaleme alınıyordu.Sokak protestolarının yoğunlaşması, yayın organlarının yaptığı yayınlar, satın alınmış subayların silaha sarılması sonucu beklenen oldu ve darbe gerçekleşti. Musaddık iç savaşı göze almadığı için çok kan dökülmedi. Kendisi "vatana ihanetten" yargılandı. Üç yıl hapis yattı. Kalan ömrünü köyünde ev hapsinde geçirdi. Ve seksen beş yaşında "şerefiyle" öldü?Amerikalılar artık ülkeyi Şah'la yönetiyorlardı. Darbenin ardından petrol hissesinin yüzde kırkına ABD'li şirketler, yüzde kırkına adını BP olarak değiştiren Anglo-İran, kalanına ise yine Batılı firmalar sahip oldular. İranlılar için ise akıbet değişmedi. Zengin ülkenin fakir vatandaşları olarak yaşamaya devam ettiler?İranlılar için değişmeyen akıbet diğer dünya ülkelerini de bekliyordu. Tarihinde ilk defa Amerika bir memleketin kaynaklarına savaşsız nasıl sahip olunacağını öğrenmişti. Artık sırada Panama, Şili, Guatemala, Ekvator, Irak v.s. vardı. Deneyim kazandıkça yöntemlerini daha sofistike hale getirdiler. Mübarek'ler, Saddam Hüseyin'ler, Zeynelabidin Bin Ali'ler vs. benzer süreçlerden geçtiler. Ama 30 yıl Atlantik Ötesine hizmet eden Hüsnü Mübarek kafese kondu, 23 yıl çalışan Bin Ali Arabistan'a kaçtı, Saddam bayram sabahı asıldı, Şah ise 25 senenin sonunda "vatansız" öldü.Şu bir gerçekti; Atlantik ötesi için mesele demokrasi ya da diktatörlük değil, kendi çıkarlarıydı. (*)Buna rağmen yıllarca Müslüman ülkelerin iktidarları eşbaşkan olmak için, muhalefeti iktidar olmak için, dini cemaatleri büyümek için Atlantik Ötesini kılavuz edindiler. Ama Amerikalılar hepsine bir ömür biçti/biçiyor. Yine de kimse yolundan dönmüyor. Gücün büyüsü bu olsa gerek?Bu demek değildir ki, ister Musaddık olalım, ister Şah, galip olan hep Amerika? 20. asrın esir milletleri bağımsızlığı Seyit ve Şerif olan Gazi Mustafa Kemal'den öğrendiler. Şimdi 21. asırdayız. Bu defa bir başka Ehil-i Beyt aşığı, Milli Ekonomi Modelinin sahibi Prof. Haydar Baş; çareyi Vatikan'da, Washington'da, Brüksel'de arayanlara inat yüce Türk milletini adres gösteriyor ve diyor ki; "1995 yılında ABD Büyükelçisi bana geldi. Ben onlarla anlaşsaydım, bakan da, başbakan da olurdum, cumhurbaşkanı da... Huzuruma kabul bile etmedim. Şimdi 'bize görev versin' diye ABD'ye koşuyorlar. ABD kim ki!"Yegâne "Galip" olarak Allah'ı bilenler başkasına boyun eğmezler? ABD Ağustos 2013'te Ajax operasyonunu, Eylül 2013'te Şili darbesini resmen itiraf etti.(Bkz. 20 Ağustos 2013 Milliyet, 13Eylül 2013 Bugün)YARARLANILAN KAYNAKLAR Sosyal Devlet- Milli Devlet; Prof. Dr. Haydar Baş; İcmal yay. 2007Şah'ın Bütün Adamları; Stephen Kınzer; İletişim yay. 2003Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları; John Perkins; April yay. 2013
Mehmet Maruf / diğer yazıları
- Akrep kıskacı / 05.12.2019
- NATO "güvenilir" midir? / 15.10.2015
- Düşmanı tanımak / 19.01.2014
- Ajax Operasyonu-II / 14.01.2014
- Ajax Operasyonu-I / 13.01.2014
- Ali Napolyon, Hacı Wilhelm ve diğerleri / 30.11.2013
- Batı bizden korkar mı? / 23.11.2013
- Biz ancak bize benzeriz / 17.11.2013
- Biz kimiz? / 14.11.2013
- Bin yıllık korku / 10.09.2013
- NATO "güvenilir" midir? / 15.10.2015
- Düşmanı tanımak / 19.01.2014
- Ajax Operasyonu-II / 14.01.2014
- Ajax Operasyonu-I / 13.01.2014
- Ali Napolyon, Hacı Wilhelm ve diğerleri / 30.11.2013
- Batı bizden korkar mı? / 23.11.2013
- Biz ancak bize benzeriz / 17.11.2013
- Biz kimiz? / 14.11.2013
- Bin yıllık korku / 10.09.2013